گردشگری، طلای جدید

موسسه‌های تحقیقاتی و گردشگری و نشریات و روزنامه‌های معتبر بین‌المللی، پیوسته گزارش‌ها و مطالبی را منتشر می‌کنند که نشان‌دهنده رونق چشمگیر گردشگری در قاره کهن و حوزه اقیانوس آرام است.

روزنامه گاردین در تحلیلی از چشم‌انداز گردشگری در آسیا و حوزه اقیانوس آرام با استناد به مطالعات «انجمن سفر آسیا و حوزه اقیانوس آرام»، نوشته تا سال 2010 این منطقه وسیع به چنان جایگاهی در صنعت گردشگری خواهد رسید که سالانه 6/4 تریلیون دلار به آن وارد خواهد شد.

گردشگران در آسیا و حوزه اقیانوس آرام دو دسته‌اند:

دسته اول ساکنان خود این منطقه وسیع جغرافیایی که به کشورهای قاره یا حوزه خود سفر می‌کنند و شمارشان بسیار زیاد است و دسته دوم گردشگران دیگر قاره‌های جهانند. هم‌اکنون شمار گردشگرانی که مقصد آنها آسیا و حوزه اقیانوس آرام است، در حال فزونی است. از سال 2006 به بعد هر ساله 5/7 درصد به شمار مسافران منطقه افزوده شده است. در حالی که پیش از سال 2006 پیش‌بینی می‌شد این افزایش 6 درصد باشد. یک سازمان تحقیقاتی که مرکزش در بانکوک تایلند واقع شده، پیش‌بینی کرده بود در سال‌های 2007 تا 2009 افزایش گردشگران حداکثر 6 درصد خواهد بود. بنابراین میزان جذب گردشگر از پیش‌بینی‌ها فراتر رفته است.

جذب 75 درصد گردشگران جهان

آسیا و حوزه اقیانوس آرام، پیشتاز جذب گردشگر در جهانند. در گزارش گاردین و دیلی‌میل نوشته شده: آسیا و حوزه اقیانوس آرام، مهم‌ترین مقصد پرواز گردشگران است. در حال حاضر 64 درصد از کل پروازها به این دو منطقه است که تا سال 2010 به 75 درصد خواهد رسید. براساس بررسی انجام سفر آسیا و اقیانوسیه (پاتا)‌ در سال 2006 حدود 347 میلیون گردشگر به این منطقه سفر کردند که در سال 2010 به 460 میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

در گزارش انجمن پاتا آمده است: سرزمین اصلی چین حدود 35 درصد از کل گردشگرانی را که به آسیا و حوزه اقیانوس آرام سفر می‌کنند، جذب خواهد کرد.

در سال 2010 حدود 160 میلیون نفر به چین وارد خواهند شد. در حالی که به ایالات متحده آمریکا 56 میلیون نفر، به ماکائو 38 میلیون نفر و به هنگ‌کنگ 35 میلیون نفر سفر خواهند کرد.

مطالعه پاتا 40 مقصد را شامل می‌شود که از جمله ایالات متحده آمریکا، کانادا، شیلی، مکزیک و جزایر گردشگر‌پذیر اقیانوس آرام است.

مکزیک، کانادا، تایلند و سنگاپور نیز در میان 10 کشور اول آسیا و حوزه اقیانوس آرام در زمینه جذب گردشگر قرار دارند. کشورهای منطقه برای این‌که گردشگران بیشتری را جذب کنند، توسعه صنعت هتلداری را در دستور کار خود قرار داده‌اند. در سال های اخیر به طور قابل توجهی بر شمار هتل‌ها افزوده شده است. چین و هند در زمره کشورهایی هستند که به ساخت هتل‌های جدید توجه خاصی کرده‌‌اند. در کنار ساخت هتل باید به برنامه‌های دیگر از جمله توسعه فرودگاه‌ها و راه‌ها و میزبانی رویداد‌های جهانی هم اشاره کرد.

چین میزبانی المپیک 2008 را به دست آورد و همین بهانه سبب شد تا کارهای زیربنایی تازه‌ای در پکن انجام شود و جهانیان این شهر را بهتر و بیشتر بشناسند.

پروفسور لیندسی ترنر، استاد دانشگاه ویکتوریای استرالیا اعتقاد دارد میزبانی المپیک 2008 برای چین دستاوردهای زیادی داشته و سبب شده تا گردشگران بیشتری این کشور را مقصد خود قرار دهند.

در بررسی انجمن پاتا به کشورهایی هم اشاره شد که رشد گردشگر در آنها کم یا منفی بوده است که البته شمار این کشورها اندک است. سریلانکا از معدود کشورهای بحران‌زده در صنعت گردشگری است.

