فرمون فرمون که میگن اینه

همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی گروهی مجرم عادی از زندان می‌گریزند. آنها که قصد دارند از کشور خارج شوند، در دهکده‌ای مرزی با مردی به نام «سید یعقوب» آشنا می‌شوند که می‌کوشد با اعمال و گفتارش، زندانیان را از فرار منصرف کند.

آنها ابتدا موعظه‌های سیدیعقوب را به ریشخند می‌گیرند، اما به مرور پس از تجاوز ارتش بیگانه به خاک میهن تحت‌تأثیر فداکاری سیدیعقوب و اهالی دهکده قرار می‌گیرند و از روستا دفاع می‌کنند و سرانجام نیز جان خود را از دست می‌دهند.

قهرمانان «برزخی‌ها» همگی از جمله چهره‌ها و سوپراستارهای سینمای قبل از انقلاب بودند و از زاویه‌ای می‌شد وضع آنها را با شخصیت‌های این فیلم تطبیق داد. افرادی که با حضور در سینمای طاغوتی یا باید جلای وطن می‌کردند یا قید بازی در فیلم‌ها را می‌زدند و به مرگ حرفه‌ای تن درمی‌دادند.

انتخابی که در هر صورت باعث می‌شد ستارگان دیروز جایی در سینمای در حال پوست‌اندازی امروز نداشته باشند. با این‌ که زمزمه‌های این تغییر و تحول فرهنگی به گوش این چهره‌ها رسیده بود و آنها در سال 58 طعم حضور در دادگاه انقلاب را چشیده بودند، اما شاید گمان نمی‌کردند که «برزخی‌ها» به حسن ختام یکباره کارنامه حرفه‌ای‌شان تبدیل شود.

در این میان آن که بیش از همه دچار خسران شد، فردین بود که با وجود تلاش‌ها و تقاضاهای بسیار برای بازگشت هیچ‌گاه این فرصت را پیدا نکرد.

ایرج قادری و سعید راد البته این شانس را پیدا کردند که پس از وقفه‌ای طولانی دوباره در سینمای ایران حضور پیدا کنند و هرچند نه مثل دوران اوج، اما به هر حال دیده شوند و نامشان بر سر زبان‌ها باشد.

ولی تقدیر برای ناصر ملک‌مطیعی که تا همین چند وقت پیش می‌رفت تا سرنوشتی مشابه بازیگر «گنج قارون» پیدا کند، جور دیگری رقم خورد.

بازی در فیلم «نقش نگار» به کارگردانی علی عطشانی باعث شد نخستین ستاره مرد سینمای ایران و بازیگر نقش ماندگار فرمانِ «قیصر» و امیرکبیر سریال «سلطان صاحبقران» پس از 31 سال غیبت به سینما برگردد؛ سینمایی که چه در ساختار و فضای فیلم‌ها و قصه‌ها و چه در شیوه بازیگری، دیگر آن دوران فیلمفارسی و تیپ‌های جاهلی و کلاه مخملی را برنمی‌تابد.

هرچند خود ملک‌مطیعی نیز بخوبی به این امر واقف است و برای همین هم در مراسم تجلیل از خود متواضعانه می‌گوید: ما با دست خالی، کم‌دانشی و نداشتن حامی، اما با عشق زیاد وارد سینما شدیم و مردم با بزرگواری اشتباها‌تمان را نادیده گرفتند. به همین دلیل حیف است که قدردان این مردم نباشیم.

ضیافت بازگشت ملک‌مطیعی در حالی شامگاه جمعه در یکی از رستوران‌های شمال شهر تهران برگزار شد که جای بسیاری از همنسلان و همکاران در قید حیات یا سفر کرده او را چهره‌های ذی‌نفوذ، متمول و غیرسینمایی چون بابک زنجانی، حسین هدایتی و محمد رویانیان گرفته بودند.

علی رستگار ‌- ‌گروه فرهنگ و هنر