پزشک خانواده در تهران اجرایی نمی‌شود

محمدباقر هداوند در حالی این گفته‌ها را روز گذشته ایراد کرد که پنجشنبه هفته قبل، وزیر بهداشت در نشست خبری با خبرنگاران با قاطعیت از اجرای طرح پزشک خانواده در تهران خبر داد و حتی وزیر بهداشت عنوان کرد که پزشکان عمومی می‌توانند از روز شنبه همین هفته در سایت وزارت بهداشت ثبت‌نام کنند و در مرحله بعد نیز از آنها برای ارائه مدارک و مشخص کردن محل فعالیتشان دعوت می‌شود.

یعنی جالب است در حالی که وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، هر دو به عنوان دو بال اصلی اجرای طرح پزشک خانواده در کشور شناخته می‌شوند، اما حتی در کلیات اجرای این طرح کلان و زمان‌بندی اجرای طرح نیز با یکدیگر هماهنگ نیستند.

کمبود بودجه داریم یا نداریم؟

وزیر بهداشت مدعی است که چند روز پیش و پس از تصویب بودجه، دولت 2000 میلیارد تومان برای اجرای برنامه پزشک خانواده اختصاص داده است و اکنون حدود 400 میلیارد تومان به وزارت بهداشت پرداخت شده و زمینه برای اجرای این برنامه فراهم شده است.

اما سازمان بیمه سلامت همچنان تاکید دارد که به دلیل مشکلات اعتباری، این طرح در تهران اجرا نمی‌شود و حتی مدیرعامل سازمان بیمه سلامت می‌گوید کمبود اعتبار را نیز به وزارت بهداشت اعلام کرده‌‌ایم.

تناقض اینجاست که از یک‌سو وزارت بهداشت می‌گوید که توانسته اعتبار لازم را برای اجرای طرح پزشک خانواده تا پایان دولت نهم تامین کند ، اما سازمان بیمه سلامت می‌گوید که اعتباری برای اجرای این طرح در اختیارش قرار نگرفته است.

محمد باقر هداوند، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در گفت‌وگو با جام‌جم تصریح می‌کند: این 400 میلیارد تومانی که وزارت بهداشت مدعی است برای اجرای طرح پزشک خانواده جذب کرده است، فقط برای تامین اعتبار اجرای این طرح در وزارتخانه جذب کرده و یک ریال از آن به ما نرسیده است.

وی تاکید می‌کند: وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، هر دو مجری این طرح هستند و برای اجرای طرح پزشک خانواده به اعتبار کافی نیاز دارند، حال اگر وزارت بهداشت می‌گوید که می‌خواهد این طرح را با اعتبار400 میلیارد تومان در تهران اجرا کند، می‌تواند این طرح را بدون احتساب کمک سازمان بیمه سلامت اجرا کند، زیرا هنوز برای اجرای این طرح کلان در پایتخت، اعتباری به سازمان بیمه سلامت اختصاص داده نشده است.به بیان دیگر، حرف بیمه‌ای‌ها این است که اگر وزارت بهداشت توانسته از طریق رایزنی با دولت، بودجه‌ای برای اجرای طرح پزشک خانواده در تهران جذب کند، باید برای اعتبار مورد‌نیاز بیمه سلامت برای اجرای این طرح نیز فکری می‌کرد.

نتیجه طرح آزمایشی اعلام نشده است

قرار بود طرح پزشک خانواده به صورت آزمایشی در هشت استان کشور اجرا شود و سپس در صورت موفق بودن نتیجه کار، این طرح در پایتخت نیز اجرا شود.

اکنون حدود دو ماه بیشتر از اجرای طرح آزمایشی پزشک خانواده در استان‌های قزوین، یزد، زنجان، آذربایجان شرقی و غربی، خراسان جنوبی، فارس و مازندران نمی‌گذرد و قرار بود وزارت بهداشت نتایج اجرای این طرح در استان‌های یادشده را اعلام کند تا براساس آن، اجرای طرح در کلانشهر تهران با دقت بیشتر و خطای کمتری انجام شود، اما این وزارتخانه در اقدامی غافلگیرکننده اعلام کرد که این طرح در شنبه همین هفته در تهران اجرا می‌شود.

مدیرعامل سازمان بیمه سلامت عنوان می‌کند: جدای از نبود اعتبارات، حرف ما این است که چرا وزارت بهداشت، قبل از اعلام نتایج طرح آزمایشی پزشک خانواده، می‌خواهد این طرح را در تهران اجرا کند که این کار، خلاف تفاهم‌نامه‌ای است که با وزارت بهداشت امضا کردیم.

وی می‌افزاید: قرار بود ابتدا تمام جنبه‌های کار را با این طرح آزمایشی بسنجیم تا مشکلات پیش‌بینی نشده اجرای طرح پزشک خانواده در تهران کمتر شود، اما اکنون با اجرای شتابزده این طرح در تهران، حتی نمی‌دانیم برای اجرای این طرح در پایتخت، به چه میزان اعتبار نیاز داریم یا اصلا چه مشکلاتی در آینده بر سر راهمان قرار می‌گیرد.

راه‌حل چیست؟

در این ‌که طرح پزشک خانواده در صورت اجرای موفق آن، مزایای پرشماری خواهد داشت، شکی نیست، جدای از این‌ که نظام ارجاع بیمار به پزشک اصلاح می‌شود و دیگر بیمار با کوچک‌ترین نشانه بیماری به پزشک متخصص مراجعه نمی‌کند، با اجرای این طرح می‌توان امیدوار بود که از میزان بیکاری پزشکان عمومی در کشور نیز کاسته شود.

در صورت اجرای کم‌نقص این طرح، می‌توان انتظار داشت که پرونده‌های پزشکی هر بیمار از سوی پزشک خانواده او پیگیری شود و انقلابی در نظام درمانی کشور اتفاق رخ دهد.

اما با وجود اختلاف‌نظر جدی که بین وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌گر، به عنوان دو متولی اصلی اجرای طرح پزشک خانواده وجود دارد، به نظر می‌رسد که نمی‌توان انتظار داشت تا رفع کامل این اختلاف رویکردها، شهروندان ساکن تهران و دیگر استان‌ها، به این زودی‌ها از مزایای طرح پزشک خانواده بهره‌مند شوند.

احمد آریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره راه‌حل رفع این مشکل به جام‌جم می‌گوید: نمی‌شود که دو مجری اصلی طرح پزشک خانواده، هر کدام ساز خودشان را بزنند، بلکه واجب است که مسئولان هر دو نهاد دولتی در جلسه‌ای مشترک با یکدیگر، اختلاف‌نظرهایشان را حل کنند تا این‌گونه طرح پزشک خانواده ابتر و ناقص نماند.

وی با بیان این ‌که مجلس باید از قدرت خود استفاده کند و از دو‌طرف بخواهد که مشکلاتشان را با مذاکره حل کنند، خاطرنشان می‌کند: طرح پزشک خانواده، یک طرح ملی و متعلق به برنامه توسعه کشور است که ربطی به تغییر دولت‌ها ندارد و هر دولتی باید پیگیر اجرای آن باشد، اما متاسفانه با ناهماهنگی فعلی که بین وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت وجود دارد، اکنون این طرح در مقام اجرا ناپخته از آب درآمده است.

پیگیری‌های جام‌جم نیز برای گفت‌وگو با حسن امامی‌رضوی، معاون سلامت وزارت بهداشت بی‌نتیجه باقی ماند و همچنان پاسخ به این پرسش هم مبهم ماند که آیا وزارت بهداشت می‌خواهد یک‌تنه و بدون کمک سازمان بیمه سلامت، طرح پزشک خانواده را در تهران اجرا کند یا این ‌که سرانجام این وزارتخانه راضی می‌شود با بیمه‌ای‌ها پای میز مذاکره بنشیند و نظر مثبت آنها را برای اجرای این طرح جذب کند.

امین جلالوند‌ - ‌گروه جامعه