این روند تحرکات سیاسی و دیپلماتیک در حالی است که به نظر می رسد تحولات عراق دارد موازنه قوای بین المللی و نقش بازیگران آن را بطور جدی دگرگون می کند.
در همین راستا، بان کی مون دبیر کل سازمان ملل برای اولین بار و در اظهاراتی بی سابقه بر لزوم مذاکره آمریکایی ها با ایران برای حل یک بحران منطقه ای تاکید می کند، روس ها همزمان با تاکید بر حمایت از نوری المالکی در مواجهه با تروریسم و تلاش برای پر کردن خلاء آمریکا در بحران عراق، وزیر خارجه خود را در یک دیپلماسی چند بعدی و فعال راهی عربستان سعودی کرده اند، نماینده آیت الله سیستانی مرجع عالی شیعیان عراق در خطبه های جمعه کربلا از لزوم تشکیل دولت جدید گفته است _اظهاری که برخی محافل تحلیلی آن را به منزله لزوم تغییراتی در ساختار دولت عراق می دانند- و در همین حال، پادشاه عربستان هم به ژنرال السیسی روی آورده است تا بلکه بتواند ائتلافی منطقه ای را بر محور ضدیت با دولت عراق تکمیل کند.
تحولات عراق با توجه به این تحرکات می تواند موازنه بین المللی را بازتعریف کند و حتی بر روند و چگونگی حل بحران سوریه نیز تاثیراتی جدی بگذارد.
بان کی مون: آمریکا با ایران مذاکره کند
دبیر کل سازمان ملل متحد از کشورهای همجوار عراق خواست به نخست وزیر این کشور در مبارزه با تروریست ها کمک کنند. وی در این زمینه خواستار مذاکره میان دو دولت ایران و آمریکا شد.
به گزارش جام جم آنلاین، بان کی مون در مصاحبه با روزنامه سوییسی «نویه سوریشر سایتونگ» از «کشورهای مجاور عراق» خواست تا «دولت نوری المالکی را در مبارزه با تروریسم یاری کنند.»
وی گفت: اوضاع عراق روز به روز بدتر می شود و داعش در حال پیشروی است. بحران، بسیار خطرناکی است و نشست مالکی با سران سنی گام مهم و مثبتی است.
دبیر کل سازمان ملل افزود: نوری المالکی به حمایت قدرت های منطقه ای که بر گروه های فرقه ای مختلف در عراق تاثیر بگذارند، نیاز دارد.
بان کی مون تاکید کرد: «ایالات متحده آمریکا باید تصمیم بگیرد که آیا می خواهد در عراق با نیروهای زمینی یا سایر ابزارهای نظامی مداخله کند یا نه. همچنین باید با ایران به عنوان قدرت منطقه ای در این باره مذاکره کند.»
بان کی مون تصریح کرد: در صورتی که عراق از دو دولت ایران و آمریکا درخواست دخالت کند، نیازی به تفویض این اختیار از سوی شورای امنیت نیست.
تماس تلفنی پوتین با مالکی
از سوی دیگر، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه امروز جمعه با نوری المالکی نخست وزیر عراق تماس تلفنی برقرار کرد و درباره آخرین تحولات امنیتی عراق و منطقه با وی به گفتگو پرداخت.
رسانه های عراقی گزارش دادند که پوتین بر حمایت روسیه از عراق و دولت نوری المالکی در مبارزه با تروریسم تاکید کرد.
پوتین همچنین گفته است که بحران ساخته تروریست ها در عراق می تواند امنیت کل منطقه را با مخاطره روبرو کند.
به باور برخی تحلیلگران، اقدام روس ها برای حمایت از دولت نوری المالکی در عراق پس از درخواست بغداد از واشنگتن برای مداخله و پاسخ سرد آمریکایی ها در این زمینه، تلاشی معنادار برای موازنه سازی با نقش آفرینی روسیه به منظور پرکردن خلاء امنیتی موجود در عراق است که از بحرانی شبیه سوریه و توطئه ای منطقه ای رنج می برد.
منابع روسی می گویند پوتین قصد دارد اوضاع عراق، اوکراین و سوریه را در تماس تلفنی با باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا طی روزهای آینده بررسی کند.
لاوروف در ریاض، ملک عبدالله در قاهره
روس ها تنها به این مکالمه تلفنی و قول یاری دولت عراق اکتفا نکرده اند.
روزنامه الزمان چاپ لندن نوشت: سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز جمعه به عربستان سعودی سفر کرد و با مسئولان عربستانی درباره تحولات اخیر عراق و سوریه مذاکره کرد.
الکساندر لوکاشیویچ سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت: سفر لاوروف به ریاض دو روزه خواهد بود و او در این دیدار با سعود الفیصل همتای عربستانی خود دیدار خواهد کرد.
اما در حالی که لاوروف راه ریاض را برای یافتن راهکار حل بحران جاری منطقه ای در پیش گرفته، ملک عبدالله پادشاه عربستان که پس از درمان بیماری در مغرب به کشورش باز می گشت تصمیم گرفت در میانه راه به قاهره سفر کند.
بیانیه دیوان پادشاهی عربستان سعودی درباره سفر ملک عبدالله بن عبدالعزیز به قاهره چیزی درباره بررسی تحولات منطقه ای نمی گوید.
این اولین بار پس از کناره گیری حسنی مبارک از قدرت است که پادشاه عربستان راهی مصر می شود تا با ژنرال عبدالفتاح السیسی دیدار کند.
روزنامه دولتی الاخبار مصر نیز این سفر را تاریخی و در حمایت از مصر و همچنین تبریک پیروزی السیسی دانست.
السومریه نیوز عراق هم نوشت: مذاکرات بین عربستان و مصر با توجه به اوضاع حساس منطقه ناشی از بحران عراق بسیار اهمیت دارد.
دولت السیسی پیشتر بر حمایت از دولت عراق در مبارزه با تروریسم تاکید کرده اما عربستان سعودی از گروه تروریستی داعش حمایت می کند.
آیت الله سیستانی: پارلمان فورا برای تشکیل دولت جدید اقدام کند
در بعد داخلی نیز تحرکات سیاسی با محوریت مرجعیت دینی در حال تقویت شدن است.
در این زمینه، دیدگاههای آیت الله سیستانی که در خطبه های نماز جمعه کربلای معلا از زبان نماینده وی بیان شد، موید آن است که او از پارلمان جدید عراق می خواهد بدون فوت وقت کار خود را برای تشکیل دولت جدید شروع کند.
به گزارش رویترز، در خطبه جمعه که شیخ عبد المهدی الکربلائی نماینده آیت الله سیستانی آن را ایراد کرد، این مرجع شیعی از پارلمان جدید خواست تا بلافاصله و پس از تایید نتایج انتخابات از سوی دادگاه فدرال، برای تشکیل دولت جدید آغاز به کار کند.
این اقدامات سیاسی و دیپلماتیک در حالی صورت می گیرد که اوضاع میدانی عراق نیز حاکی از پیشرفت هایی از سوی ارتش و نیروهای امنیتی عراق در مبارزه با تروریست ها و کشته شدن تعدادی از سرکردگان و اعضای این گروه تروریستی است.
عراق برنامههایی غافلگیر کننده برای داعش دارد
نماینده ائتلاف دولت قانون با اشاره به برنامه عملیاتی دولت عراق علیه گروه مسلح موسوم به دولت اسلامی در عراق و شام (داعش) تاکید کرد: پایان عمر این گروه در سرزمین عراق رقم خواهد خورد.
به گزارش العالم، "احمد الکنانی" روز جمعه تأکید کرد: تروریست های داعش از آنچه ما برای آنها آماده کرده ایم، غافلگیر خواهند شد و پایان عمر آنها در سرزمین رافدین (عراق) خواهد بود.
وی به شبکه عراقی "سومریه نیوز" گفت: این امر در حافظه تاریخ خواهد ماند و ارتش عراق نشان قهرمانی در این نبرد سرنوشت ساز برای دفاع از سرزمین، حیثیت و حفاظت از امنیت و ثبات عراق را به سینه خواهد زد.
الکنانی خاطرنشان کرد: ما به همه کسانی که درقبال عناصر داعش کوتاهی کرده و یا با این گروه همکاری کرده اند اما دستان آنها به خون عراقی های بی گناه آغشته نشده است، توصیه می کنیم که از این گروه تبری بجویند و با دستگاههای امنیتی همکاری کرده و اطلاعات دقیقی را برای اثبات حسن نیت خود ارایه کنند.
جواد ارشادی - جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد