امروز اما همان دیوارها، بدون هیچ طرح و نقشی با رنگی ساده و زنده و با حداقل تزئینات قرار است زیباییبخش خانهها باشد. البته فقط اروپا نیست که تغییر کرده است. حالا در همه جای دنیا، چیدمان خانهها و ادارات مطابق با سلیقه مردم همین دوران طراحی میشود.
بعضیها میگویند دنیا، دنیای جوانهاست و آنها هم مطابق میل و سلیقه خودشان، دکور خانهها را تغییر دادهاند. عدهای هم رسانهها را عامل اصلی این تغییرات میدانند. دلیلش هرچه باشد، خیلی مهم نیست؛ هر چه هست، امروز چیدمان خانهها دیگر مثل خانههای قدیمی نیست. حالا رنگها و نورپردازی متفاوت، قرار است جلوهای دیگر به خانهها ببخشد و در انتخاب لوازم هم
بیشتر از هرچیز به کارایی آن توجه میشود. به طور خلاصه، آنچه در کل دنیا اتفاق افتاده و کم و بیش میتوان آن را در طراحی خانهها و ادارات دید، تاکید و توجه بر نظم، سادگی و استفاده از لوازم مورد نیاز است. درست برعکس خانههای قدیمی که تزئینات و لوازم متعدد خانه حرف اول را میزد.
خانههای کوچک ژاپنی
خانههای سنتی و قدیمی ژاپن فضای مشخصی برای اتاقهای مختلف نداشت و هر یک از اتاقها میتوانست به عنوان اتاق خواب، نشیمن یا غذاخوری مورد استفاده قرار گیرد. آن زمان تقریبا تمام اسباب و لوازم خانه، قابل حمل بود و به همین دلیل مشکلی برای ژاپنیها ایجاد نمیکرد. این لوازم و بخصوص رختخوابها معمولا در کمدی بزرگ نگهداری میشد تا هنگام نیاز از آنها استفاده کنند.
نکته جالب در مورد این خانهها، قابلیت تغییر اندازه اتاقها بود. آن روزها با عوض کردن محل پارتیشنها، اندازه اتاق هم کم و زیاد میشد. به همین دلیل زمانی که ژاپنیها به فضای بیشتری نیاز داشتند، میتوانستند با برداشتن پارتیشنهای جداکننده، اتاقی بزرگ و جادار داشته باشند.
امروزه هم ژاپنیها چیدمان قدیمی خانههایشان را فراموش نکردهاند و هنوز هم در بیشتر خانههای ژاپنی، میتوان اتاقی دید که به سبک قدیمی طراحی و چیده شده است. در این بخش از خانه، همه چیز از کفپوش و سقف چوبی گرفته تا کمدهای کشودار بلند و پردهها مانند قدیم است. البته ژاپنیها تقریبا الان هم همان نوع زندگی را در پیش گرفتهاند و براین باورند خانه و محیط زندگی باید ساده و کارآمد باشد و به همین دلیل هم اصلا اعتقادی به زندگی در خانههای بزرگ و چندصد متری ندارند.
اهالی سرزمین آفتاب تابان، گذشته و سنتها را نیز فراموش نکردهاند و امروزه خانههایشان ترکیبی از سنت و مدرنیته است. آنها هنوز هم تا حد امکان خانه را ساده، قابل استفاده و به کمک عناصر طبیعی میسازند و تزئین میکنند. برای محیط داخلی خانهها نیز اغلب رنگی آرامبخش انتخاب میکنند و تاکیدشان بیشتر بر نظم و سادگی محیط است.
تصور کنید زندگی کردن در خانهای آرام، ساده، منظم و سرشار از آرامش چقدر لذتبخش است و چقدر میتواند خستگیهای کار روزانه را برطرف سازد، بخصوص زمانی که محیط خانه ساکت و بدون سر و صدا هم باشد. ژاپنیها در این دوران خانههایشان را به همین شیوه طراحی میکنند و سادگیاش احساس آرامش خاصی به آنها میبخشد. استفاده از رنگهای طبیعی، خلوت بودن محیط خانه و تمیز بودن آن ازجمله ویژگیهایی است که باعث ایجاد فضایی دلنشین در این خانهها شده است.
جالب است ژاپنیها برای روشنشدن خانههایشان هم تا جایی که امکان داشته باشد از آفتاب کمک میگیرند و با این کار علاوه بر صرفهجویی، فضای آرامتری برای خود میسازند. مبلمان هم از نظر آنها باید ساده، کمحجم و قابل استفاده باشد که معمولا از عناصر موجود در طبیعت مانند چوب، نی و ابریشم تهیه میشود. ژاپنیها برخلاف گذشته که روی زمین میخوابیدند و فضایی برای نگهداری رختخوابها داشتند، امروزه از تختهای کمارتفاع استفاده میکنند و در کل، چیدمان خانههایشان نسبت به گذشته تغییر کرده است، اما هنوز هم سنتها و آداب قدیمی را فراموش نکردهاند و در لابهلای چیدمان خانههای جدیدشان میتوان آنها را هم مشاهده کرد.
خانههای هندی
نور و سایه، عناصر اصلی و مهم خانههای سنتی هندوستان به شمار میآید که ساکنان خانه به کمک آن، محیطی دوستداشتنی و آرام برای خودشان فراهم میساختند. خانههای قدیمی هندوستان با استفاده از رنگهای گرم و نور طبیعی، فضایی دلنشین برای اعضای خانواده ایجاد میکرد و امروزه هم تقریبا همین موارد را در نظر دارند، اما با توجه به محدودیتهای این دوران شاید همه خانهها نتوانند چنین امکانی فراهم سازند.
با وجود این، استفاده از رنگهای گرم، پارچهها و کوسنهای رنگارنگ و طراحیشده ازجمله مهمترین شیوههای تزئین محیط خانه در هندوستان است. امروزه ازصنایع دستی، سبدها، مجسمهها، پارچهها و چراغهای قدیمی شاید فقط در بخشی از خانههای هندوستان به عنوان تزئین استفاده شود، اما قبلا تمام خانوادههای هندی به کمک همین لوازم خانهشان را زیباتر میکردند. شمعها نیز شاید در گذشته فقط برای نورانی کردن خانهها مورد استفاده قرار میگرفت، اما امروز یکی از زیباترین عناصر تزئین خانه در هندوستان به حساب میآید.
دیوارهایی از جنس شیشه در آمریکا و اروپا
این روزها، اندازه و جای پنجرهها هم فرق کرده و دیگر مثل گذشتهها نیست. حالا که تکنولوژی پیشرفت کرده و جنس پنجرهها هم عوض شده است، مهندسان راحتتر از قبل میتوانند در ساخت خانه از آنها استفاده کنند. البته پنجرههای امروزی، از نظر انتقال گرما و سرما هم کارایی بهتری دارد و برای همین افراد دیگر خیلی به فکر هدر رفتن انرژی از طریق در و پنجره نیستند. پس طراحان خانه تا میتوانند پنجرههایی بزرگتر میسازند که نور بیشتری به فضای داخلی خانه راه یابد. این شیوه تا جایی پیش رفته که در بعضی مناطق حتی چند دیوار خانه را نیز از شیشه درست میکنند تا نور کافی به افراد ساکن برسد. در حالی که در گذشته، پنجرهها معمولا کوچک بود و با پردههای کلفت هم پوشیده میشد تا محیط خانه خیلی سرد یا گرم نشود.
ادارات دیگر فقط برای کار نیست
قبلا تصور میشد سازمانها و ادارهها فقط باید فضایی برای کارکردن در اختیار کارکنانشان بگذارند. در آن زمان، معمولا توجهی به نیازهای کارکنان نمیشد و هیچ کس هم به فکر ارباب رجوع نبود. برای همین، محیطی شلوغ و به هم ریخته با چند میز و صندلی جدا از هم، حکم محل کار را داشت. در این مکانها هم معمولا هیچ خبری از رنگهای زنده و جذاب نبود و هیچ نشانی از زندگی دیده نمیشد.
حالا اما وضع خیلی فرق کرده و بعضی از ادارهها نهتنها دیگر بیحس و بیروح نیست که حتی رنگهای شاد و زنده آن ارباب رجوع را هم تحت تاثیر قرار میدهد. از طرف دیگر، کارشناسان هم گفتهاند هرچه محیط کار زیباتر و دوستداشتنیتر باشد، بازده کاری کارکنان هم افزایش مییابد و به همین دلیل، کارفرمایان در تلاشند محیطی زیباتر و دلنشینتر برای کارمندانشان فراهم کنند.
حالا به جای این که کارمندان در اتاقهای جدا از هم و پشت درهای بسته کار کنند، توصیه میشود دیوار اتاقها به اندازه نصف معمول باشد تا آنها بتوانند یکدیگر را ببینند و با هم در تماس باشند. علاوه بر این، استفاده از گل و گیاه، رنگهای زنده و نور طبیعی هم میتواند برای ساخت محیطی دوستداشتنی موثر باشد. بنابراین در طراحی مدرن باور بر این است که محل کار را نباید فقط به شکل مکانی مخصوص کار کردن نگاه کرد؛ بلکه باید جایی باشد برای لذتبردن از کار.
بازی رنگ و نور
آمریکاییها معمولا خیلی از لوازم قدیمی و سنتی در خانههایشان استفاده نمیکنند و خانه اغلب آنها به شیوهای مدرن طراحی و چیده شده است. بنابراین طبیعی است آنها برای تغییر چیدمان خانه هم از لوازم جدید کمک بگیرند و اسباب قدیمی را براحتی از خانه بیرون بریزند. براساس نظر بعضی از آنها، خرید مبلمان ساده و زیبا میتواند بهترین راه تغییر چیدمان باشد.
از طرف دیگر، آمریکاییها به رنگ و نور خانه هم خیلی اهمیت میدهند. بنابراین اولین قدم برای تغییر شیوه چیدمان و دکوراسیون خانههای آمریکایی توجه به این دو مورد است، حتی اگر فقط رنگ یکی از دیوارهای خانه را تغییر دهند و از رنگهای زنده استفاده کنند.
در جستجوی آرامش
خانههای قدیمی در بیشتر نقاط دنیا، پراز اسباب و لوازم و تزئینات متفاوت بود در حالی که امروز وضع کاملا فرق کرده و حالا بیشتر از هر چیز دیگری بسادگی و نظم لوازم توجه میشود. سالها قبل، حتی دیوارها هم پر از نقاشی و طراحی بود و گچکاریها هم به کمک آنها میآمد تا خانه زیباتر شود. آینهها، مجسمههای کوچک و بزرگ، پردهها، تابلوها، چراغهای مجلل و دهها وسیله تزئینی دیگر که همه با هم قرار بود خانهای زیباتر بسازند امروز جایی در طراحی خانه ندارند و خلوتبودن محیط، حرف اول را میزند.
خانه را خلوت کنید
هیچ چیز در طراحی خانه بدتر از بههم ریختگی و آشفتگی نیست. قفسهای پر از کتابهایی که روی هم بینظم و ترتیب چیده شده، میزی پر از کاغذ و دفتر و مداد، آشپزخانهای به هم ریخته و شلوغ و... همگی میتواند آرامش را از شما بگیرد. برای همین مردم در بسیاری از نقاط دنیا اسباب و لوازم اضافه را دور میریزند و هر از گاهی خانهشان را سبک میکنند. آلمانیها و آمریکاییها به عنوان نمونه خیلی راحت و بدون دردسر، لوازمی را که نیاز ندارند رد میکنند و به فکر خرید نوع جدیدش هستند یا این که اصلا چیزی را جایگزین آن نمیکنند. بنابراین در طراحی جدید بر این موضوع تاکید میشود و میگویند هیچ وقت نباید اسباب و لوازم زیادی را روی هم جمع کرد و گوشهای از خانه قرار داد.
نیلوفر اسعدیبیگی / جامجم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور مطرح شد