احتکار دارو در برخی داروخانه‌ها

خبرها حاکی از آن است که برخی داروخانه‌ها، داروهای مورد نیاز بیماران را در انبارها ذخیره می‌کنند تا در روزهای آینده با قیمت بالاتری به فروش برسانند.

سلیمان عباسی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از فعالیت‌های غیرقانونی برخی داروخانه‌ها در گفت‌وگو با مهر تاکید می‌کند که انبار کردن برخی اقلام دارویی خاص از تخلفات مهم داروخانه‌هاست و به همین دلیل بهتر است برای بیماران خاص به‌جز دفترچه بیمه، کارتی نیز صادر شود تا تحویل داروی بیماران، در آن کارت ثبت شود، این کار باعث می‌شود تا براساس سهمیه داروخانه‌ها، دارو بدرستی بین بیماران توزیع شود و از انبار شدن دارو از سوی داروخانه‌ها نیز جلوگیری شود.

همچنین این نماینده مجلس خاطرنشان می‌کند که تحویل برخی اقلام دارویی بدون نسخه نیز از دیگر تخلفات مهم داروخانه‌هاست و این اقدام خلاف مقررات است که متاسفانه در اغلب داروخانه‌ها مشاهده می‌شود بنابراین لازم است تحویل دارو به بیماران با نسخه پزشک باشد از طرفی افرادی که در داروخانه‌ها به کار گرفته می‌شوند باید تکنسین این کار بوده تا بتوانند هم از دارو به درستی نگهداری کنند و هم آن را بدرستی توزیع کنند.

فروش اجباری داروی خارجی

علاوه بر انتقادهایی که این روزها از انبارکردن دارو در برخی داروخانه‌ها مطرح می‌شود، چند روز قبل نیز وزیر بهداشت در گفت‌وگو با فارس به عملکرد برخی داروخانه‌ها اعتراض کرد و گفت: اخیرا مطلع شدم برخی داروخانه‌ها از چند قلم داروی بیمار که مشابه ایرانی آن هم موجود است، به کذب می‌گویند فقط مشابه خارجی داریم و به چند برابر قیمت آن را به بیمار می‌فروشند. این ادعای داروخانه‌ها را در اکثر موارد کذب است و باید سیستم‌های نظارتی بر این موضوع دقت بیشتری داشته باشند.

درواقع، حرف مجلس و وزارت بهداشت این است که در شرایطی که بازار دارویی کشور دچار کمبود بی‌سابقه‌ای شده است، داروخانه‌ها نباید با انبارکردن دارو یا فروش اجباری داروی خارجی به بیماران، در فکر ماهی گرفتن از این آب گل‌آلود باشند.

وزارت بهداشت فرافکنی می‌کند

گفته می‌شود هم‌اکنون حدود 70 میلیون دلار داروی وارداتی در گمرکات کشور انبار شده است که با توجه به تخصیص ارز در روز گذشته انتظار می‌رود که این داروها تا چند روز دیگر در اختیار بیماران قرار بگیرد.

اوایل اردیبهشت امسال و پس از آن‌که ارز مرجع برای واردات دارو حذف شد، بسیاری از شرکت‌های دارویی موظف شدند برای ترخیص داروهایشان، مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و ارز مبادله‌ای را پرداخت کنند که بسیاری از این شرکت‌ها به دلیل کمبود نقدینگی نتوانستند این مابه‌التفاوت را پرداخت کنند و همین مساله موجب شده است که با وجود کمبود داروی بی‌سابقه در کشور، امکان ترخیص داروهای وارداتی از گمرگ وجود نداشته باشد.

رهبر مژدهی‌آذر، رئیس انجمن داروسازان کشور در گفت‌وگو با جام‌جم به همین مشکل داروهای در گمرک مانده اشاره می‌کند و می‌گوید: وزارت بهداشت چون نمی‌توانست مشکلات واردات دارو را حل کند، به فرافکنی روی آورده است و می‌خواهد همه تقصیرها را به گردن داروخانه‌ها بیندازد.

وی تاکید می‌کند: مطرح کردن چنین انتقادهایی، به منظور انحراف افکار عمومی است و اصلا سوال من از نمایندگان مجلس و وزارت بهداشت این است که با وجود گرانی بیش از حد دارو، مگر دارو از این هم گران‌تر می‌شود که مسئول داروخانه بخواهد دارو را به منظور فروش با قیمت بالاتر انبار کند.

البته مژدهی‌آذر می‌پذیرد که امکان دارد تعداد محدودی از داروخانه‌ها تخلفاتی این چنین داشته باشند، اما معتقد است که اغلب داروخانه‌ها با سازوکار قانونی کار می‌کنند که فاکتورهای فروش آنها، از سوی اداره دارایی و وزارت بهداشت، کنترل و نظارت می‌شود.

درباره فروش اجباری داروی خارجی از سوی برخی داروخانه‌ها نیز مژدهی‌آذر، گناه را به گردن وزارت بهداشت می‌اندازد و می‌گوید که این پزشکان هستند که به بیماران توصیه می‌کنند داروی خارجی بخرند و اگر قرار است نظارت شود، اول از همه باید نظارت بیشتر روی این گروه از پزشکان اعمال شود.

ضرورت بهبود اوضاع دارویی کشور

امر واضح این که بازار دارویی کشور، بازاری مرتبط و شبکه‌ای است که وقتی یک بخش آن درست کار نمی‌کند، عملکرد سایر بخش ها نیز مختل می‌شود.

به طور مثال، وقتی یک شرکت واردکننده نمی‌تواند طلبش را از بیمه‌ها بگیرد و حتی بیمه‌های سلامت، هزینه برخی داروهای گران وارداتی را پوشش نمی‌دهند، در نتیجه دارو در گمرک می‌ماند و کمبود دارو در کشور شدیدتر می‌شود؛ در نتیجه این کمبود دارو ممکن است برخی داروخانه‌ها را به این فکر بیندازد که دارو را برای فروش با قیمت بالاتر احتکار کند.

درواقع، می‌توان گفت علاوه بر داروخانه‌ها، شرکت‌های دارویی، بیمه‌ها یا گمرک در تولید بحران دارویی فعلی نقش دارند، سیاست‌های کلی مسئولان حوزه بهداشت و درمان می‌تواند از سوءاستفاده‌های احتمالی در بخش تولید و توزیع دارو جلوگیری کند.

امین جلالوند‌ -‌ گروه جامعه