سکوت باغ ملی

در ذهن داشتم که درب اصلی آن هم که در خیابان امام‌خمینی واقع است و به آن سردر باغ ملی می‌گویند، معمولا بسته است.

به هر حال از این سر شهر تا آنجا رفتم. ابتدا از در شرقی که سمت موزه عبرت است خواستم وارد محوطه باغ ملی شوم. ولی متاسفانه بسته بود. اما در کمال شگفتی وقتی که داشتم خیابان امام خمینی را به سمت در غربی محوطه باغ ملی طی می‌کردم، دیدم سردر باغ ملی باز است و از همان‌جا وارد محوطه شدم.

باغ ملی تهران یکی از زیباترین و کم‌نظیرترین محوطه‌های تاریخی تهران است که همچون جزیره‌ای در دل شلوغی خیابان‌های پرتردد مرکز شهر می‌درخشد. همه ما سردر باغ ملی را در خیابان امام خمینی بارها و بارها دیده‌ایم ولی کمتر کسی از ما هست که پا به درون محوطه آن گذاشته باشد.

ردیف چنارهای قدیمی، ساختمان‌های عظیم و پرشکوه تاریخی که با معماری دوره هخامنشی و اسلامی آراسته شده‌اند، سکوت آرامش بخش، و جلوه‌ای از عظمت و زیبایی معماری و تاریخ ایران باشکوه، چیزهایی هستند که در این محوطه چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

با این حال وقتی ساختمان‌های مختلف واقع در محوطه باغ ملی را نگاه می‌کردم، هیچ تابلو یا راهنمایی نبود که بدانم این ساختمان متعلق به کدام دوره تاریخی است؟ آیا به عصر قاجاریه تعلق دارد یا عصر پهلوی اول.

آن ساختمان چه کارکردی داشته است؟ این ‌که می‌گویند محوطه باغ ملی در ابتدا میدان مشق بوده، به چه منظور تغییر کاربری داده و به چنین باغ مصفایی تبدیل شده است؟ چرا همچنان برخی ساختمان‌های این محوطه تاریخی به انجام امور اداری اختصاص دارد؟ یا حتی چرا وزارت امور خارجه باید در این محوطه تاریخی باشد؟

متاسفانه جز یکی دو تابلو که اطلاعاتی بسیار کلی و به دور از جزئیات را به بینندگان می‌داد، از هیچ چیز دیگر خبری نبود، جز سکوت و خالی بودن محوطه از هر رهگذری.

کاش مسئولان سازمان میراث فرهنگی حالا که کاخ گلستان در نشست اخیر یونسکو ثبت جهانی شده است، بدانند این پایان راه نیست و باید روی بسیاری دیگر از مجموعه‌های تاریخی کشور و پایتخت سرمایه‌گذاری کرد.

باغ ملی و بسیاری از بناهای دیگر این پتانسیل را دارند که گردشگران بسیاری را از نقاط مختلف دنیا جذب کنند اما متاسفانه شهروندان تهرانی به دلیل نبود اطلاع‌رسانی درست، هنوز نمی‌دانند باغ ملی یا خیابان ملل متحد کجاست، چه پیشینه‌ای دارد، چه ساختمان‌هایی در آن است و معماران این بناها کیستند.

هنوز نمی‌دانند چه انسان‌هایی که تاریخ معاصر کشورشان را رقم زده‌اند روی سنگفرش‌های این خیابان قدم زده‌اند و چه اتفاقات مهم تاریخی را رقم زده‌اند.

کاش مسئولان میراث فرهنگی به جای کارهای سیاسی و شوهای نمایشی، حداقل برای معروف‌ترین اماکن تهران چند تابلوی راهنما نصب کنند تا گردشگران داخلی در روزی که کاخ گلستان ثبت جهانی می‌شود، دلشان نگیرد.

سجاد روشنی - گروه فرهنگ و هنر