به نظر شما ادبیات فارسی در دنیا چه جایگاهی دارد؟
پرچم، دین و زبان، ابزار سهگانه هویت هر کشوری است. زبان و ادبیات هر کشوری ریشه و اساس فرهنگ آن جامعه را تشکیل میدهد. خوشبختانه ادبیات فارسی گنجینه معنوی ارزشمند و مایه مباهات و افتخار هر ایرانی است. در جهان کمتر ملتی مثل ایران دارای پیشینه غنی ادبی و دلانگیزی در زمینه نظم و نثر وجود دارد، در تمام این آثار از دیر باز تاکنون همه جا پرتو روح خلاق و اندیشه تابناک ایرانی آشکار و هویداست. از میان این آثار بیشمار، نهتنها بسیاری در زمره زیباترین آثار ادب پارسی بلکه در ردیف بهترین شاهکارهای ادبی جهان هستند.
در مورد نقش سازمان صدا و سیما در حفظ و تقویت زبان و ادبیات فارسی چه نظری دارید؟
یکی از وظایف اصلی رسانه ملی فرهنگسازی است و برای رسیدن به این هدف باید از جلوههای گوناگون هنر در پیوند با مسائل فرهنگی و ادبی استفاده کرد. البته رویکرد تخصصی زبان و ادبیات فارسی همچنان باید در کنار همه زرق و برقهای رسانهای حفظ شود. صدا و سیما وسیله مناسبی برای پرورش اندیشه و شکوفایی استعدادهاست، پس باید از این ابزار به بهترین نحو برای رشد معنوی و محتوایی جامعه بهره برد؛ زیرا ابزار ارتباط با مردم زبان است و هیچ دستگاهی در کشور به اندازه صدا و سیما در تقویت زبان و ادبیات فارسی موثر نیست.
با توجه به شعار سال آیا امسال کار شاخص فرهنگی در رادیو و تلویزیون، انجام شده است؟
برخی برنامههایی که از رادیو و تلویزیون پخش میشود، بسیار خوب است. برای نمونه به کار ارزشمند شبکه رادیویی فرهنگ اشاره میکنم که سال 93 را سال تقویت زبان فارسی نام نهادهاند. یعنی در راستای فرمایش رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر مقوله فرهنگ و زبان فارسی تلاش میکنند کارهای فاخری ارائه شود.
چگونه میتوان با استفاده از ادبیات و زبان فارسی برنامههای مخاطبپسند ساخت؟
وقتی بحث زبان و ادبیات فارسی به میان میآید، برخی گمان میکنند منظور این است که تعداد برنامههایی که ساختار ادبی دارند بیشتر شود. این یکی از راههاست، اما صدا و سیما توانمندی و ظرفیت بالقوهای برای پرداختن به موضوعات مختلف با ساختار جذاب دارد. برای مثال در بعضی از سریالهای تلویزیونی آرم حمایتکنندگان مالی خیلی گل درشت تبلیغ میشود ولی در طراحی صحنه سریالهای تلویزیونی، خانهای دیده نمیشود که کتابخانه جزئی از وسایل زندگی باشد. میتوان داستانهای کوتاه کهن فارسی را در دل یک سریال به شکل سادهدلنشین و حاشیهای مطرح کرد. یکی از روشهایی میتواند کمک موثری به اشاعه فرهنگ و ادبیات فارسی در رسانه بکند همین کارهاست، دلیلی وجود ندارد که از روش مستقیم و تاکیدی استفاده شود. شرکتهای تجاری مختلف با اهدای جوایز، برند خود را معرفی میکنند؛ باید ترتیبی اتخاذ شود تا این شرکتها در زمینه ادبیات و زبان فارسی در صدا و سیما نیز سرمایهگذاری کنند. صدا و سیما میتواند با بهرهگیری از جذابیت و نفوذ بالای خود با ارائه برنامههای شاد و متنوع مخاطبان را پای برنامهها بنشاند و ذهن مخاطبان رسانه را با خلاقیت هدفگذاری کند.
چه نظری در مورد برنامههای ادبی طنز در رسانه ملی دارید؟
ارائه برنامههای طنز و شادیآفرین در کنار دیگر برنامهها سبب تنوع برنامههای رسانه ملی میشود. طنز فاخر جزئی از ادبیات فارسی است و منافاتی با آن ندارد، ولی بیهودهگویی و به بیراهه رفتن دیگر طنز نیست بلکه تخریب فرهنگی است.
و سخن پایانی...
ادبیات فارسی به شاخههای مختلفی تقسیم میشود؛ ادبیات دینی، ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات داستانی و... یکی از شاخههای ادبیات فارسی شعر است که کارایی و اعجاز فوق العاده در عرصه انتقال پیام به مخاطب دارد. طی سالهای اخیر برنامههایی در زمینه شعر ارائه شده که توانسته اقشار مختلف را جذب کند، زیرا یکی از راههای پرورش اندیشه شعر است. امید است در دیگر زمینههای ادبیات فارسی نیز شاهد ارائه برنامههای شاخص باشیم. در ضمن اهمیت نحوه بیان مجریان و گویندگان سازمان صدا و سیما بر کسی پوشیده نیست، این عزیزان نماد گفتار رسانه هستند و کار خطیری بر عهدهشان است. (ضمیمه قاب کوچک)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد