بهبود رتبه ایران در شاخص توسعه انسانی

سازمان ملل با استفاده از شاخص توسعه انسانی معیارهای متعددی را در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار داده و براساس نتایج به‌دست آمده کشورها را رتبه‌بندی می‌کند. از جمله این معیارها می‌توان به سطح تحصیلات افراد، امید به زندگی، دسترسی به امکانات و خدمات اجتماعی و میزان درآمد سرانه اشاره کرد. گزارش اخیر سازمان ملل با عنوان «گزارش توسعه انسانی 2013: خیزش، ترقی انسانی در جهانی متنوع» نشان می‌دهد نمره ایران از نظر شاخص توسعه انسانی در سال 2012 نسبت به دو سال قبل از آن افزایش یافته و به 742‌ ‌. واحد رسیده است. در این گزارش آمار و اطلاعات مربوط به شاخص‌های توسعه انسانی 194 کشور ارائه شده است.

به گزارش تسنیم، ایران در رتبه‌بندی جهانی رتبه 76 را به‌دست آورده است که نسبت به گزارش دو سال قبل که بر پایه اطلاعات سال 2010 قرارداشته با صعود 12 پله‌ای مواجه شده است. ایران در گزارش توسعه انسانی دو سال قبل رتبه 88 جهان از نظر توسعه انسانی را به‌دست آورده بود.

نمره ایران در شاخص توسعه انسانی سال 2010 بالغ بر 707‌/‌0 و رتبه ایران 88 اعلام شده بود که البته در گزارش امسال این آمار مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته و نمره ایران برای سال 2010 برابر با 74‌/‌0 اعلام شده است.

سازمان ملل، ایران را میان کشورهای دارای توسعه انسانی بالا به‌حساب آورده است. در گزارش این سازمان کشورهای جهان از نظر میزان توسعه انسانی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند که عبارتند از کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا، کشورهای دارای توسعه انسانی بالا،‌ کشورهای دارای توسعه انسانی متوسط و کشورهای دارای توسعه انسانی پایین. براساس این گزارش توسعه انسانی ایران از 118 کشور جهان بیشتر است. برخی از این کشورها عبارتند از: اکراین با رتبه 78، جمهوری آذربایجان با رتبه 82، عمان با رتبه 84، برزیل با رتبه 85، ترکیه با رتبه 90، الجزایر با رتبه 93، اردن با رتبه 100، چین با رتبه 101، مصر با رتبه 112، اندونزی با رتبه 121، هند با رتبه 136 و پاکستان با رتبه 146.

برخی کشورها که رتبه بالاتری از ایران دارند نیز عبارتند از: لبنان با رتبه 72، لیبی با رتبه 64، عربستان با رتبه 57، روسیه با رتبه 55، کویت با رتبه 54، امارات با رتبه 41، قطر با رتبه 36، ایتالیا با رتبه 25 و اسپانیا با رتبه 23.

گزارش توسعه انسانی سازمان ملل نروژ را به‌عنوان توسعه‌یافته‌ترین کشور جهان در حوزه انسانی معرفی کرده است. نمره این کشور در شاخص توسعه انسانی 955‌/‌0 اعلام شده است. استرالیا با نمره 938‌/‌0 و آمریکا با نمره 937‌/‌0 به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته‌اند. کشورهای هلند، آلمان،‌ نیوزیلند، ایرلند، سوئد،‌ سوئیس، ژاپن، کانادا، کره‌جنوبی، هنگ‌کنگ، ایسلند و دانمارک نیز به ترتیب رتبه‌های 4 تا 15 را از این نظر به خود اختصاص داده‌اند.

