اسکات پرسونز یکی از دیرینهشناسان دانشگاه آلبرتا با بررسی زنجیرهای از شواهد فسیلی که شامل استخوانهای انتهای دم چهارگونه دایناسور مختلف که در دورههای متفاوت و در بازهای 45 میلیون سال میزیستهاند به نتایج جالبی رسیده است.
پرسونز میگوید: مهرههای انتهایی دم گروهی از دایناسورها به نام «اُویراپتورها» به گونهای به هم متصل بوده که یک ساختار تیغه مانند را تشکیل میدادند.
این ساختار «پیگوستایل» نامیده میشود که محل اتصال داخلیترین قسمت پرهای روی دم است. در میان حیوانات امروزی تنها پرندگان از چنین ساختاری در آناتومی خود برخوردارند.
بررسی فسیلهای Similicaudiptery که از گونههای اولیه اُویراپتورهاست، نشان میدهد که پرهای روی دم این دایناسور با تکاندادن زیر نور آفتاب، تابشهای خاصی داشته است. سیمیلیکادیپتری پیش از این به عنوان یک دایناسور پرنده شناخته نمیشد.
پرسونز ادعا میکند که این پرها وسیلهای برای جذابشدن تکامل یافته بود. تاکنون هیچگونه شواهد فسیلی مستقیمی در مورد اویراپتورها پیدا نشده که نشاندهنده این موضوع در Similicaudiptery باشد، اما پرسونز معتقد است هنوز شواهدی قوی دال بر این که این نوع از دایناسورها، دم پرداری داشته که از آن برای جلب توجه استفاده میکردهاند وجود دارد.
استدلال پرسونز به این خاطر است که آخرین گونههای اویراپتورها مانند Similicaudiptery همان ساختار دم را داشته و به همان مقصود، یعنی جنباندن پرهای بادبزن شکل روی دمشان به منظور جلب توجه از آن استفاده میکردهاند.
پرسونز معتقد است با توجه به ساختار عضلانی دم و استخوانهای انتهای آن، فرضیه تکاندادن دم در اویراپتورها میتواند درست باشد.
وجود مهرههای کوچک و متعدد در دم اویراپتورها نشاندهنده انعطاف بالای دم آنها است. بازسازی عضلات دم دایناسور اویراپتور بر اساس کالبد شکافی دم خزندگان و پرندگان امروزی نشان داد که آنها واقعا پرهای دم شان را تکان میدادهاند.
عضلات بزرگ گسترش یافته تا انتهاییترین نقطه دم و تعداد کافی نقاط اتصال بین این عضلات و مهرهها به این دلیل است که دایناسور بتواند دمش را براحتی به طرفین و بالا و پایین بجنباند.
اویراپتورها دایناسورهای دو پا و گیاهخواری در دوران کرتاسه (آخرین دوره وجود دایناسورها) بودهاند که در بخشهایی از چین، مغولستان و کانادا زندگی میکردهاند.
در این دوران گونههای مختلفی از دایناسورها از پر به عنوان وسیله پرواز و جلوگیری از نفوذ سرما به بدنشان سود میجستند.
این موضوع نشان میدهد که دایناسورهای اواخر دوران کرتاسه قادر به انجام کارهایی بودهاند که پرندگان امروزی با پرهایشان انجام میدهند.
منبع: physorg
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد