حکایت یک دانشمند نیمه​‌دیوانه

کریس رناد و پی‌یر کافین، کارگردانان این مجموعه فیلم دو قسمتی هستند و استیو کارول در آنها به جای شخصیت اصلی قصه صحبت کرده است. او صدای خود را به آدمی به نام گورد قرض داده که در قسمت اول، دانشمند نیمه‌دیوانه‌ای است که تصمیم می‌گیرد برای انجام یکی از آزمایش‌های خطرناک خود از وجود سه بچه کوچک و شیطان بهره بگیرد، اما این بچه‌ها با کارها و بازیگوشی‌هایشان باعث تغییر شخصیتی گورد می‌شوند و در پایان قصه، او را از موجودی بدطینت به یک آدم خوب تبدیل می‌کنند. در قصه قسمت دوم، گورد با همکاری این سه بچه شیطان راهی یک ماموریت خطرناک و غیرممکن پلیسی می‌شود. شبکه دوم سیما هفته قبل به پخش دو قسمت اول و دوم این انیمیشن اقدام کرد. این گفت‌وگوی اینترنتی به بهانه نمایش تلویزیونی این فیلم‌ها صورت گرفته است. رناد و کافین، کارگردانان من شگفت‌انگیز 1 و 2 در این گفت‌وگو درباره جنبه‌های مختلف ساخت این کمدی خانوادگی و اکشن صحبت می‌کنند.

انیمیشن شما در نقاط متفاوتی مثل لس‌آنجلس و پاریس کار شده‌ است. چگونه توانستید مشکلات کار اینچنینی را به حداقل برسانید؟

کریس رناد: وقتی از واحد انیمیشن شرکت بلو اسکای جدا شدم و به شرکت ایلیومینیشن (شرکت تهیه‌کننده انیمیشن من شگفت‌انگیز‌ پیوستم، مهم‌ترین بحث این بود که حالا چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟ در همان جا بود که با پی‌یر کافین آشنا شدم. او در فرانسه کار می‌کرد و قرار شد انیمیشن‌های خود را با همکاری یکدیگر کارگردانی کنیم. اولین تصمیمی که گرفتیم این بود که من شگفت‌انگیز را بسازیم، ولی قبل از همه چیز باید یک استوری بورد درست می‌کردیم. در اینجا بود که نیاز به آدم‌های بااستعداد مطرح شد و آنها هم کم‌کم از راه رسیدند. این افراد تجربه بسیار خوبی در کار خود داشتند. بعضی از آنها با مجموعه موفق تلویزیونی «سیمپسون‌ها» همکاری کرده بودند. مراحل کار بخوبی پیش رفت و با وجود آن که همکارانمان از نظر مکانی در فاصله دوری قرار داشتند، ولی به دلیل همفکری خوبی که وجود داشت، کارها در مسیر درست خود جلو رفت.

چقدر از پرورش شخصیت‌های قصه در مرحله «استوری بورد» صورت گرفت؟

رناد: در همان مراحل ابتدایی کار مشخص شد که چه جور شخصیت‌هایی داریم و هر یک از آنها قرار است چه کارهایی در دل قصه انجام دهند. طبیعی بود که قصه فیلمنامه براساس کارها و اقدامات این آدم‌ها و موجودات پیش می‌رفت و ما باید می‌دانستیم اینها قرار است دست به چه کارها و اقداماتی بزنند. در هر کاری، مشکلات خاص آن کار وجود دارد. البته ما نویسندگان و انیماتورهای خوبی داشتیم. در یک کار انیمیشن، شما همیشه شخصیت‌های مشخصی دارید. آدم خوب‌ها هستند که قصه بر مبنای شخصیت آنها جلو می‌رود. در کنار شخصیت‌های منفی قصه هم شما همیشه چند تا‌ آدم و موجود بانمک دارید.

چطور به این نتیجه می‌رسیدید که صحنه مورد نظرتان، همان صحنه‌ای است که می‌خواهید آن را بسازید؟

پی‌یر کافین: برای هر نمای منفردی ما یک طرح و ایده در نظر داشتیم. این ایده‌ها به ما کمک می‌کرد تا به این نتیجه برسیم که این صحنه، مناسب کار کردن و ساخته شدن هست یا نه. طبیعی است که طرح‌ها و ایده‌های ما باید انیمیشنی باشند. در هر واحد کاری، همکارانی داشتیم که روی طرح‌ها کار می‌کردند. در پایان روز، آن ایده‌ها انتخاب می‌شدند امکان بهتری برای تبدیل شدن به یک کار انیمیشنی را داشتند. در ساخت انیمیشن حتما باید به یک نکته مهم توجه داشته باشید؛ با آن که فیلمتان انیمیشن است، ولی باید طوری کار کنید که انگار در حال ساخت یک فیلم واقعی و زنده هستید.

بودجه بسیاری از فیلم‌های آمریکایی، چند برابر بودجه‌ای است که برای دو قسمت اول و دوم انیمیشن خود خرج کردید. با این حال، کیفیت فیلم‌های شما همچنان بالاست. با وجود هزینه پایین، چگونه به این کیفیت بالا دست پیدا کردید؟

رناد: ما مسابقه‌ای علیه زمان ترتیب دادیم و نمی‌خواستیم زمان را از دست بدهیم. یکی از دلایل مهم این است که ما فیلمنامه‌نویسانی باشعور و تهیه‌کنندگانی قابل داشتیم. اختلاف عقیده‌ای بین‌مان وجود نداشت و به یک نقطه اشتراک واحد رسیده بودیم. در زمان تولید فیلم، تمام کسانی که مورد نیاز بودند در دسترس بودند و همین مساله باعث شد وقت زیادی تلف نشود و این موضوع کمک کرد تا بتوانیم انیمیشن خود را در یک فاصله زمانی دو ساله تولید کنیم.

آیا این به معنی آن است که در آینده همکاری‌های مشترک بیشتری توسط گروه سازنده من شگفت‌انگیز صورت خواهد گرفت؟

رناد: به عنوان یک فیلمساز، فلسفه‌ کاری‌ام این است که باید به دنبال ایده‌هایی بهتر از ایده‌های خودت باشی. این موضوع باعث می‌شود سراغ کسانی بروید که این ایده‌ها را دارند و آنها را دعوت به همکاری کنید.

کافین: تصور ابتدایی‌ام این بود که من شگفت‌انگیز موفقیت مالی زیادی به دست نیاورد. حتی فکر می‌کردم شکست تجاری هم خواهد خورد. نکته جالب این که زمان نمایش عمومی قسمت دوم فیلم هم همین احساس را داشتم! فکر می‌کنم یکی از دلایل موفقیت بالای فیلم‌ها، به دلیل همین همکاری مشترک و صمیمی است که بین سازندگان آن وجود داشت. طبیعی است که هیچ‌کس دوست ندارد همکاران خوب و مستعد خود را از دست بدهد.

در ابتدای تولید فیلم قرار بود آن را به صورت دوبعدی بسازید. چه چیزی باعث شد آن را سه‌بعدی ساختید؟

رناد: از دوران کودکی با کامپیوتر سروکار داشتم و فناوری‌های جدید همیشه برایم جذابیت خاصی داشت. به همین دلیل، وقتی تولید سه‌بعدی محصولات سینمایی آغاز شد (و تماشاگران هم روی‌‌خوش به آن نشان دادند)‌ من هم یکی از اولین کسانی بودم که علاقه‌مند کار با این مدیوم جدید شدم. از آنجا که هیچ وقت کار طراحی‌ام خوب نبود، احساس می‌کردم سه‌بعدی بودن فیلم‌هایم می‌تواند این ضعف را جبران کند. ساخت سه‌بعدی فیلم‌ها، روش خوبی برای فرار از این مشکل بود. در عین حال، به کمک تکنیک سه‌بعدی می‌توانستم تمام آن کارهایی را انجام دهم که دوست دارم به موضوعات انیمیشنی‌ام جان و زندگی بدهم. مشکلات تکنیکی‌ام را کار با امکانات سه‌بعدی برطرف کرده و کار داستانگویی‌ام را راحت‌تر می‌کرد.

بسیاری از فیلم‌های انیمیشنی دو کارگردان دارند. تقسیم کاری شما در زمان ساخت این انیمیشن‌ها چگونه بود؟

کافین: من مسئول بخش انیمیشن فیلم‌ها بودم و کریس (رناد) کارهای استوری‌بورد و تدوین را انجام داد. البته از نزدیک در جریان تمام کارهای یکدیگر بودیم. به همین دلیل، هر یک از ما دقیقا می‌دانست آن نفر دیگر در حال انجام دادن چه کاری است. در تمام طول کار، مشغول بحث و تبادل‌نظر با هم بودیم و این مساله کمک می‌کرد تا همه چیز بخوبی و در مسیر درستی پیش برود. ساخت فیلم‌های انیمیشن چند سال طول می‌کشد و شما برای مدت زمان زیادی از خانواده و زندگی معمولی دور می‌افتید. حضور دو کارگردان برای یک فیلم، به معنی آن است که شما فرصت مناسب برای رسیدگی به خانه و خانواده‌تان را پیدا می‌کنید! با تقسیم کاری که صورت می‌گیرد، بخشی از کار به عهده طرف مقابل گذاشته می‌شود و در عین حال، آسیبی هم به کار نمی‌رسد.

درباره نامزد شدن فیلم‌تان برای جایزه اسکار بهترین انیمیشن چه نظری دارید؟

کافین: خب، خیلی خوب است! این روزها انیمیشن‌های خیلی خوبی ساخته می‌شود و وقتی شما هم نامزد دریافت جایزه اسکار می‌شوید، معنی‌اش این است که کارتان خوب بوده است. این نکته زمانی اهمیت پیدا می‌کند که متوجه این مساله باشید که انیمیشن ما با بودجه‌ای متوسط ساخته شده و از قبل شهرت معنوی خیلی بالایی نداشته است.

کدام جنبه و بخش انیمیشن خود را بیشتر دوست دارید و به آن افتخار می‌کنید؟

رناد: وجه کم‌خرج بودن آن. ما بودجه‌‌ای عظیم و بالای صد میلیون دلار در اختیار نداشتیم. در عین حال، مثل دیگر انیمیشن‌های سینمایی یک گروه همکار 300 نفره در اختیارمان نبود. با یک بودجه معمولی و با تعداد مشخصی از افراد تکنیسین کارمان را انجام دادیم. خیلی‌ها می‌گفتند این شیوه کار کردن راه به جایی نخواهد برد و کارمان با شکست روبه‌رو خواهد شد. برای قصه، ما هم از کلیشه‌های رایج فیلم‌های انیمیشنی بهره گرفتیم و هم عناصر تازه‌ای را معرفی کردیم. تعصب و حساسیت خاصی در رابطه با انیمیشن خود و حال و هوای آن نداشتیم. فضا را برای نوآوری باز گذاشته بودیم و از هر ایده و طرح تازه‌ای استقبال می‌کردیم.

من شگفت‌انگیز قسمت سومی هم خواهد داشت؟

کافین: بله، آن را برای سال 2017 آماده نمایش خواهیم کرد. فیلمنامه آن در حال کامل شدن است و پس از آن، کار تولید آغاز خواهد شد. فکر می‌کنم کلید ساخت آن را برای تابستان 2015 بزنیم.

قصه آن چه خواهد بود؟

رناد: فعلا نمی‌توانیم چیزی در این باره بگوییم. برای فیلمنامه قسمت سوم چند طرح مختلف داریم که به صورت همزمان جلو می‌رود و هنوز معلوم نیست کدام یک از آنها طرح اصلی قصه فیلمنامه خواهد شد. در عین حال قرار نیست تا زمان نمایش عمومی فیلم، قصه‌اش لو برود.

فاصله بین اکران عمومی دو قسمت اول و دوم سه سال بود. فاصله زمانی چهار ساله دو قسمت دوم و سوم کمی زیاد نیست؟

رناد: خیر، تماشاگران و علاقه‌مندان این مجموعه فیلم برای دیدن قسمت سوم آن، حوصله یک صبر چهار ساله را دارند! (آسوشیتدپرس / مترجم: کیکاووس زیاری/ ضمیمه قاب کوچک)