رتبه 64 ایران در فاصله طبقاتی

سازمان ملل همچنین نمره ایران از نظر ضریب جینی را 3/38 اعلام کرد و رتبه آن را از نظر نابرابری درآمدی بین 135 کشور جهان 64 و بالاتر از کشورهایی مثل آمریکا، قطر، روسیه و ترکیه قرار داد.جدیدترین گزارش توسعه انسانی سازمان ملل ضریب جینی 135 کشور جهان از جمله ایران را اعلام کرده است.سازمان ملل در گزارش جدید خود متوسط ضریب جینی ایران بین سال‌های 2000 تا 2010 را 3/38 اعلام کرده که این رقم نسبت به گزارش قبلی این سازمان که در سال 2011 منتشر شد تغییری نداشته است.

در عین حال ایران میان 135 کشوری که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند از نظر میزان ضریب جینی در رتبه 64 قرار گرفته است که به این ترتیب شکاف درآمدی در ایران کمتر از 71 کشور مورد بررسی در این آمار بوده است.

رتبه ایران از این نظر نسبت به گزارش سال 2011 بیش از ده پله نزول داشته است. ایران از نظر ضریب جینی در آن سال رتبه 54 جهان را به خود اختصاص داده بود.در میان کشورهای جهان سوئد کمترین نابرابری درآمدی را دارد و نمره این کشور در ضریب جینی 25 اعلام شده است. نروژ با نمره 8/25 در جایگاه دوم و اسلواکی با نمره 26 در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته‌اند.براساس این گزارش برخی از کشورهای صنعتی و توسعه‌یافته، شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارند که از جمله آنها آمریکاست. ضرب جینی آمریکا 8/40 اعلام شده که نشان می‌دهد نابرابری درآمدی در این کشور بسیار بیشتر از ایران است.برخی دیگر از کشورها که شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارند، عبارتند از: قطر با نمره 1/41، شیلی با نمره 1/52، آرژانتین با نمره 5/44، روسیه با نمره 1/40، مالزی با نمره 2/46، برزیل با نمره 7/54، ترکیه با نمره 39، چین با نمره 5/42، مراکش با نمره 9/40 و پاکستان با نمره 6/58.

جزایر کومور با نمره 3/64 بالاترین نابرابری درآمدی را میان کشورهای مورد بررسی داشته است.

نابرابری زن و مرد در ایران کمتر از 87 کشور جهان

سازمان ملل همچنین در گزارش توسعه انسانی خود اعلام کرد، ایران میان 194 کشور جهان رتبه 107 از نظر شاخص نابرابری جنسیتی را کسب کرده و بالاتر از 87 کشور جای‌گرفته است.در گزارش جدید توسعه انسانی سازمان ملل نمره ایران در شاخص نابرابری جنسیتی 496/0 اعلام شده است.

شاخص نابرابری جنسیتی ارقامی از صفر تا یک را دربرمی‌گیرد که هر چه این رقم بیشتر باشد، دلالت بر نابرابری بیشتر میان مرد و زن در یک کشور دارد.ایران میان 194 کشور جهان رتبه 107 از نظر شاخص نابرابری جنسیتی را کسب کرده و بالاتر از 87 کشور جای گرفته است.برخی کشورها که در آنها نسبت به ایران نابرابری بیشتری بین زن و مرد وجود دارد، عبارتند از: قطر با رتبه 117، عربستان با رتبه 145، مصر با رتبه 126، سوریه با رتبه 118، عراق با رتبه 120، هند با رتبه 132، پاکستان با رتبه 123 و سنگال با رتبه 115.

رتبه نخست جهان از نظر شاخص نابرابری جنسیتی را هلند با نمره 045/0 کسب کرده است و سوئد با نمره 055/0 در جایگاه دوم و سوئیس و دانمارک با نمره 057/0 با هم در رتبه سوم جای گرفته‌اند. رتبه برخی دیگر از کشورها در این شاخص، عبارت است از: نروژ 5، آلمان و فنلاند 6، ژاپن 21، اتریش 14، بلژیک 12، فرانسه 9،‌ اسپانیا 15، ایتالیا 11، یونان 23، پرتغال 16، لبنان 78، مکزیک 72، اکراین 57 و ترکیه 68.آمریکا نیز با کسب نمره 256/0 رتبه‌ای بهتر از 42 به‌دست نیاورده است.