گردشگری جنگ که بیانگر مبارزات، فتوحات و رنج و مشکلات ملتی در گوشهای از جهان است یکی از جذابترین سوژههای گردشگری در این صنعت شناختهشده و بسیاری را چه در گروه فعالان این صنعت و چه به عنوان گردشگر به خود مشغول کرده است. کشورهایی مانند ویتنام، ایالات متحده، فرانسه، آلمان و ژاپن در این بین از پیشگامان استفاده از مناطق جنگی یا مصیبتدیده خود برای رونق گردشگری هستند و ایران نیز به واسطه سابقه هشت سال دفاع مقدس میتواند به خوبی از این امتیار استفاده کند، اما به دلیل ناهماهنگی بین ارگانهای برگزارکننده تورهای راهیان نور و دستاندرکاران گردشگری همواره در پایینترین سطح بازدهی خود قرار دارد.
راهیان نور در خدمت گردشگری جنوب
گرچه هر ساله تعداد زیادی از علاقهمندان و هموطنان ایرانی برای بازدید از مناطق جنگی کشورمان در قالب کاروان راهیان نور به این مناطق وارد میشوند و برای میراث معاصر ایران در این زمینه تلاشهای فراوانی انجام دادهاند، اما اگر از رونق گردشگری این مناطق که عموما مناطقی با جاذبههای گردشگری فراوانی هستند، بپرسیم در غربت و گمنامی به سر میبرند و زیاد از شور و حال این کاروانها در این مناطق خبری نیست.
فعالان عرصه گردشگری خوزستان در این زمینه به این موضوع اشاره میکنند که مناطق جنگی جنوب و جنوب غربی کشورمان که عمدتا در استان خوزستان واقع شدهاند ، میتوانند از بهترین ظرفیت برای رشد گردشگری منطقه در کنار دیگر آثار باستانی و طبیعی این استان برخوردار باشند، اما به دلیل اینکه برگزاری تورهای مناطق جنگی در قالب کاروان راهیان نور است تقریبا میتوان گفت صنعت گردشگری خوزستان از این تورها هیچ بهرهای نمیبرد و حضور گردشگران که این کاروانها به منطقه وارد میشوند، کمکی به رونق صادرات نامرئی منطقه ندارد.
کسادی، هدیه به گردشگری خوزستان
مجتبی گهستانی از فعالان عرصه گردشگری و میراث فرهنگی خوزستان این باور است که باوجود حضور گسترده عاشقان این مناطق در خوزستان رونق مناسبی در صنعت گردشگری این استان دیده نمیشود آن هم به دلیل اینکه بیشتر این کاروانها با تدارک ارگانهای نظامی وارد منطقه میشوند و گاهی حتی آب معدنی مورد نیاز خود را از شهرهای محل اعزامشان با خود به منطقه میآورند بنابراین بجز برخی از وسایل نقلیه که برای جابه جایی مسافران اجاره داده میشود دیگران از این حضور گسترده بیبهره هستند.
به گفته این فعال گردشگری، رونق صنعت گردشگری خوزستان به مراکز باستانی، مراکز اقامتی، رستورانها و مراکز خدماتی و مراکز خرید بستگی دارد که بسیاری از این گردشگران در کاروانهای راهیان نور بهطور کلی برای این مراکز هیچ سودآوری یا منفعتی ندارند . چون کاملا برنامهریزیشده توسط ارگانها و مسئولان برگزاری این کاروانها به مناطق جنگی وارد شده و پس از یکی دو روز هم از طریق همین ارگانها دوباره به زادگاه خود باز میگردند.
او درباره زیرساختهای گردشگری خوزستان نیز معتقد است این استان که قبل از شروع جنگ تحمیلی یکی از استانهای گردشگرپذیر کشورمان بوده در دوران جنگ تمام زیرساختهای گردشگری خود را با توجه به انبوهی از جاذبههای باستانی، طبیعی و تفریحی هم اکنون از دست داده است و هر چند اقداماتی از سوی مسئولان برای بازسازی آنها صورت گرفته، اما باز هم این استان از زیرساختهای مورد نیاز توسعه گردشگری محروم است.
وی ضمن اشاره به کمبود مراکز اقامتی در استان خوزستان بخصوص شهر اهواز و خرمشهر، به هتلهای این دو شهر اشاره میکند که روزگاری مملو از گردشگر بوده اما اکنون یا خرابهای از آنها باقیمانده یا به دلیل نیاز رزمندگان اسلام به مراکز درمانی به بیمارستان تبدیل شده و هم اکنون نیز هیچ جایگزینی برای آنها در نظر گرفته نشده است.
این فعال عرصه گردشگری با ارائه پیشنهادی به مسئولان برگزاری کاروانهای راهیان نور و فعالان عرصه گردشگری اینگونه اظهار نظر میکند که اگر این دو ارگان با توجه به اهمیت موضوع کاری هر گروه شرایط همکاری مناسبی را با یکدیگر برقرار کنند، میتوانیم شاهد رونق صنعت گردشگری در منطقه باشیم. به این صورت که اگر برگزاری تورهای مناطق جنگی در این استان یا دیگر استانهای دارای جاذبههای مشابه در اختیار بخش خصوصی و فعالان عرصه گردشگری قرار گیرد و پذیرایی تورهای ورودی در مناطق جنگی به ارگانهای نظامی به دلیل امنیت گردشگران واگذار شود میتوان رشد و رونق مناسبی را هم برای حفظ ارزشهای دفاع مقدس کشورمان متصور بود و هم توسعه گردشگری و اشتغالزایی مناسبی برای فعالان این عرصه در نظر گرفت.
همواره این فعالان عرصه خصوصی گردشگری هستند که اقدام به جذب گردشگران علاقهمند به این آثار میکنند و پس از حضور گردشگران در مناطق یاد شده امنیت تورها و معرفی یا روایت رشادتهای مردمان آن منطقه به عهده نیروی نظامی گذاشته میشود.
وی میگوید: گردشگری خوزستان هم اگر بتواند اینگونه همکاری را با ارگانهای مسئول حفاظت مناطق جنگی و دستاندرکاران گردشگری کشورمان برقرار کند میتواند همانند کشورهای یادشده وارد معاملهای برد ـ برد برای منطقه بشود. گردشگری جنگ در مناطق یادشده نیازمند تدوین سناریویی کارآمد است تا براساس آن بتوانیم بازارهای هدفمان را شناسایی کنیم و گردشگران را به منطقه بکشانیم و علاوه بر رونق گردشگری زمینه اشتغالزایی را برای جوانان این خطه و دیگر مناطق جنگی کشور فراهمکنیم. / ضمیمه چمدان
عماد عزتی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
گفت وگوی اختصاصی تپش با سرپرست دادسرای اطفال و نوجوانان تهران:
بهروز عطایی در گفت و گو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با حجتالاسلام محمدزمان بزاز از پیشکسوتان دفاع مقدس در استان خوزستان