زیبایی‌های پنهان خانه مشروطه

این بنای تاریخی شامل دو طبقه اندرونی و بیرونی است که حاصل ذوق هنرمندانه معمار تبریزی به نام حاج ولی معمار است که سال‌ها در روسیه ساکن بود و پس از بازگشت به تبریز در سال 1247 هجری شمسی آن را بنا کرد. فضای حیاط این خانه آدم را به سال‌های دور می‌برد. یک حوض کوچک آبی رنگ همراه با درختان و گل‌های رنگارنگ فضای حیاط را پر کرده است. مجسمه‌های ستارخان و باقرخان همچون نگهبان در دو طرف در ورودی این خانه ایستاده‌اند. به فاصله یک متری آنها یک توپ جنگی بزرگ قرار دارد که هر بازدیدکننده‌ای را وسوسه می‌کند کنار این توپ بایستد و عکس یادگاری بگیرد. قرار گرفتن این توپ جنگی همه را به یاد صحنه‌های جنگ می‌اندازد که سربازان در کنار آن ایستاده و زمان شلیک کمی خم می‌شوند و گوش​های خودشان را به خاطر صدای انفجار می‌گیرند.

از ویژگی‌های خاص این خانه معماری آن است که تزئینات چشمگیری دارد. در واقع وقتی وارد این بنا می‌شویم، نورگیر زیبا و چشم نواز آن با ستون‌ها و سر ستون‌های گچبری شده، پنجره‌های ارسی و درهای منبت‌کاری شده متحیرمان می‌کند.

پنجره‌های بیرونی خانه، ارسی‌های تمام قدی است که با رنگ‌های قرمز، سبز و سفید و بازی نور و رنگ درون خانه را دیدنی‌تر کرده است. معمار این خانه حتی نسبت به درهای این خانه بی‌توجه نبوده و به گونه‌ای نقش و نگار برای این درها طراحی کرده اند که آنها را منحصربه‌فرد کرده است و ذوق و هنر ایرانی را به نمایش می‌گذارد.

طبقه اول این خانه شامل تالار اصلی و اتاق‌های گوشواره‌ای است که با به نمایش گذاشتن اسناد و مدارکی دوران پر فراز و نشیب انقلاب مشروطه را به رخ بازدیدکنندگان می‌کشد. مجسمه‌هایی از حسین خان باغبان، حاج علی دواچی، ثقه الاسلام تبریزی، حاج علی ختایی، هوارد، کربلایی علی موسیو، شیخ علی اصغر لیلاوایی و... همراه مهره‌های مختلف گروه‌های انقلابی از اشیای تاریخی خانه مشروطه است. در میان مجسمه‌های این تالار، مجسمه زینب پاشا به عنوان پیشتاز زنان آزادیخواه خودنمایی می‌کند.

همچنین مدال و نشانه‌های ستارخان و باقرخان، آلبوم عکس حاوی شخصیت‌های مشروطه، اساسنامه انجمن اسلامی، تعرفه‌های رای‌گیری انتخابات، مذاکرات مجلس سنا، کتابچه دولت، اسلحه کمری، فرش مشروطه، لوازم شخصی سران انقلاب و دیگر اسناد حال و هوای خاصی به این خانه داده است. در این خانه می‌توان روزنامه‌های فانوس و ناله ملت را شاهد بود که با ورقه‌ای کهنه و زرد رنگ یادآور رنجنامه روزنامه‌نگارانی است که در آن سال‌ها با تحمل مصیبت‌های فراوان این روزنامه‌ها را به چاپ می‌رساندند. اگر فرصت کردید دیدن خانه مشروطه تبریز را از دست ندهید.

فاطمه عودباشی‌/‌گروه رادیو و تلویزیون