دیدن و شنیدن به روش منبع‌باز

گرافیک و انیمیشن gimp: نخستین برنامه گرافیکی که به ذهن خطور میکند، گیمپ است. گیمپ که نرمافزاری برای اصلاح تصویر و نقاشی است میتواند فرمتهای زیادی از جمله فرمتهای gif، jpg و png را باز و ویرایش کند. یکی از اتفاقات جالب این است که پنگوئن معروف لینوکس یعنی تاکس را با گیمپ طراحی کرده اند. گیمپ در ابتدا بخشی از هسته لینوکس بود اما بعدا از آن جدا و به کمک پلاگینهای مختلف بهنرمافزاری قدرتمند بدل شد. گیمپ در سیستمهایعامل مختلف اجرا میشود و در تصاویر بیتمپ بسیار قدرتمند عمل میکند. البته این نرمافزار برای مدیریت انیمیشن مناسب نیست و باید با کمک لایهها در این برنامه به تولید انیمیشن پرداخت. همچنین از گیمپ میتوان برای بازسازی تصاویر قدیمی استفاده کرد. برنامه پولی نقطه مقابل گیمپ، فوتوشاپ ادوبی است که نگارشهای مختلف آن بسیار گران هستند. به این ترتیب گیمپ یک گزینه با همان قابلیتها اما رایگان است و برای آموزش بسیار مناسب خواهد بود. Inkscape: هر چقدر که گیمپ در بیتمپ قدرتمند است، اینکاسکیپ میتواند در تصویربرداری (Vector) قدرتمند ظاهر شود. این برنامه فرمتهای زیادی از جمله svg و w3c و wml را بهخوبی پشتیبانی میکند. با اینکاسکیپ میتوان همهجور پوستر و طراحی را انجام داد. کافی است نگاهی به تصاویر نمونه تولیدشده توسط این نرمافزار بیندازید. تولید آیکن، تصاویر بارگذاری برنامهها، تکههای کوچک برای وبسایتها و دیگر آیتمهای گرافیکی که نیاز به بزرگ شدن دارند، میتوانند با اینکاسکیپ تولید شوند. از آنجا که اینکاسکیپ از فرمت svg بهعنوان فرمت اصلی خود استفاده میکند، در آینده نزدیک و با عرضه HTML5 میتواند نقش موثری داشته باشد. Hugin: هوگین برنامهای است که با آن تصاویر پانوراما ایجاد میکنند. تصاویر پانوراما کاربرد زیادی دارد، از نمایش یک محیط داخلی گرفته تا استفاده در دفترچه خاطرات گردشگرها. هوگین با ابزارهایی که دارد میتواند تصاویر مختلف را بهخوبی به هم بچسباند و یک تصویر پانوراما ایجاد کند. Synfig: سینفیگ نرمافزاری است که در انیمیشنهای دو بعدی بهکار میرود. ایجاد حرکت بین لایهها، افکتهای تصویری مختلف، تصحیح رنگ، محاسبات ممیزی برای پردازش تصویر تنها بخشی از ویژگیهای این نرمافزار است. Blender: و اما مهمترین نرمافزار سهبعدی رایگان و منبعباز، بلندر است. این نرمافزار که در تولید بازی، انیمیشنها، پسزمینهها، تصاویر و محیط سهبعدی قدرت فوقالعادهای دارد، برای تولید تصاویر سهبعدی بهکار میرود و برای معمارها نیز کاربرد خواهد داشت و میتواند سازههای سهبعدی ایجاد کند. Wings3D: این نرمافزار ساختار مشابه بلندر دارد اما در مقایسه با آن سادهتر است و برای تازهکاران توصیه میشود، اما انیمیشن ایجاد نمیکند. پخشکنندههای صوتی xmms و Audacious در دنیای منبعباز، هر چیزی که حقوق آن متعلق به مردم نباشد، اشتباه است. پخشکنندههای موسیقی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. بنابراین اگر بهدنبال پخشکنندهای رایگان و منبعباز میگردید، بیشک xmms گزینه مناسبی خواهد بود. این برنامه با الگوی نرمافزار محبوب Winamp ایجاد شده و کاربردهای مشابه دارد. یکی دیگر از پخشکنندههای ساده صوتی نرمافزار Audacious است. نه اینکه این نرمافزار ساده باشد و فقط یک کار بکند، بلکه محیط گرافیکی آن بسیار ساده است و حتی کسانی که از کامپیوتر سررشتهای ندارند نیز میتوانند با آن کار کنند. Mixxx: میکس ساده نیست و هر کسی نمیتواند با آن کار کند. اما همه میتوانند با کمک آن به یک دیجی تبدیل بشوند. میکس کردن صداها با فرمتهای مختلف از جمله قابلیتهای این برنامه است و برای استفادههای حرفهایتر از جمله استفاده از چند کارت صدا نیز کاربرد دارد. دیگر پخشکنندهها یکی از مهمترین پخشکنندههای همهکاره، نرمافزار VLC است. شعار این نرمافزار این است: «همه چیز را پخش میکند.» این نرمافزار میتواند دیویدی، ویسیدی، سیدی صوتی، فایلهای مستقیم از روی وب، اتصال به کارت تلویزیون، تبدیل فرمت، خروجی روی وب و بسیاری کارهای دیگر انجام دهد. از ویژگیهای این نرمافزار این است که برای سیستمهای عامل زیادی موجود است. ویرایش و ضبط صدا برنامههایی که در زیر معرفی شدهاند گاهی تکمنظورهاند اما برنامههای دیگری وجود دارند که حتی در سطح یک استودیوی کاملا پیشرفته موسیقی به دریافت و ضبط صدا میپردازند. Audacity: یکی از برنامههایی است که برای ضبط و ویرایش صدا بسیار مناسب است. این نرمافزار هم قدرتمند است و هم استفاده سادهای دارد و میتواند به بیشتر فرمتها خروجی بدهد. بریدن فایلهای مختلف، چسباندن تکههای مختلف و... از جمله تواناییهای این برنامه است. همچنین میتوان با کمک این نرمافزار صداهای ضعیف یا صداهای بسیار بلند را حذف کرد. این نرمافزار برای تمام سیستمهایعامل خانگی وجود دارد. Nyquist: این زبان برای پیادهسازی تحلیلهای صوتی ساخته شده است. در این زبان میتوان با کمک چند خط کد، پلاگینهای حرفهای برای Audacity نوشت. Ardour: یکی از قویترین نرمافزارهای ویرایش و ضبط صداست که کاملا با نرمافزارهای حرفهای و پولی برابری و رقابت میکند. ایننرمافزار قدرتمند از Audacity پیچیدهتر است و میتواند اموری از جمله مدیریت ضربها در آهنگ، ضبط چند کاناله، ایجاد افکت روی صدا، مدیریت خط بیس و... را انجام دهد. آردور یک استودیوی کاملا مجازی است. وبسایتهای پروژهها http://www.gimp.org/ http://www.inkscape.org/ http://hugin.sourceforge.net/ http://synfig.org/ http://www.blender.org/ http://www.wings3d.com/ http://www.mixxx.org/ http://www.videolan.org/vlc/ http://audacity.sourceforge.net/ http://www.xmms.org/ http://audacity.sourceforge.net/help/nyquist http://ardour.org/ محمدرضا قربانی