مطابق اظهارات معاون عمرانی وزارت آموزش و پرورش، چهار استان سیستان و بلوچستان، کرمان هرمزگان و لرستان از جمله استان های محرومی هستند که به هیچ وجه بین تعداد دانش آموزان و تعداد مدارس، همخوانی وجود ندارد.
از سوی دیگر، بسیاری از همین 110 هزار مدرسه نیز کهنه ساز هستند و در مقابل بلایای طبیعی از استحکام کافی برخوردار نیستند. به گونه ای که مطابق آمارهای پژوهشکده سازه پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی، حداقل 30 هزار مدرسه در کشور در برابر خطر وقوع زلزله، به هیچ وجه مقاومت لازم را ندارند.
شاید بتوان بدترین شرایط کیفی مدارس کشور را به مدارس استان سیستان و بلوچستان نسبت داد. مطابق آمارهای رسمی وزارت آموزش و پرورش، در خوش بینانه ترین حالت، حداقل 800 مدرسه کپری در این استان محروم وجود دارد. این بدان معناست که هزاران دانش آموز خردسال در این استان در صورت وقوع زلزله ای نه چندان مهیب، جان خود را در کلاس های درس از دست خواهند داد.
دکترمحمد رضا حافظی، رئیس جامعه خیرین مدرسه ساز کشور که خود نیز تا کنون بیش از 20 مدرسه در کشور ساخته است، در گفت و گو با خبرنگار جام جم آنلاین تاکید کرد: 30 درصد مدارس کشور، توسط خیرین مدرسه ساز ساخته شده است و حتی این حرکت پرشور مردم برای مدرسه سازی موجب شده است تا دولت نیز برای مدرسه سازی به تکاپو بیفتد.
"افراد خیر برعکس آن چیزی که تصور می شود، بسیار واقع بین هستند، افق دیده گسترده ای دارند و فلسفه زندگی را بهتر درک می کنند."
حافظی از گسترش روز به روز فعالیت های خیرین مدرسه ساز در کشور خبر داد و اظهار داشت: بسیاری از مدارس کشور نیاز به نوسازی دارند و در بسیاری از نقاط محروم کشور نیز ضروری است که مدارسی جدید ساخته شود. خوشبختانه در حال حاضر بیش از 120 هزار خیر مدرسه ساز در کشور فعالیت می کنند که بالغ بر هزار خیر نیز در خارج از کشور به امرمقدس مدرسه سازی روی آورده اند.
وی با ذکر تجربه ای خواندنی از عملکرد زیبای یک خیر مدرسه ساز، عنوان کرد: یک چاه کن نابینا را می شناختم که یک عمر با کندن چاه دستمزد ناچیزی می گرفت. یک روز با کمال ناباوری شنیدم که این فرد نابینا، تمام پس اندازهایش را جمع کرده و با آن مدرسه ساخته است. حالا خودش نیز به عنوان سرایدار در همان مدرسه ای که ساخته است کار می کند!
علی لاهوتی، عضو هیات مدیره خیرین مسکن ساز کشور نیز در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که تا کنون چه تعداد مدرسه در سطح کشور ساخته است، گفت: خیلی دوست ندارم مدارسی که ساخته ام را بشمارم. این شمردن، لذت کارم را از من می گیرد. من این کار را برای خداوند و اعتقادات خودم انجام دادم، نه برای چرتکه انداختن!
"از سال 1370 تصمیم گرفتم مدرسه بسازم. وقتی لذت بچه هایی که به این مدارس می رفتند را می دیدم و شاهد ارتقای علمی آن ها در مدارج بالاتر بودم، تصمیم گرفتم کار مدرسه سازی را ادامه بدهم."
این خیر مدرسه ساز، درخصوص مشکلات فعلی ساخت و ساز مدارس کشور می افزاید: اقدام جهادی خیرین مدرسه ساز و مسکن ساز نباید موجب شود که دولت از وظیفه خودش که بهبود شرایط تحصیل و اسکان شهروندان است، کوتاهی کند. هنوز هم بسیاری از کودکان از نعمت تحصیل بی بهره اند و ارتقای سطح علمی کشور، منوط به صرف هزینه های بیشتری جهت ارتقای ساختار فیزیکی مدارس است.
احسان رمضانی، کارشناس ارشد علوم تربیتی نیز در گفتوگو با جام جم آنلاین با بیان این که باید عوامل روان شناختی در ساخت و ساز مدارس مورد توجه جدی قرار گیرد، گفت: برخی از مدرسه های دولتی کشور و به خصوص بسیاری از مدارس غیر انتفاعی ایران، در واقع یک منزل نقلی و کوچک هستند که به صورت کلاس درس درآمده اند.
" حیاط کوچک با اتاق های تنگ، این پتانسیل را دارد که دانش آموز را از مدرسه فراری دهد."
وی افزود: معماری مدارس ایران معمولا به گونه ای طراحی شده است که فضای خسته کننده و بسته ای را در اختیار دانش آموز قرار میدهد. همچنین می توان به راحتی و با یک مشاهده اجمالی دریافت که به طور معمول، سیستم تهویه، گرمایش، سرمایش و نوررسانی به اتاق های مدارس ایران، با سن و روحیه دانش آموزان تطابق چندانی ندارد.
امین جلالوند – خبرنگار جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد