« تماشاگر »، جا خالی بزرگ ورزش بانوان

ورزش بانوان در تمامی رشته هایی که زیر مجموعه خود در برگرفته است اشکالات فراوانی دارد. وجود جا خالی های فراوان تصویری مبهم و حتی محو از ورزش زنان ساخته است. این جا خالی های متعدد مربوط به موارد مختلفی است ، از کمبود بودجه و نبود سالن اختصاصی گرفته تا سایر امکانات سخت افزاری و فقدان برنامه ای کامل و جامع برای پرورش بازیکن اما یکی از طویل ترین و بزرگ ترین جا خالی ها به فقدان تماشاگر برای رقابتهای مختلف زنانه مربوط می شود. مهم ترین لیگ های ورزشی زنان از جمله فوتبال ، بسکتبال ، والیبال ، هندبال و فوتسال تماشاگران چندانی ندارند چه برسد به رشته های  کم طرفدارتری همچون تنیس ، بدمینتون، تکواندو و ...
یک ارتباط مستحکم
   ورزش چنان با حامیان مالی و اسپانسرها ارتباط مستحکم و جدایی ناپذیری پیدا کرده است که تصور ادامه حیات ورزش بدون این عنصر مهم ممکن نیست. یکی از عمده ترین  دلایلی که همچون آهن ربا حامیان مالی را به ورزش جذب می کند چیزی نیست جز تماشاگران پر شمار حاضر در ورزشگاه ها و سالن برگزاری رقابتهای مختلف. حضور پرتعداد تماشاگران در سالن برگزاری رقابتها نیز توجه رسانه ها را به خود جلب خواهد کرد که از این طریق حامیان مالی برای تبلیغ موجودیت خود و کسب درآمد بیشتر بهترین فرصت را خواهند داشت و می توانند جلوی هزاران جفت چشم رژه بروند. اما وقتی که هیچ کدام از رقابتهای رشته های مختلف بانوان تماشاگر چندانی ندارند حامیان مالی چطور می خواهند جذب ورزش بانوان شوند و وقتی حامی مالی وجود ندارد تیم های ورزشی بانوان چطور می خواهند به حیات خود ادامه بدهند؟
اراده ای که وجود ندارد
   درمیان همه مشکلاتی که سد راه تیم های باشگاهی بانوان شده است فقدان تماشاگر در صدر این مشکلات قرار داد. در واقع باید ریشه عدم توسعه رشته هایی که در حالت عادی باید  تماشاگران زیادی داشته باشند را در جا خالی بزرگی جستجو کرد که واژه تماشاگر باید در آن قرار بگیرد. با وجود اینکه فقدان تماشاگر نقش زیادی در تشدید ضعف های موجود در ساختار ورزش بانوان دارد به نظر نمی آید برنامه و یا طرحی برای رفع آن وجود داشته باشد . هر چند برنامه ریزی برای کشاندن تماشاگران زن به ورزشگاه ها بسیار دشوار است اما ظرف مدت کوتاهی امکان پذیر به نظر می آید . فعلا حوصله ، عزم و اراده ای برای انجام این کار وجود ندارد. نشمین شافعیان مربی تیم ملی هندبال بانوان در این رابطه به جام جم گفت: اگر مسئولان کمی همت به خرج بدهند سالن ها مملو از تماشاگرانی می شود که برای دیدن یک مسابقه زنانه از کار و زندگی خود گذشته اند . وقتی هواداری در کنار تیم های زنان وجود نداشته باشد انگیزه ها به سختی حفظ می شود و شاید اصلا از بین برود. حداقل تا امروز هیچ برنامه ای برای جذب تماشاگر از سوی مسئولان ارائه نشده است.
