بازیگوشی ممنوع نیست

اما برگ برنده مسابقه محله در جذب مخاطب تنها جنبه خاطره انگیزش نیست. این برنامه از اصول و قواعد مشخصی پیروی می‌کند که منجر به جذابیت آن می‌شود.

اولین تصویری که پس از شنیدن نام برنامه در ذهن شکل می‌گیرد این است: یک عده پسر بچه یا دختر بچه شاد و بازیگوش که در اطراف آقای مجری حلقه زده‌اند و دارند از سر و کول هم بالا می‌روند. در ساعاتی که بیشتر بینندگان تلویزیونی از خواب طولانی‌مدت روز جمعه بیدار شده‌اند و دارند آخرین خمیازه‌هایشان را می‌کشند دیدن این تصاویر می‌تواند خیلی هیجان‌انگیز باشد.

شخصیت‌های اصلی برنامه کودکانی هستند که شبیه‌‌شان را دور و بر خودمان زیاد دیده‌ایم. این کودکان در دیگر برنامه‌های تلویزیونی جایی برای دیده شدن ندارند. تصویری که بیشتر برنامه‌ها از کودکان ارائه می‌دهند، با خود واقعی‌شان فاصله زیادی دارد. کودکان در خیلی از برنامه‌ها موجودات بیش از حد مودب و منضبطی هستند که دست به سینه نشسته و به نصیحت‌های آقا یا خانم مجری گوش می‌دهند، اما مسابقه محله سراغ بچه‌هایی می‌رود که مجبور نیستند شیطنت و بازیگوشی ذاتی‌شان را پنهان کنند.

آنها جلوی دوربین می‌روند تا برای چند دقیقه هر شیرین‌کاری را که بلدند در معرض دید عموم بگذارند. تعریف این برنامه از شیرین‌کاری هرگونه کنش و رفتاری است که انجامش برای همگان ممکن نیست و در ضمن اجرایش می‌تواند موجب خنده و سرگرمی شود.

این شیرین‌کاری، کارهای مختلف و متنوعی را شامل می‌شود. از در آوردن صدای اردک و قورباغه و کلاغ گرفته تا راه رفتن روی دو تا دست و حرکات نمایشی دیگر.

در مسابقه محله بچه‌هایی بیشتر به بازی گرفته می‌شوند که علاوه بر خوب درس خواندن و خوش‌اخلاق بودن، توانایی‌های دیگری هم دارند. خیلی از آن‌ها احتمالا جزو دانش‌آموزان ممتاز و برگزیده مدارس نیستد، اما خلاقیت‌هایی دارند که ممکن است بعدها بیشتر از آموزه‌های متون درسی در زندگی به کارشان بیاید.

این بچه‌ها می‌توانند شور و هیجان مسابقه محله را در هر قسمت تضمین کنند. در کنار اینها نمی‌توان از نقش مجری پرجنب و جوش برنامه (مسعود روشن‌پژوه)‌ نیز بسادگی گذشت. او زبان بچه‌ها را خوب می‌فهمد. بر خلاف برخی مجری‌های اتو کشیده، همراه با بچه‌ها جست و خیز می‌کند و با شادی‌شان همراه می‌شود.

احتمالا یکی از اهداف دست‌اندرکاران مسابقه محله این بوده که تا می‌توانند جنبه‌های سرگرم‌کننده و مفرح کار را پررنگ‌تر کنند. البته این نکته به معنای آن نیست که بخش آموزشی برنامه مورد غفلت واقع شده است. اما آنچه بیشتر در مسابقه محله خودنمایی می‌کند، شور و شوق بچه‌هایی است که می‌خواهند به مدت 15 تا 30 دقیقه از وقتشان را با شادی و نشاط پر کنند.

اگر قرار بود این برنامه اهداف صرفا آموزشی را در نظر بگیرد احتمالا خیلی از جذابیت‌های فعلی را نداشت.

مسابقه محله در پی اثبات این نکته است که برای سرگرم کردن بچه‌ها، الزاما نباید به دنبال مقدمات پیچیده‌ای برویم، بلکه می‌توان با ساده‌ترین تمهیدات بچه‌ها را خنداند و شاد کرد. این نکته‌ای است که چند ماه پیش مورد تاکید وزیر آموزش و پرورش‌ نیز قرار گرفت. او به مربیان تربیت بدنی مدارس توصیه کرده بود که بازی‌های مسابقه محله را در زنگ‌های ورزش اجرا کنند.

این برنامه با ضرباهنگی تند و سریع بخش‌های مختلفش را ارائه می‌کند. زمان شیرین‌کاری‌های دانش‌آموزان با شعار آشنای «یک و یک و یک، دو و دو و دو...» محدود شده است. وقتی همه چیز تند و سریع اتفاق بیفتد، مخاطب برنامه احساس خستگی و کسالت نمی‌کند.

چند سالی است که گروه مسابقه محله هر هفته بار سفر می‌بندند و همراه با وسایل بازیشان مهمان دانش‌آموزان گوشه و کنار کشور می‌شوند. حالا دیگر با شیرین‌کاری‌هایی مواجهیم که صاحبانشان منحصرا پایتخت‌نشین نیستند و چهره و لهجه‌هایی بومی دارند.

جالب این که خیلی وقت‌ها خود شهرداری‌ها یا نهادهای دیگر استان‌ها متقاضی حضور گروه مسابقه محله در شهر و استان‌شان می‌شوند.

این نکته خودش می‌تواند نشان‌دهنده موفقیت یک برنامه در جذب مخاطبان سراسر کشور باشد.

مسابقه محله در عصر بازی‌های دیجیتال و رایانه‌ای هنوز هم می‌تواند بچه‌ها و بزرگ‌ترها را سرگرم کند. این برنامه با قدمت حدودا 20 ساله‌اش نشان می‌دهد که برای ساخت یک برنامه جذاب تلویزیونی، نباید الزاما به دنبال بودجه‌های کلان و تجهیزات پیچیده رفت. گاهی برای ایجاد جذابیت، فقط داشتن اندکی خلاقیت و نوآوری کافی است.