یک قرن سوار بر دوج

سال 1910، شرکت برادران دوج به اصلی‌ترین تامین‌کننده قطعات غول خودروسازی آن دوران یعنی فورد بدل شده بود، اما این دو برادر بلندپرواز از کار کردن ‌ زیر سایه نام‌های بزرگ راضی نبودند و به همین دلیل به فکر تولید خودروی اختصاصی خود افتادند.

نخستین خودروی تولیدی توسط شرکت دوج ـ که در ایران دوج تلفظ می‌شود ـ اواخر پاییز 1914 به بازار آمد. پس از این محصول، شرکت دوج خودروهای زیادی را طراحی و به بازار عرضه کرد و تاثیر فراوانی در فرهنگ اتومبیل‌سواری مخصوصا در بین جوانان گذاشت. محصولاتی نظیر وایپر (Viper)، وانت رم (Ram) و نیز مدل‌های معروف ال‌اچ موجب شهرت دوج در بازار آن دوران شد. افزون بر این مدل‌ها، خودروهای دیگری نظیر چارجر (Charger) و چلنجر (Challenger) نیز بسیار مورد توجه قرار گرفت.

دوج در ایران هم جایگاه ویژه‌ای داشته است. از خودروهای پلیس در دهه 40 خورشیدی با آن باله‌های عقب که خیلی الهام‌بخش بودند تا دوج چلنجر که محبوب جوانان در سال‌های دهه 50 بود یا کامیونت‌های رم که بشدت در ایران پرطرفدار بود، همگی از جایگاه ویژه این برند خودروسازی در ایران حکایت دارد.‌ شرکت دوج که امروز یکی از زیرمجموعه‌های شرکت کرایسلر است، به مناسبت صدسالگی این شرکت، برخی مدل‌های خود را در موزه کرایسلر در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده است. جالب این که بازدیدکنندگان می‌توانند حتی این خودروها را در مسافتی کوتاه برانند.

قدیمی‌ترین مدلی که در این نمایشگاه در معرض دید قرار گرفته است، خودرویی است که سال 1915 تولید شد و برای مقایسه در برابر جدیدترین محصول این شرکت ـ یعنی چلنجر 2015 ـ قرار داده شده است. این خودروی قدیمی با چرخ‌هایی دارای پره‌های چوبی و نیز فضای سرباز سرنشین‌ها، بیشتر از این که شبیه خودرو باشد به کالسکه شباهت دارد.

سقف تاشو

قدیمی‌ترین مدلی که بازدیدکنندگان این مجموعه می‌توانند آن را برانند، خودرویی با سقف تاشو است. این خودرو به موتور چهار سیلندری مجهز است که توان 35 اسب بخار را تولید می‌کند. تعویض دنده کشویی این خودرو، سه سرعت را در اختیار راننده قرار می‌دهد. همچنین ترمزهای این خودرو روی دو چرخ نیرو وارد می‌کند و به همین دلیل قدرت چندان زیادی برای متوقف کردن آن ندارد.

معلوم نیست چه تعداد از این خودرو به تولید رسیده بود، اما به هر حال راندن چنین وسیله‌ای می‌تواند برای همه تجربه جالبی از درک اتومبیلرانی در نخستین سال‌های شکل‌گیری این صنعت بزرگ باشد.

کوپه‌ای از دهه 30

یکی از زیباترین خودروهایی که در نمایشگاه صد سالگی دوج به نمایش درآمده‌ ، یک خودروی دو سرنشینه است که هنوز هم در نظر بازدیدکنندگان زیبایی منحصر به فردی دارد.

این خودرو از نظر فنی، برتری‌های آشکاری نسبت به مدل قبلی ساخته شده در سال 1927 دارد. توان این خودرو 78 اسب بخار بود و سیستم انتقال قدرت سه سرعته غیرهمزمان، این توان را به چرخ‌ها منتقل می‌کرد.

با این که سروصدای موتور این خودرو نسبت به مدل‌های قبلی به مراتب کمتر بود، اما جعبه‌دنده آن برای راننده دردسرساز بود، زیرا تعویض دنده در این خودرو باید بسیار با دقت صورت می‌گرفت و در صورت بد جا افتادن دنده سروصدای زیادی از جعبه دنده شنیده می‌شد. حتی فشردن پیاپی کلاچ هم نمی‌توانست از این سروصدای گوشخراش بکاهد.

فرمان چوبی این خودرو هم قطر بسیار بزرگی داشت. ترمزهای هیدرولیک آن که به هر چهار چرخ نیرو وارد می‌کرد، عملکرد بسیار خوبی داشت. قیمت این خودرو ‌‌سال 1929 حدود 1650 دلار بود که با توجه به تورم چیزی معادل ‌ صد هزار دلار امروز بوده است.

کوپه 1939

این خودرو در مقایسه با سایر خودروهای ساخت دوج که از آن نام بردیم، بیشتر شبیه خودروهای مدرن امروزی است.

موتور 87 اسب بخاری، این خودروی 1400 کیلوگرمی را به پیش می‌راند. حرکت این خودرو درست مانند خودروی دو نفره تولیدی سال 1929 تقریبا بدون لرزش و آرام است. همچنین تعویض دنده در این خودرو بدون مشکل به انجام می‌رسید.

خودروی نظامی 1941

خیلی‌ها خودروهای نظامی را دوست دارند. خودروهای نظامی به‌دلیل بالاتربودن شاسی نسبت به سطح زمین، بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند. ‌این خودروی نظامی با موتور 80 اسب بخار یکی از محصولات موفق شرکت دوج قلمداد می‌شود. خودروهای نظامی معمولا دو دیفرانسیل دارند و این خودرو نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.

تعویض دنده این خودرو اگر سر موقع و با حوصله انجام شود، دیگر خبری از سروصدای زیاد جعبه دنده نخواهد بود. برای تعویض دنده باید کلاچ را فشار داد، دنده را خلاص کرد، پا را از کلاچ برداشت، دو ثانیه صبر کرد، دوباره کلاچ را فشار داد و دنده را عوض کرد. تعویض دنده با دنده‌ای بالاتر با این شیوه بدون مشکل انجام می‌شود، با این حال تعویض معکوس کمی دشوارتر است و نیازمند حوصله و دقت بیشتری خواهد بود.

یکی از ویژگی‌های عجیب این خودرو، حساسیت ترمز و کلاچ آن است. کلاچ این خودرو با کمترین فشاری کار می‌کند، در حالی که برای ترمز کردن باید پدال را تا آخر ‌فشار داد .

چارجر آرتی 1968

حدود سه دهه پیش بود که خودروهایی بسیار بزرگ و جاگیر بر بازار خودروی آن روزگار مسلط بودند. این خودرو نمونه‌ای از این محصولات بسیار بزرگ بود.‌ موتور هشت سیلندر 7000 سانتی‌متر مکعبی موجود در این خودرو، توان 425 اسب بخاری را تولید می‌کرد و همین موجب ایجاد صدایی بسیار بلند می‌شد. این خودرو مجهز به سیستم انتقال نیروی چهار سرعته بود.

چلنجر آر تی 1970

یکی دیگر از خودروهای این مجموعه، چلنجر آرتی ساخته شده در سال 1970 است.

این خودرو دارای سقف تاشو مانند خودروی قبلی یعنی چارجر مجهز به موتور هشت سیلندر بود. با این حال این خودرو تنها دو پدال داشت و تعویض سرعت به صورت خودکار انجام می شد.

‌یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این خودرو، فرمان آن است. فرمان این خودرو به حدی روان است که اگر در حین رانندگی عطسه کنید و فرمان بدون دقت به چپ یا راست جابه‌جا شود، ممکن است سر از لاین مقابل یا مجاورت با تیر چراغ برق درآورید!

autoguide / مترجم: صالح سپهری‌فر