سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
شاید آشناترین نوع بیمه برای ایرانیان بیمه درمان یا اتومبیل باشد، اما در کنار این بیمههایی هستند که شاید کمتر نامی از آن شنیده باشیم. بیمههایی خاص که مشتری آن افرادی خاص هستند. این نوع بیمهها به دو دسته کلی تقسیم میشوند؛ گروه اول بیمههای خاص تجاری و صنعتی است و گروه دوم بیمههای از ما بهتران!
افرادی که دغدغههایشان با عموم مردم متفاوت است و بیمه را برای چیزهایی میخواهند که عموم اصولا خواب مالکیت آن را نمیبینند، چه رسد به دغدغه بیمهشدنش را! لذا شاید به نوعی بتوان این بیمهها را بیمههای ویژه نامید. بیمههایی که برخی از آنها متعلق به از ما بهتران هستند.
در شرایطی که بسیاری از مردم حتی توانایی بیمههای عادی و درمانی خود را هم ندارند این نوع بیمهها، بیمههای از ما بهتران محسوب میشود، اما نگاهی به رشد صنعت بیمه در جهان نشان داده است که برخی چهرهها، تجار، ثروتمندان و.... در بسیاری از کشورها تا مغز استخوانشان را هم بیمه میکنند. در چنین شرایطی بیمهگران ایرانی هم به فکر افتادهاند با استفاده از این نوع بیمهها بیمهگزاران بیشتری را به سوی خود جلب کنند.
بیمه آتشسوزی
شاید یکی از معروفترین انواع بیمههای ویژه، بیمه آتشسوزی باشد که استفاده از آن، این روزها فراگیر شده است. بیمه آتشسوزی خسارتهای ناشی از آتشسوزی، انفجار، صاعقه و خطرات اضافی چون سیل و زلزله به اموال منقول و غیرمنقول اعم از ساختمان مسکونی، اداری، تجاری، انبارهای عمومی و اختصاصی و موجودی مواد اولیه و محصول و همچنین ساختمان، ماشین آلات و کالای در جریان ساخت کارگاهها، مراکز صنعتی و غیرصنعتی را تحت پوشش قرار میدهد.
اما موضوع عمومی جالب توجه برای بیشتر مردم بیمه آتشسوزی منازل مسکونی است. در این نوع بیمهنامه، ساختمان واحد مسکونی، تاسیسات و اثاثیه داخل آن، علاوه بر خطرهای آتشسوزی، انفجار و صاعقه میتواند در برابر تمام خطرهای اضافی چون سیل، زلزله، توفان، ترکیدگی لولههای آب و فاضلاب، سقوط هواپیما و رانش زمین نیز تحت پوشش قرار گیرد، همچنین شکست شیشه و سرقت از منزل نیز در بیمه آتشسوزی و با عنوان خطرات اضافی قابل پوشش است.
برخی شرکتهای بیمه نیز با اضافهکردن طرح جامع خانه و خانواده در بیمه آتشسوزی تمام مخاطرات ممکن در فضای مسکونی را تحت پوشش قرار میدهند.
در عین حال در بیمه آتشسوزی، نه تنها خطرات مستقیم ناشی از آتشسوزی، بلکهخسارات غیرمستقیم ناشی از نشت حرارت، دود، خاکستر، آب، مواد شیمیایی آتشنشانی و خرابشدن مورد بیمه هم دارای پوشش بیمهای است.
بیمه همسایگان مجاور
این بیمهنامه ، مکمل بیمه آتشسوزی بود و در آن مسئولیت مدنی بیمهگذار در مقابل همسایگان مجاور ناشی از سرایت آتشسوزی و انفجار تحت پوشش قرار میگیرد.
در این نوع بیمه ، تعهد بیمهگر پس از احراز مسئولیت بیمهگذار از سوی مراجع قضایی است و خسارات جانی و مالی وارد به همسایگان حداکثر تا مبالغ تعیینشده در جدول مشخصات بیمه پرداخت میشود.
همچنین نرخ این بیمه با توجه به نوع استفاده از مکان موضوع بیمه تعیین میشود.
بیمه مسئولیت حرفهای پزشکان و پیراپزشکان
این بیمه نیز نوعی از بیمههای ویژه است که مسئولیت حرفهای پزشکان و پیراپزشکان را در قبال بیمارانی که بهعلت خطا، غفلت یا کوتاهی آنان در انجام امور پزشکی دچار صدمه جسمانی، روانی یا فوت شوند به عهده میگیرد. بر اساس قانون بیمه، حق بیمه این بیمهنامه با توجه به نوع شغل و ضریب بروز صدمه تعیین میشود که در صورت عدم بروز خسارت تخفیفات قابل توجهی در تجدید بیمهنامه در اختیار بیمه شونده قرار میگیرد.
نکته قابل توجه آن است که بر اساس قانون، چنانچه استفادهکنندگان از این بیمهنامه به صورت گروهی اقدام کنند با توجه به تعداد از تخفیف حق بیمه برخوردار میشوند. بهعلاوه برخی شرکتهای بیمهای از رزیدنتها (دانشجوی تخصص پزشکی) حق بیمه بیشتری نسبت به متخصصان دریافت میکنند.
همچنین تمام دعاوی بیماران علیه پزشکان و پیراپزشکان به مدت چهار سال پس از انقضای تاریخ بیمهنامه مشمول پوشش این بیمهای است به شرط آن که معالجه یا عمل جراحی در مدت اعتبار بیمهنامه صورت گرفته باشد.
بیمه هواپیما و هلیکوپتر؛ از جنگ تاصلح
اما درباره هواپیماهای مسافربری و باری، هلیکوپترها و انواع هواپیماها و وسایل پرنده سبک و فوق سبک نیز بیمههای متعددی وجود دارد. از جمله این بیمهها بیمههای اجباری (قانونی) است که با دستور سازمان هواپیمایی کشوری ایران (ICAO) انجام میشود. همچنین بیمه مسئولیت و بیمه بدنه هواپیما در ردیف بیمههای هواپیما قرار دارند.
در بیمه بدنه هواپیما و هلیکوپتر (HULL)، آسیبدیدگی هواپیما بر اثر وقوع خطرات، هزینه مربوط به فرود اضطراری هواپیما، هزینههای امداد و نجات هواپیما، هزینههای پاکسازی باند فرودگاه، هزینه حمل و نقل و تعمیر و تعویض قطعات آسیبدیده تحت پوشش قرار دارد.
بیمه جنگ بدنه هواپیما و هلیکوپتر(Hull War) نیز از جمله بیمههای جالبی است که شاید این روزها در برخی کشورها مورد توجه قرار گیرد. این بیمه بخشی از خسارات ناشی از جنگ و اقدامات تروریستی را تحت پوشش قرار میدهد.
بیمه پول
این بیمه شامل بیمه پول در صندوق و پول در گردش است. نبود وجوه نقد و اسناد مالی که قابل تبدیل به پول باشند از قبیل چکهای مسافرتی، چکهای بانکی، سفته و اوراق بهادار موضوع این بیمهنامه است. علاوه بر آن ، چنانچه در اثر بروز خطرات ناشی از آتشسوزی، صاعقه، انفجار، سیل، زلزله، توفان، سرقت، دزدی با شکست قفل و تصادف وسیله نقلیه حامل وجوه که به مفقود شدن یا از بین رفتن وجوه منجر شود، تحت پوشش این بیمهنامه قرار میگیرند.
در این نوع بیمه، پول «اسکناس یا وجوه رایج مملکتی»، سکه به استثنای «مسکوکات گرانبها»، چک بانکی و تمبرهای مالیاتی موجود در صندوق و خزانه موسسات، شرکتها و بانکها مادامی که در صندوق یا این خزانه نگهداری میشود در مقابل خطر سرقت با شکستن حرز (سرقت مالی که در حصار و قفل است)، تحت پوشش بیمه هستند. ضمنا چنانچه محل استقرار صندوق یا خزانه متعلق به بیمهگذار باشد خسارات وارده به محل مورد بیمه در نتیجه سرقت یا اقدام به سرقت نیز تحت پوشش قرار میگیرد.
