فقر، ریشه اصلی خشونت‌ها در نیجریه

در چنین شرایطی، جاناتان روز یکشنبه -10خرداد- به‌طور رسمی جامه ریاست جمهوری به تن کرد و برای هفته آینده نیز قصد دارد در واشنگتن با باراک‌اوباما رئیس جمهور آمریکا دیدار کند. از سوی دیگر کارشناسان نسبت به بروز جنگ داخلی بارها هشدار داده‌اند؛ هر چند که برخی معتقدند این درگیری‌ها به دلیل اختلافات مذهبی روی داده، اما برخی از فعالان سیاسی این درگیری‌ها را جدای از اختلافات مذهبی ناشی از مشکلات شدید اقتصادی در کشوری می‌دانند که با وجود ذخایرغنی نفت و گاز مردمانش همچنان در فقر زندگی می‌کنند. کلمان نوانکو، مدیر مرکز آنالیز و تحقیقات پلیس این کشور با اشاره به جمعیت 160 میلیونی نیجریه اعتقاد دارد، بزرگ‌ترین مشکل در شرایط کنونی فقر است که در شمال و جنوب بسیاری از مردم با آن درگیر هستند. به گفته او خشونت‌های پس از انتخابات ناشی از ناامیدی مردم از شرایط و تلاش برای فرار از این وضعیت است.

نمایندگان سازمان ملل در نیجریه طی گزارشی اعلام کردند در جریان شورشهای خیابانی 500 نفر به دلیل دفاع از حقوق شهروندی جان خود را از دست داده‌اند و این شورشها پس از اعلام نتیجه انتخابات و پیروزی مجدد گودلاک جاناتان عاملی شده است که مسلمانان و مسیحیان باهم درگیر شوند. کلمان نوانکو در مورد شورش‌هایی که برخی کارشناسان ریشه آن را اختلافات مذهبی اعلام کردند، می‌گوید در بروز شورش در نیجریه باید به چندین فاکتور توجه کرد، یکی اعلام بدگمانی و وجود تقلب در انتخابات ریاست جمهوری است، دیگری درگیری نظامی بین گروه‌های سیاسی، فقر، بیکاری و.... که البته ریشه این اختلافات و شورش‌ها نمی‌تواند مذهب باشد.

باید گفت در نیجریه حدود 250 قوم مختلف وجود دارد، با این‌که نیجریه ذخایر غنی گاز را داراست، بیش از 70 درصد از جمعیت آن در فقر زندگی می‌کنند و بخش اعظمی ازاین فقر در بخش شمالی کشور که مسلمانان در آن هستند، دیده می‌شود.

البته مسیحیان جنوب کشور نیز از فقر فراگیر در امان نمانده‌اند. این در حالی است که همواره شمال این کشور توسط ساکنان و اقوام جنوبی که از ذخایر نفتی برخوردارند مورد هجمه و حاشیه‌سازی قرار می‌گیرند. شمار زیادی از مساجد و کلیساها از زمان پایان انتخابات ریاست جمهوری در آوریل سال جاری به آتش کشیده شده‌اند. این اقدام توسط گروه‌های افراطی در حالی انجام می‌شود که رهبران گروه‌های سیاسی همچنان شاهد چنین اتفاقاتی هستند و هیچ واکنشی نسبت به آن نشان نمی‌دهند.

از سوی دیگر رهبران اقوام و گروه‌های سیاسی در شمال نیجریه یکی از عوامل مهم در درگیری‌ها را وجود فساد در بین گروه‌های شورشی می‌دانند. به گفته آنان این فساد به دلیل قصور در انجام وظایف دولت در قبال مردم بوده و موجب تشدید خصومت‌های منطقه‌ای شده است. جوانان نیجریه به دلیل نرخ بیکاری بالا در شرایط بدی به سر می‌برند و کارشناسان معتقدند بخشی از این شورش‌های خیابانی به دلیل ناامیدی قشر جوان به دولت کنونی است. بسیاری از مردم ساکن در شمال نیجریه به اعتراضات ژنرال محمد بوهاری در قبال دولت باور دارند اما بخشی دیگر براین عقیده هستند که محمد بوهاری برنامه‌ای برای ادامه روند اعتراضات ندارد.

در این میان جیبرین ابراهیم، رئیس مرکز دموکراسی نیجریه با اشاره به تشدید اختلافات سیاسی در این کشور اعتقاد دارد که گودلاک جاناتان باید به توسعه شمال و تعهداتش نسبت به این منطقه توجه کند و برنامه‌های دولت با سرعت بیشتری در این منطقه اجرا شود تا کشور از شرایط خشونت‌های خیابانی فاصله بگیرد، چرا که ادامه چنین روندی می‌تواند کشور را در آتش درگیری‌ها نابود کند.این در حالی است که رئیس جمهور نیجریه اخیرا تاکید کرد خشونت‌های خیابانی پس از انتخابات شبیه جنگ داخلی در سال 1967 تا 1970 است که در آن حادثه نزدیک به 2 میلیون نفر کشته شدند.

کارشناسان مسائل سیاسی معتقدند گروه‌های سیاسی در نیجریه باید هر چه سریع‌تر اختلافات موجود را به حداقل برسانند و رهبران اقوام مختلف از حامیان خود بخواهند که از ادامه درگیری‌های خیابانی دست کشیده و شرایط را برای رفع مشکلات اقتصادی به‌گونه‌ای فراهم کنند که مردم شمال و جنوب نیجریه به دلیل فقر شدید دوباره با هم درگیر نشوند.