ورود آقای مترجم به سینما

امسال و در سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر این مترجم با نخستین فیلم سینمایی خود در بخش نگاه نو حضور دارد. این فیلم که «تابستان طولانی» نام دارد، در روز دوم جشنواره در سالن مرکز همایش‌های برج میلاد برای اهالی رسانه به نمایش درآمد.

خزاعی‌فر در گفت‌وگوی کوتاهی که با روزنامه جام‌جم داشت، درباره ورودش به سینما و ادامه فعالیت مجله مترجم سخن گفت.

سال‌هاست شما را به عنوان مترجم و استاد دانشگاه و سردبیر مجله مترجم می‌شناسیم، اما امسال شما در مقام فیلمساز ظاهر شدید و در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر هم فیلم شما اکران شده است.

بله. یکی دو سالی است که وارد کار فیلمسازی شده‌ام. ابتدا چند تله‌فیلم و بعد فیلم سینمایی تابستان طولانی را ساختم.

فیلم سینمایی شما با عنوان «تابستان طولانی» در کدام بخش جشنواره فیلم فجر حضور دارد؟

در بخش نگاه نو که مختص فیلم اولی‌هاست. البته در بخش مسابقه سینمای ایران نیست، اما بین فیلم اولی‌ها به رقابت می‌پردازد.

ساخت این فیلم چقدر زمان برد؟

به اندازه یک تابستان طولانی، یعنی حدود چهار ماه.

فضای سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر را چطور ارزیابی می‌کنید؟

من اولین باری بود که به یک محفل سینمایی می‌آمدم. پیش از این معمولا در محفل‌ها و سمینارهای دانشگاهی حضور داشتم؛ بنابراین همه چیز جشنواره برایم جدید بود. البته افراد باسابقه‌ای از منتقدان و اهالی رسانه در جشنواره حضور داشتند که می‌گفتند جشنواره امسال در مقایسه با دوره‌های قبل کمی افت کرده است، اما برای من همه چیز تازه بود.البته این نظر من به عنوان یک منتقد نیست، بلکه نظرم به‌عنوان یک ناظر است.

علت ورود شما به سینما چه بود؟

در حقیقت نمی‌توانم عامل مشخصی را نام ببرم. مدتی بود که در محیط دانشگاهی ذوقی نمی‌دیدم. نسبت به ترجمه هم رغبتی احساس نمی‌کردم، چون هروقت سراغ ترجمه می‌رفتم، داستان‌های زیادی به ذهنم هجوم می‌آورد که آنها را بنویسم. وقتی هم که می‌خواستم بنویسم؛ به فارسی یا به انگلیسی، وسط کار منصرف می‌شدم. من از کودکی مجذوب دنیای جادویی فیلم بودم و حالا بعد از 30 سال کار دانشگاهی که بین من و فیلم فاصله انداخته بود، احساس می‌کردم اگر بخواهم چیزی بنویسم که براستی در من رضایت ایجاد کند، حتما باید به زبان تصویر باشد. اولین فیلم من خیابان ارگ تا حد زیادی بیان همین عشق کودکی‌‌ام به فیلم است. به این ترتیب من خیلی دیر وارد حوزه فیلم شدم، ولی مجبور بودم به سرعت یاد بگیرم و تجربه کنم. خوشبختانه حوزه فیلم یک حوزه میان رشته‌ای است و یکی از حوزه‌های بسیار مرتبط با فیلم، حوزه ادبیات است و من اگرچه در حوزه فیلم کم‌تجربه‌ام، اما سعی می‌کنم تجارب خودم را در حوزه ادبیات به حوزه فیلم انتقال بدهم.

این روزها شما خود را بیشتر فیلمساز می‌دانید یا مترجم؟

من البته خودم را فیلمساز به معنی متعارف آن نمی‌دانم، چون پاره‌وقت یعنی ایام تابستان و ایام تعطیلی دانشگاه فیلم می‌سازم. فیلم هم برایم معنی اقتصادی ندارد. با روحیه‌ای تجربه‌گرایانه در پی خلق داستان‌هایم هستم. یکی از دلایلی که من حوزه فیلم را دوست دارم، این است که در این حوزه به کار بها می‌دهند، نه به ادعا. تو هر ادعایی داشته باشی، اهل فن از یک سکانس که نه، از یک فریم کار تو می‌فهمند که تو این کاره هستی یا نیستی. به نظر من حتی در دانشگاه هم که باید مهد علم باشد، این امکان وجود دارد که فردی بی‌سواد مدرک بگیرد و استخدام شود و درس بدهد؛ اما در حوزه فیلم این‌طور نیست. سینما برای هر مدعی یک چالش واقعی است.

سجاد روشنی ‌-‌ گروه فرهنگ و هنر