رسوخ یک ذهنیت غلط
   اینکه رقابتهای ورزشی بانوان تماشاگر چندانی ندارد به جدی نگرفتن ورزش بانوان مربوط می شود. جدی نگرفتن ورزش بانوان ذهنیتی است که ابتدا در خود جامعه ورزش بانوان به وجود آمده است. اکثر مربیان ، ورزشکاران و بازیکنان زن باور چندانی به توانایی های خود ندارند و با این شرایط طبیعی است که ورزش بانوان مبحث  و مقوله ای جدی تلقی نشود. این طرز تفکر در میان مسئولان ورزشی و غیر ورزشی کشور هم رسوخ کرده است که این وضع خود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری بسیار زیادی را از ورزش بانوان سلب کرد. سلب شدن این امکانات به اشکال گوناگونی از مطرح شدن ورزش بانوان جلوگیری کرد که این خود عدم تمایل زنان به حضور در ورزشگاه ها به عنوان تماشاگر را به دنبال داشت.
حلقه های زنجیر
   تبلیغ ناکافی بر روی ورزش بانوان و عدم اطلاع رسانی کافی در رابطه با برگزاری رقابت های ورزشی مختلف نیز دلیل دیگری برای خالی ماندن صندلی های سالن ها و ورزشگاه هاست. جزء در مواردی خاص رقابتهای لیگ و یا قهرمانی کشور بانوان جایی در رسانه های مختلف ندارند در واقع عواملی که منجر به کم تماشاگر شدن رقابت های ورزشی زنانه شده اند ارتباطی زنجیره وار با یکدیگر دارند. رسانه ها ، حامیان مالی ، نگرش مسئولان ورزشی و ... همچون حلقه های زنجیر با یکدیگر اتصال دارند که فقدان هر کدام از آنها به پاره شدن زنجیره ای می انجامد که به بی تماشاگر شدن رقابتهای ورزشی بانوان می انجامد. بی تماشاگر بودن رقابتهای زنانه آنچنان به یک عادت تبدیل شده است که حتی خود متولیان برگزاری رقابتهای مختلف بانوان باور ندارند می توانند راهکارهایی برای جذب و محبوب شدن رقابتها ارائه بدهند تا بلکه پای زنان و دختران علاقه مند ورزش به ورزشگاه ها و سالن ها باز شود. سیما صدیقی سرمربی تیم لیگ برتری گاز تهران نیز گفت: نه تبلیغاتی برای ورزش بانوان وجود دارد و نه اطلاع رسانی درستی در رابطه با انجام رقابت های مختلف انجام می شود و با این شرایط طبیعی است که رقابت های مختلف زنان در هر رشته ای تماشاگر چندانی نداشته باشند. سطح کیفی پایین لیگ ها نیز دلیل دیگری برای به وجود آمدن این وضع است. وقتی رقابتهای لیگ کاملا یک طرفه برگزار می شود هیچ کس دلیلی نمی بیند که برای تماشای یک بازی یکطرفه زحمت سالن رفتن را به خود بدهد.
اعزام های چراغ خاموش
   آنقدر که بانوان به حضور در سالن برگزاری رقابت های لیگی رشته های مختلف مردانه علاقه نشان می دهند نسبت به تماشای لیگ زنان تمایلی ندارند. پیدا کردن علل این تناقض جستجوی چندانی نمی خواهد . برخی از این عوامل پیشتر عنوان شد اما دلیل مهم دیگر برای به آمدن این وضع عدم اعزام کافی تیم های ملی ورزشی بانوان به رقابتهای برون مرزی است. مسلما حضور در رقابتهای برون مرزی از جمله رقابتهای جهانی و قهرمانی آسیا یک تیم ورزشی را بیشتر در معرض توجه عامه مردم قرار می دهد به خصوص اگر این تیم ها ادعای قهرمانی در آن رقابتها را داشته باشند. اما کدام یک از تیم های ملی رشته های مختلف بانوان به طور مرتب در رقابتهای برون مرزی شرکت می کند ؟ تیم ملی بسکتبال بانوان که مدت زمان طولانی و قابل توجهی است که جایی در رقابتهای برون مرزی ندارد، تیم ملی فوتبال نیز حضور کمرنگ از خود در رقابتهای بین المللی نشان داده است، تیم های ملی هندبال ، فوتسال و والیبال نیز هر چند بیشتر از گذشته به رقابتهای بین المللی اعزام می شوند اما اعزام آنها کاملا چراغ خاموش است. نمونه اش تیم ملی فوتسال بانوان که حضورش در جام جهانی کوچک پرتغال بازتاب چندان قابل توجهی در رسانه ها نداشت. تیم های ملی خود می توانند یکی از عوامل جذب تماشاگر باشند اما همانطور که شرح وصف پیشتر آمد فعلا چنین چیزی امکان پذیر نیست. راحله آرا سرمربی تیم والیبال بانوان گیتی پسند اصفهان که تابستان به همراه تیمش در رقابتهای جام باشگاه های آسیا شرکت کرد با انتقاد از عدم پوشش خبری به موقع  و مناسب رقابتهای مختلف بانوان به جام جم گفت: حضور ما در رقابتهای برون مرزی هم بازتابی ندارد چه برسد به لیگ و رقابتهای قهرمانی کشور. تا زمانی که این وضع به قوت خود باقی بماند نباید انتظار داشت که خانم ها برای تماشای رقابتهای لیگ بانوان به سالن بیایند.
جذابیتی که معنا ندارد    
   در میان لیگ های مختلف ورزشی به نظر می آید لیگ های والیبال و بسکتبال بانوان از تماشاگران بیشتری برخوردار هستند اما تعداد این تماشاگران به اندازه ای نیست که بتوان این دو لیگ را پرتماشاگر و جذاب توصیف کرد. لیگ فوتبال بانوان نیز می توانست یک لیگ پرتماشاگر باشد اما تعویق پی در پی بازی ها و عوامل دیگری از این مهم جلوگیری کرد. لیگ های هندبال ، فوتسال و یا هر رشته ورزشی دیگری نیز به اندازه کافی گمنام هستند که تماشاگری نداشته باشند! هیچ کدام از لیگ ها و رقابتهای ورزشی بانوان ایران را نمی توان پرتماشاگر محسوب کرد تا متوجه شویم جذابیت در ورزش بانوان هیچ معنایی ندارد.
نقش مهم آموزش و پرورش
   برای کشاندن زنان و دختران به ورزشگاه ها و سالن برگزاری رقابتها راهکارهای مختلفی را می توان پیشنهاد کرد و برنامه های زیادی را تدوین نمود. یکی از راه های پیشرفت در این زمینه را می توان در آموزش و پرورش جستجو کرد ، چه بسا که این نهاد نقش زیادی در توسعه ورزش از جنبه های بسیار زیادی ایفا کرده است. می توان دسته های کثیر دانش آموزان را به جای اعزام به اردو های پرخطر و بعضا بی بازگشت به ورزشگاه ها و سالن ها برد و به تماشای لیگ هایی همچون هندبال ، فوتبال ، والیبال و بسکتبال بانوان نشاند. از این طریق نه تنها ورزش بانوان مخاطب خاصی برای خود پیدا می کند و پرتماشاگر تر می شود بلکه حتی ممکن است دانش آموزان با تماشای رقابتهای لیگ و قهرمانی کشور به ورزش بیشتر علاقه مند شوند و به رشته ای روی بیاورند که روزی در قالب اردوی مدرسه ای به تماشای رقابتهای آن می رفتند تا از این طریق سرمایه های انسانی ورزش بانوان بیشتر شود. البته متوسل شدن به آموزش و پرورش یکی از راه های تلاش برای پرتماشاگر شدن رقابتهای بانوان است. توسعه ورزش بانوان تا حد زیادی بستگی به تماشاگرانی دارد که اکنون جای آنها بر روی صندلی های ورزشگاه ها خالی است. شاید راه موفقیت ورزش بانوان از میان همین صندلی های خالی می گذرد.