فشار‌ خون‌ درمان‌ شدنی‌ است‌؟

در واقع این گروه کسانی هستند که به دلیل استعداد ژنتیکی در معرض این بیماری هستند و در سن بالاتر از 30 سال به دلایلی مثل چاقی، کم تحرکی، خوردن نمک زیادی و دلایل ناشناخته دیگر فشار خونشان بالا می‌رود و بیمار می‌شوند.

این نوع فشار خون فقط کنترل می‌شود و درمان کامل ندارد. در مقابل این نوع فشار خون نوع دیگری از این بیماری وجود دارد که در آن عامل مشخصی برای ابتلا به فشار خون وجود دارد.

به این دسته فشار خون ثانویه گفته می‌شود که در این بیماران می‌توان با مداوای بیماری اصلی، فشار خون را کاملا درمان کرد.

فشار خون به مفهوم بالاتر بودن فشار درون رگ‌های بزرگ بدن از حد طبیعی است. در فردی که بیماری مهم دیگری ندارد، اگر فشار خون ماکزیمم از 140 میلی‌متر‌جیوه و فشار خون مینیمم از 90 میلی‌متر‌جیوه بالاتر باشد اصطلاح فشارخون یا به عبارت صحیح‌تر پرفشاری خون به آن اطلاق می‌شود البته از قدیم این مقادیر به سانتی‌متر‌جیوه بیان شده‌اند و اعداد 14 و 9 به ترتیب به عنوان مقادیر حداکثر نرمال ماکزیمم و مینیمم فشار خون تلقی می‌شود.

مهم‌ترین عامل درمیان بیماری‌های عامل فشار خون بیماری‌های کلیه است. تنگی سرخرگ‌هایی که خونرسانی کلیه‌ها را به عهده دارند باعث ترشح هورمون رنین از کلیه‌ها شده و به دنبال آن یکسری از هورمون‌ها در بدن افزایش می‌یابد که باعث زیاد شدن فشار خون می‌شود.

بیماری نارسایی کلیه هم باعث زیاد شدن فشار خون ‌شده و این فشار خون خود باعث پیشرفت بیشتر نارسایی کلیه می‌شود.

بعد از بیماری‌های کلیه که شایع‌ترین دلیل فشار خون ثانویه هستد، بیماری‌های غده آدرنال عامل فشار خون است. مهم‌ترین این بیماری‌ها شامل زیادی هورمون آلدوسترون و سندرم کوشینگ است.

هورمون الدوسترون که مهم‌ترین هورمون تنظیم‌کننده نمک در بدن است وقتی زیاد ترشح شود باعث جمع شدن نمک و پرشدن رگ‌ها می‌شود و به دنبال آن فشار خون بالا می‌رود.

علت اصلی این بیماری وجود تومور خوش خیم یا تکثیر بیش از حد سلول‌های قشر غده فوق‌کلیه است که هورمون آلدوسترون را تولید می‌کند.

بیماری کوشینگ هم از بیماری‌های غده فوق‌کلیه است که در بیشتر موارد به سبب وجود تومور خوش‌خیم در غده هیپوفیز ایجاد می‌شود این تومور هورمونی ترشح می‌کند که با تحریک غده فوق‌کلیه به افزایش سطح کورتیزول خون و علائم بیماری کوشینگ منجر می‌شود. ازجمله علائم مهم این بیماری فشار خون است.

فشار خون‌های ثانویه خصوصیاتی دارند که آنها را از نوع اولیه که نوع شایع و معمول است متمایز می‌سازد.

سن شروع این نوع از فشار خون‌ها یا در جوانی و کمتر از 30 سال است یا خیلی دیرتر از معمول مثلا در بالای 60 سال شروع می‌شوند.

نکته مهم دیگر شدت این نوع از فشار خون و سرسختی در برابر درمان‌های رایج است. در نهایت آنچه مهم است این‌که در برخورد با فشار خون بخصوص انواع شدید و مقاوم باید به فکر بیماری‌های عامل فشار خون ثانویه و درمان آنها باشیم.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد