سرشار‌؛ نویسنده‌ای ثابت قلم

این نویسنده که دامنه فعالیت‌هایش به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی باز می‌گردد، زمان مبارزه مردم با حکومت پهلوی هم داستان‌هایش را در راه بیان اندیشه اسلامی به کار گرفته بود و پس از پیروزی انقلاب هم این راه را ادامه داد.

سرشار علاوه بر نویسندگی و اجرای برنامه‌های رادیویی در کلاس‌های دانشگاهی و همچنین کارگاه‌هایی که برای نقد و بررسی داستان و آموزش داستان‌نویسی برگزار می‌کند، همواره سعی کرده که نسل جدید را با اصول نوشتن و معنای تعهد در استفاده از قلم آشنا کند.

هفته گذشته مراسمی برای بزرگداشت این نویسنده خوب کشورمان برگزار شد و نویسندگان بسیاری با حضور در این مراسم از زحمات سرشار طی سال‌های گذشته برای رشد و ارتقای ادبیات داستانی انقلاب اسلامی قدردانی کردند.در این مراسم از موضوعات جالبی حرف زده شد. موضوعات سیاسی تا فرهنگی و خلاصه این‌که نویسندگان انقلابی از بس 20 گرفته‌اند، مورد بی‌توجهی‌اند.

سرشار که خودش این روزها تمایل چندانی به مصاحبه‌های مطبوعاتی و حضور در تریبون‌های مختلف را ندارد، به گفته خودش آمده است تا تابویی را که درباره نویسندگان ارزشی در جامعه وجود دارد، بشکند.

این نویسنده می‌گوید: اگر من امروز پذیرفتم این مراسم برگزار شود و به پشت تریبون بیایم و صحبت کنم، برای این است که این تابو در جایی شکسته شود؛ و نظام ما این امر را وظیفه خود بداند که فکر نکند که فرزندان او همیشه باید نمره20بگیرند و او هم هیچ وظیفه‌ای نسبت به آنان ندارد!

وی در این مراسم با بیان این‌که مسوولان نسبت به نویسندگان انقلابی بی توجه شده‌اند، اظهار می‌کند: زمانی که سردبیر سوره نوجوانان بودم، با الهام از صحبت آقای میرکیانی، سرمقاله‌ای را تحت عنوان «متأسفانه ما همیشه20 می‌‌گیریم» برای این مجله نوشتم.مضمون این نوشته آن بود که در خانواده‌ها معمولاً فرزندی که مرتب نمره پایینی می‌گیرد، پس از این‌که اندک ارتقای نمره‌ای پیدا می‌کند، او را تشویق می‌کنند، اما فرزندی که همیشه نمرات او 20 است، برای خانواده عادی است.سرشار ادامه می‌دهد: هم اکنون هنرمندان ارزشی ما دچار چنین مشکلی هستند و چون همیشه 20‌گرفته‌اند، مسوولان این نمره درخشان را بخشی از وظایف آنها به شمار می‌آورند و به مرور برایشان امری عادی تلقی شده است.

وی اما معتقد است که نویسنده به مردم تعلق دارد و مردم هم حتی با یک لبخند محبت‌آمیز هم که شده احساس خود را به نویسنده منتقل می‌کنند و با استقبالی که از آثار او می‌کنند، نویسنده را تشویق می‌کنند و برای ادامه کار به او انگیزه می‌دهند.

هر گاه سخن از کتاب و کتابخوانی به میان می‌آید، از بی‌توجهی مردم به نویسندگان گلایه می‌شود، اما این بار سرشار از زاویه‌ای دیگر نگاه می‌کند و روی سخنش با مسوولان فرهنگی کشور است.