اما بیمهنامه پول در گردش موضوعی متفاوتتر دارد. در این نوع بیمهنامه، تمام وجوه در حین نقل و انتقال از یک نقطه به نقاط دیگر در مقابل خطرهای آتشسوزی، انفجار، صاعقه و سرقت اعم از مسلحانه یا غیرمسلحانه با جبر و عنف تحت پوشش این بیمه است.
بیمه شترمرغ
شاید بامزهتر از بیمه اسب، بیمه شترمرغ باشد. پرورش شترمرغ از مزیتهای بسیار بالای اقتصادی برخوردار بوده و این بیمه نیز کاراییهای مخصوص به خود بویژه برای پرورشدهندگان این پرنده را دارد.
بیمه شترمرغ از پایان سه ماهگی تا پایان پانزده سالگی در مورد شترمرغهای مولد صورت میگیرد.
این بیمه هر گونه تلفات ناشی از سیل، توفان، صاعقه، آتشسوزی غیرعمدی، زلزله، دویدن شترمرغ به سوی حصارها و بریدهشدن گردن، پاها و دیگر نقاط بدن، صدمات فیزیکی، بیماریهای نیوکاسل، آنفلوآنزا، آنتریت نکروزان، بلع جسم خارجی، یبوست و انباشتگی دستگاه گوارش این حیوان را تحت پوشش قرار میدهد و معمولا مدت آن یک سال است.
البته برخی شرکتهای بیمه نوع بیمهنامه بیمه درمان حیوانات خانگی و پرندگان را نیز اضافه کردهاند که پرداخت هزینههای جراحی و بیمارستانی ناشی از حوادث و بیماریهای دامهای کوچک و پرندگان را تحت پوشش قرار میدهد و مدت آن دو سال است.
بیمه اسب
این بیمه برای حمایت از صنعت اسبداری و صاحبان اسبهای مسابقه و اسبهای گرانقیمت عرضه میشود. این نوع بیمهنامه از این جهت اهمیت دارد که مالکان اسب و سرمایهگذاران صنعت اسبداری بیشتر جزو گروهها و طبقات سرمایهدار جامعه بوده و تمرکز بر این بیمهنامه یکی از روشهای نفوذ در بازارهای بالقوه و جدید محسوب میشود.
بیمه اسب، قراردادی است که مالکین اسب را در موارد بروز هزینههای احتمالی سنگین برای اسب حمایت میکند و خدمات آن شامل هزینههای معمول نگهداری اسب مثل تغذیه، نگهداری و نعلبندی نمیشود، بلکه در موارد حوادث غیرمترقبه و هزینههای غیرمعمول برای کمک به مالکان اسب در کنترل امور به آنها تعلق میگیرد. مرگ اسب به شکل طبیعی یا خلاص کردن اسب و همچنین از دست دادن اسب به هر شکلی، چه گم شدن یا دزدیده شدن از مواردی است که این بیمهنامه آن را تحت پوشش قرار میدهد.
با وجود این، اسبها برای تحت قرار گرفتن پوشش بیمه محدودیت دارند و محدودیت اصلی در بیمه اسب مربوط به اسبهایی است که سن زیادی از آنها گذشته است. محدودیت سنی بیمه درمانی و دامپزشکی اسب معمولا بیست تا بیستوپنج سالگی است، اما دیگر خدمات بیمه مثل بیمه حادثه برای همه اسبها در هر سنی قابل ارائه است.
بیمه کریستال و وسایل نفیس
در کنار این، برخی اقشار مرفه با مراجعه به شرکتهای بیمه اشیای بسیار نفیس خود شامل کریستالها و ظروف قیمتی، وسایل عتیقه، تابلوهای نقاشی، کتابهای گرانقیمت و کمیاب و بویژه فرشهای دستباف قدیمی را در برابر هرگونه خطری بیمه میکنند. مهمترین این خطرات سرقت، آتشسوزی یا بروز حوادث طبیعی و ناخواسته است که به این اشیا خسارات جزئی یا کلی میزند. با وجود اینکه شاید این بیمهها محدود به نظر برسد، اما جالب است بدانید این بیمهها مشتریان متعدد و فراوانی دارد و بخش خوبی از درآمد شرکتهای بیمه از این محل تامین میشود.
کتایون مافی / گروه اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد