مشکلات آزمون «آیلتس» در ایران

یکی از عمده‌ترین پیش‌نیازها برای تحصیل در بسیاری از کشورها، دارا بودن یک مدرک بین‌المللی زبان انگلیسی است؛ طوری که ‌اکنون ملاک اولیه پذیرش دانشجو در بسیاری از دانشگاه‌های جهان، داشتن مدرک زبان بین‌المللی است.

متداول‌ترین آزمون زبان بین‌المللی که در کشور ما برگزار می‌شود، آزمون «آیلتس» است که هرساله بسیاری از متقاضیان برای دریافت این مدرک جهانی معتبر، ثبت‌نام می‌کنند و حتی گفته می‌شود که سالانه بیش از یک میلیون آزمون آیلتس در سراسر جهان برگزار می‌شود.

جدای از آزمون آیلتس، آزمون تافل نیز در بسیاری از کشورها برگزار می‌شود، اما در کشور ما بیشترین حجم استقبال‌ها از آزمون آیلتس است. با وجود آن‌که این مدرک بین‌المللی، به عنوان یکی از نیازهای اساسی بسیاری از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور به حساب می‌آید، اما ماه‌های طولانی است که برگزاری آزمون آیلتس در کشور با مشکلات متعددی روبه‌روست.

مثلا در یکی از جالب‌ترین نمونه این مشکلات، برگزاری آزمون آیلتس تا پایان اردیبهشت سال قبل، چهار بار به طور متوالی در ایران لغو شد.

لغو مکرر آزمون‌های آیلتس از سوی موسسات مجری برگزاری این آزمون موجب شده بسیاری از متقاضیان دریافت این مدرک بین‌المللی، اعتمادشان نسبت به موسسات داخلی برگزار‌کننده آزمون کاهش پیدا کند و خیلی از آنها ترجیح می‌دهند برای شرکت در این آزمون مهم، راهی آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و امارات شوند، اما آن دسته از متقاضیانی که برای تامین هزینه این سفر با مشکل مالی روبه‌رو هستند، همچنان با ترس از برگزار نشدن آزمون در راس زمان مقرر، روزهای مانده به امتحان را سپری می‌کنند.

مثلا تصور کنید متقاضی که حتی هزینه آزمون آیلتس را هم به موسسه برگزار‌کننده آزمون پرداخت کرده و بشدت نیز مشغول آماده‌شدن برای روز امتحان است، چند روز قبل از امتحان متوجه شود که آزمون در روز مقرر برگزار نمی‌شود، حال اگر چنین اتفاقی تنها یک‌بار رخ داده بود، شاید امکان داشت با دیده اغماض و چشم‌پوشی به موضوع نگاه کرد، اما لغو مکرر آزمون‌های آیلتس در ایران، سابقه‌ای طولانی دارد و همین لغو مکرر آزمون نیز شرایط مبهم و غیر قابل اطمینانی برای متقاضیان درست کرده است که به نظر می‌رسد داستان تکراری لغو آزمون آیلتس در ماه‌ها و سال‌های آینده نیز تکرار شود.

مشکل از کجا آب می‌خورد؟

براساس اطلاعات رسمی سازمان سنجش، به عنوان ناظر امتحان آیلتس در ایران، اکنون دو موسسه آیلتس ایران، موسسه آموزش عصر دین و دانش و دانشگاه آزاد اسلامی، مجری برگزاری آزمون آیلتس در ایران هستند.

اما در مقام عمل، این فقط دانشگاه آزاد اسلامی است که به صورت فعال‌تر از دیگر موسسه‌ها، آزمون آیلتس در ایران را برگزار می‌کند. به طور مثال، یکی از مسئولان موسسه آموزش عصر دین و دانش، درباره دلایل برگزارنشدن آزمون آیلتس در این موسسه به «جام‌جم» می‌گوید: آخرین آزمون آیلتسی که برگزار کردیم به اواخر پاییز سال قبل برمی‌گردد. بیش از پنج ماه می‌شود که آزمون آیلتس را در ایران برگزار نکرده‌ایم و تا رفع مشکلات این موسسه نیز امکان برگزاری این آزمون در کشور ما وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به این که تبادل ارز بین بانک‌های ایران و انگلیس، عمده‌ترین مشکل ما به حساب می‌آید، ادامه می‌دهد: نوسانات ارزی و مشکلاتی که برای انتقال آزمون در ایران وجود دارد، موجب سخت‌تر‌شدن ادامه کار شده است. البته مسئولان سازمان سنجش، بارها تاکید کرده‌اند که مشکل انتقال ارز، دلیل لغو مکرر آزمون‌های آیلتس نیست و دیر واریز‌کردن حق آزمون آیلتس به طرف انگلیسی، موجب به هم خوردن تاریخ برگزاری این آزمون می‌شود، اما بسیاری از دانشجویان و متقاضیان معتقدند که حل نشدن مشکل تبادل ارزی، بی‌نظمی‌های اداری و اهمال مسئولان برای رفع این مساله، باعث خواهد شد که در آینده نیز شاهد لغو این آزمون زبان باشیم.

همه بن‌بست‌های یک آزمون زبان

جدا از احتمال لغو دوباره آزمون آیلتس در ماه‌های آینده، مشکلات دیگری نیز این آزمون پیچیده را پیچیده‌تر کرده است.

فرهاد مدرسه دوست، متقاضی شرکت در آزمون آیلتس به «جام‌جم» می‌گوید: شهریور سال گذشته، هزینه برگزاری آزمون آیلتس 460 هزار تومان بود، اما حالا به دلیل بالا رفتن نرخ ارز باید مبلغ 700 هزار تومان برای شرکت در آزمون پرداخت کنیم. حتی جالب است که دو سال پیش، هزینه شرکت در آزمون آیلتس حدود 183 هزار تومان بود.

او می‌افزاید: حتی اگر در فاصله ثبت‌نام تا روز امتحان آیلتس، نرخ ارز نوسانی داشته باشد، باید پول همان نوسانات ارزی را هم بپردازیم.

مدرسه دوست پیشنهاد می‌کند: اگر مسئولان برای حمایت از متقاضیان شرکت کننده در آزمون آیلتس، ارز را با نرخ پایین‌تری در اختیار برگزار‌کنندگان قرار دهند، در نتیجه ما نیز هزینه کمتری برای شرکت در آزمون آیلتس می‌پردازیم و بسیاری از شرکت‌کنندگان نیز با آرامش خاطر بیشتر و مشکلات مالی کمتری در روز امتحان حاضر می‌شوند. تعدادی از متقاضیان آزمون آیلتس هم مدعی هستند که امکانات و تجهیزات موسسه‌های ایرانی برای برگزاری استاندارد آزمون بین‌المللی آیلتس کافی نیست و در این بخش نیز کشور ما با استانداردهای جهانی فاصله دارد.

برخی دیگر از متقاضیان آزمون آیلتس نیز بر این باورند با وجود آن‌که مسئولان برگزاری امتحان آیلتس در ایران، ملیتی ایرانی دارند، اما برای نمره‌دادن به متقاضیان هموطنشان بیش از حد سختگیری می‌کنند و به همین دلیل نیز عده‌ای از متقاضیان ترجیح می‌دهند که برای قبول‌شدن در آزمون هم که شده، راهی کشورهای همسایه شوند.

با وجود آن‌که سال 90 شاهد بودیم که حتی گاهی در یک هفته، بیش از شش بار آزمون آیلتس در ایران برگزار می‌شد، اما حالا به زحمت طی چند هفته، یک بار آزمون آیلتس در ایران برگزار می‌شود و وجود این مشکلات باعث کاهش متقاضیان آزمون آیلتس در ایران و مهاجرت آنها برای یک آزمون چند ساعته شده است. به هر حال، در شرایطی که اکنون دانشگاه آزاد چند هفته‌ای می‌شود آزمون‌های زبان آیلتس را در زمان مقرر برگزار می‌کند و چهارم خرداد امسال نیز آزمون دیگری برگزار خواهد کرد، اما با نگاه به سابقه طولانی لغو این آزمون، بعید است که برگزاری آزمون آیلتس از سوی دانشگاه آزاد تا رفع همه موانع پیش‌ روی این آزمون، ادامه و ثبات داشته باشد.

امین جلالوند‌ -‌ گروه جامعه