علتش مشکلات سیاسی و درگیر‌ی‌های خشونت‌بار در این کشور بوده که سبب شده تا گردشگران جنبه احتیاط را بگیرند و به جاهایی سفر کنند که آرام است.

در زمینه گردشگری و افزایش یا کاهش گردشگران عوامل زیادی وجود دارند که یکی از آنها بهای نفت است.

بنابر گزارش پاتا افزایش قیمت نفت، شرکت‌های هواپیمایی را با مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند که آنها یا تعداد پروازهای خود را کاهش می‌دهند یا قیمت بلیت را بالا می‌برند که در هر دو حالت از شمار گردشگران کاسته می‌شود. بحران اقتصادی نیز تاثیر مستقیم در صنعت گردشگری دارد. بحران اقتصادی آمریکا، بر اقتصاد خیلی دیگر از کشورهای جهان اثر گذاشته است.  نگرانی دیگر کاهش ارزش دلار است که سفر را برای هر گردشگری که از دلار استفاده می‌کند، گران می‌کند.

760 میلیون گردشگر در یک‌سال

براساس گزارش موسسه مطالعات جنوب و جنوب‌شرقی آسیا، صنعت گردشگری در آسیا و حوزه اقیانوس آرام، در دهه 2010 تا 2020 سریع‌ترین رشد خود را خواهد داشت. براساس پیش‌بینی‌ها و برنامه‌های تدوین شده، مقدار پولی که در حوزه سفر و گردشگری در اقتصاد‌های آسیا مصرف می‌شود تا سال 2014 به 165 میلیارد دلار خواهد رسید. بنابراین چشم‌انداز گردشگری در این قاره، روشن و بسیار امیدوارکننده است.

به طور کلی در جهان گردشگری بخش جدا ناپذیر و مهمی از رشد دراز مدت اقتصادی را ایفا خواهد کرد. این نقش را همین حالا نیز دارد، اما بیشتر خواهد شد.

در سال 2007، صنعت گردشگری بیشترین رشد خود را از 1984 به بعد تجربه کرد. در سطح جهان، هر ساله حدود 10 درصد بر شمار گردشگران اضافه شده و در سال 2007 به 760 میلیون نفر رسیده است. تمام مناطق جهان از رشد این صنعت بهره‌مند شده‌اند.

در آسیا و حوزه اقیانوس آرام، میزان رشد صنعت گردشگری در دهه آینده به عوامل متعددی بستگی خواهد داشت. اما موضوع قطعی این است که این رشد همچنان ادامه می‌یابد و عوامل مختلف تنها سبب کندی یا شتاب آن خواهند شد.

تا سال 2015 شمار مسافرت‌ها به چین آن چنان افزایش خواهد یافت که این کشور باید در فکر ایجاد شغل‌های زیاد در صنعت خدمات خود باشد.

دکتر یووا وونگ می‌گوید: افزایش ثروت چین و دسترسی بهتر این کشور به اعتبارات مالی و رشد اقتصادی خوب، گردشگران را انگیزه می‌دهد تا بیشتر به چین سفر کنند.

13 میلیارد دلار سوغاتی

چین و به طور کلی کشورهای شرق آسیا، روی فروش محصولات و رونق مغازه‌ها و فروشگاه‌های عرضه‌کننده کالا به گردشگران هم حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند و امیدوارند شمار گردشگران خارجی زن به این بخش از آسیا افزایش یابد. چینی‌ها می‌گویند زنان بیشتر اهل خرید هستند. پس هر چه گردشگران زن بیشتر به چین سفر کنند، فروشندگان چینی، کالاها و اجناس بیشتری خواهند فروخت. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2011 در 4 کشور اصلی مقصد گردشگران در شرق آسیا، یعنی هنگ‌کنگ، سئول، سنگاپور و بانکوک. میزان خرید سالانه گردشگران از مراکز خرید به 4/13 میلیارد دلار افزایش یابد. به این ترتیب فرصتی برای این شهرها به منظور توسعه، مدیریت و بازاریابی محصولات مورد علاقه گردشگران فراهم آمده است.

سفر و گردشگری، مثل طلا

کشورهای بسیاری روی صنعت گردشگری سرمایه‌گذاری کرده‌اند، زیرا مطمئن به سودآوری بلند مدت آن هستند و گردشگری را طلای جدید نامیده‌اند.

تردیدی نیست که صنعت گردشگری به شکوفایی خود در سال‌های آینده ادامه خواهد داد، حتی در دشوارترین زمان‌ها. گردشگری، یکی از بزرگ‌ترین صنایع در جهان است. به گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، 10 درصد از درآمد اقتصادی جهان از راه گردشگری به دست می‌آید و 240 میلیون نفر در این صنعت اشتغال دارند. برای بسیاری از اقتصادها، گردشگری فقط یک منبع مهم کسب درآمد نیست، بلکه منبع اصلی است. گردشگری،‌ در بسیاری از کشورها، چرخ ثبات اقتصادی و تجاری است.

تا چند سال پیش، اروپا اصلی‌ترین و محبوب‌ترین مقصد گردشگران بود. اما از سال 2002 به بعد آسیا رقیب جدی اروپا شد و در جذب شمار گردشگران به جایگاه دوم رسید. حتی حوادث فاجعه‌باری مثل سونامی در سال 2004 سبب نشد که رشد گردشگری در آسیا متوقف شود. در آسیا، جمعیت قشر متوسط رو به فزونی است. همین سبب شده تا آسیایی‌ها بیشتر به فکر مسافرت باشند. از آنجا که درآمد میانگین آسیایی‌ها در مقایسه با چند سال پیش به طور محسوسی بالا رفته، آنها بخشی از درآمد خود را صرف هزینه‌های سفر می‌کنند. مثلا رشد 9 درصدی اقتصاد چین، سبب افزایش درآمد چینی‌ها شده، به طوری که هر ساله شمار گردشگران چین که به کشورهای دیگر آسیا سفر می‌کنند، بیشتر می‌شود. البته شمار گردشگرانی هم که وارد چین می‌شوند، همواره در حال افزایش است.

مقصدهایی برای سلیقه‌های گوناگون

هر یک از کشورهای آسیایی که گردشگران زیادی را جذب می‌کنند، ویژگی‌ها و جاذبه‌های خاص خود را دارند که با توجه به آنها گردشگرانی با سلیقه‌های متفاوت را پذیرا می‌شوند. تایلند و اندونزی از دیرباز تاکنون روی سواحل خود تبلیغ کرده‌اند و درصد درخور توجهی از گردشگران برای استراحت در سواحل، به این 2 کشور می‌روند. ماکائو با هتل‌های کم‌نظیرش گردشگر جذب کرده و سنگاپور، مرکزی تجاری و بازرگانی است. گردشگرانی که هدف‌های تجاری دارند، جذب سنگاپور می‌شوند. این جزیره کوچک، فقط 4 میلیون نفر جمعیت دارد، اما سالانه میلیون‌ها گردشگر می‌پذیرد. در سال 2007 بیش از 3/10 میلیون نفر به این کشور سفر کردند که 14 میلیارد دلار سنگاپور سود برای این کشور به  ارمغان آورد.

نمونه دیگر هنگ‌کنگ است. هنگ‌کنگ امکانات و تسهیلات فرودگاهی عالی، خیابان‌ها و جاده‌های مطلوب و همه گونه تسهیلات برای کار و تجارت دارد. بنابراین برای بانک‌ها و دیگر نظام‌های مالی مجذوب‌کننده است.

آسیا، بکر و کم‌هزینه

در مجموع درباره رونق گردشگری در آسیا باید گفت کشورهای آسیایی در سال‌های اخیر به مقوله سفر و گردشگری نگاهی وسیع و جدی  داشته‌اند و چون از سرمایه‌گذاری در این حوزه بهره برده‌اند، متمایل به برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری بلندمدت شده‌اند. جز برخی از جاها مثل هنگ‌کنگ و سنگاپور و ژاپن و کره که درصد بالایی از گردشگران خارجی آنها تجار و بازرگانان هستند، کشورهای دیگر مثل چین، اندونزی، تایلند و هند گردشگران عادی را به طور گسترده جذب کرده‌اند. گردشگرانی که از قشر متوسط هستند، مقصدهایی را انتخاب می‌کنند که از عهده بار مالی سفر برآیند و در ضمن مقصد آنها جاذبه‌های زیادی داشته باشد. برای آنها سفر به کانادا یا آمریکا یا کشورهای اروپایی بسیار پرهزینه‌تر است. البته گردشگران خود این کشورهایی که نام بردیم به طور روزافزون به سمت آسیا میل پیدا می‌کنند، چون سفرشان هم کم‌هزینه‌تر است و هم جاهایی بکر و متنوع را خواهند دید که مردمشان فرهنگی متفاوت دارند. آسیا در مسیر پیشرفت و توسعه اقتصادی خود، توجه ویژه‌ای به صنعت گردشگری دارد.

جهانگیر چراتی