وی درباره توجه مسوولان به برخی نویسندگان که تا پیش از این با اهداف اسلام و انقلاب همراه و همگام نبوده‌اند و حالا اگر اندکی به راه بیایند، مسوولان برای آنها از همه چیز مایه می‌گذارند، گلایه کرده و می‌گوید: این روش بسیار ظالمانه است. البته، برای امثال من، این گونه رفتارها چندان اهمیتی ندارد. چرا که بنده از روز اولی که شروع به فعالیت کردم ـ اگر خدا قبول کند ـ برای هیچ شخصی نبوده است.حتی برای شخص حضرت امام(ره) هم نبوده است. بلکه ما برای اسلام کار می‌کردیم و امام را نیز برای این، آنقدر دوست می‌داریم که حرف اسلام را می‌زد و در مسیر اسلام حرکت می‌کرد.به دیگر مسوولان هم به دلیل این‌که در این مسیر قرار دارند، علاقه داریم. از رهبر انقلاب که بگذریم، متأسفانه دیگر مسوولان فرهنگی اغلب این گونه هستند.

سرشار در ادامه از عملکرد برخی نویسندگان هم انتقاد می‌کند و می گوید: در آثار بعضی نویسندگان ترس از دست دادن مخاطب و مشتری وجود دارد.یک علت دیگر فقر دانش است. یعنی ما نسبت به آن مسائلی که در جامعه اتفاق می‌افتد؛ اشراف کافی نداریم تا بفهمیم چه کسی راست و چه کسی دروغ می‌گوید. در این میان، بر توده مردم حرجی نیست که در وسط این جریان‌های متضاد حیران بمانند، ولی نخبگان حق ندارند که بگویند ما حیران شدیم. چرا که در جوامعی مانند جامعه ما نخبگان خود را معلمان مردم می‌دانند و به نوعی خود را پیشروان و رهبران ایشان تلقی می‌کنند.

سرشار بیان می‌کند: گاهی برای مردم بهترین معیار رهبری روحانی جامعه است. انسان در مسائل سیاسی یا باید مستقل باشد یا از افراد خبره صالح باید تقلید کند. نمی‌تواند بی‌طرف باشد. همچنین داشتن نقاط ضعف شخصی یکی دیگر از دلایل مهم وارد نشدن در این عرصه‌هاست. بسیاری از افراد می‌ترسند که اگر وارد مخالفت با جریانی بشوند، برخی مخالفان به آشکار ساختن ضعف آنها در جامعه بپردازند به همین دلیل چاره‌ای جز سکوت ندارند.

نویسندگان حاضر در این مراسم هم هریک درباره جایگاه تاثیرگذار سرشار در ادبیات فارسی سخن گفتند. «احمد عربلو» -نویسنده -درباره شخصیت سرشار و آثار وی، می‌گوید: محمدرضا سرشار به گردن همه ما حق دارد، چرا که این نویسنده در ایجاد مطالعه در ما نقش بسیاری داشته است. سرشار را با مطالعه داستان می‌شناسیم؛ تأثیرگذاری او در ایران و ادبیات داستانی عمیق بوده است.

عربلو با بیان این‌که یکی از نکات بارز محمدرضا سرشار ثابت قدمی او بوده است، ادامه می‌دهد: آثار این نویسنده هیچ‌گاه با مسائل شخصی، جناحی و سیاسی آمیخته نشده است و به نوعی این گونه مسائل در قلم‌های این نویسنده وارد نشده و همیشه ثابت قلم بودند.

«محمد میرکیانی» مشاور فرهنگی مدیر شبکه 2 می گوید : هنرمندان، نویسنده و نویسندگان هنرمند با کلمات زندگی می‌کنند، چرا که آنها محیط پیرامون خود را مشاهده و احساسات خود را بیان می‌کند.

وی می‌افزاید: نویسندگان لحظه‌لحظه زندگی را با کلمات سپری می‌کنند که در حقیقت دشواری‌‌ها و تلخی‌های زندگی را احساس و با کلمات آن را بیان می‌کنند و با این ویژگی است که زندگی، هستی و معرفت انسان را تسخیر می‌کند، اما گاهی همین امر در چشم نویسندگان ناتوان می‌آید.مشاور فرهنگی مدیر شبکه 2 سیما می‌گوید: بارها این واژه که «من نمی‌دانستم» را از زبان محمدرضا سرشار شنیده‌ام که گفتن این کلمات برای برخی از افراد بسیار دشوار است.