به نقل از رویترز، این تنش‌ها با موجی از آدم‌ربایی‌ها آغاز شد؛ از جمله یک تاجر دروزی که روز جمعه در بزرگراه دمشق به سویدا ربوده شد. ساکنان محلی همچنین گزارش دادند که قبایل مسلح بدوی حملاتی را به روستاهای دروزی در حومه غربی و شمالی شهر سویدا انجام داده‌اند.جمعیت دروزی‌های سوریه حدود ۷۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود که سویدا بزرگترین مرکز تجمع این طایفه به شمار می‌رود. درگیری‌های طولانی‌مدتی میان عشیرهای و گروه‌های دروزی در سویدا گاهی به خشونت کشیده می‌شود. درهمین راستا، درگیری‌ها میان نیروهای جولانی و مبارزان دروزی در فصل بهار منجر به کشته شدن ده‌ها نفر شد و در پی آن رهبران محلی و شخصیت‌های مذهبی برای کنترل تنش‌ها و ادغام بهتر مبارزان دروزی در ساختار دولت دمشق توافق‌هایی امضا کردند.
مداخله خونین قوای جولانی
همزمان با تشدید درگیری‌ها در جنوب سوریه، نیروهای مسلح رژیم جولانی برای سرکوب منازعات قومی-قبیلهای به سویدا لشکرکشی کرد اما با کمین مبارزان دروزی تلفات قابل توجهی دادند و ابومصعب الشامی یکی از مطرح‌ترین فرماندهان حکومت جولانی در نتیجه درگیری با گروه‌های دروزی در استان السویداء کشته شد. سلطه هیات تحریرالشام بر سوریه به‌ویژه در نواحی حاشیهای نظیر استانهای اقلیتنشین شکننده و به کمکهای اطلاعاتی-لجستیکی قدرتهای خارجی نیازمند است.
پیشتر نیز به گزارش جروزالم پست، سازمانهای اطلاعاتی-امنیتی ترکیه برنامه ترور جولانی توسط داعش را در استان درعا شناسایی کردند. بنابراین دور از ذهن نیست که شبهنظامیان دمشق جهت سرکوب دروزی‌ها و همچنین قبایل بدوی دست به دامان قدرتهای خارجی شده باشند.جدا از کمبود اشراف اطلاعاتی، قوای دمشق از کمبود دیسیپلین نظامی نیز رنج برده و کماکان مانند تاکتیکهای تروریستی، جبهه النصره را علیه مخالفان مسلح در دستورکار خود قرار داده‌اند. بنابراین احتمال افزایش آمار کشتهشدگان مخصوصا غیرنظامی دور از دسترس نیست.
بازتوزیع اقتدارمندانه ثروت
رژیم جولانی که با کشوری طایفهای با ریشه خصومتهای تاریخی روبه‌روست؛ برای تقویت وفاداری به حکام دمشق به سمت احیای اقتصاد و بازسازی ساختار رانتی دیرینه سوریه درحال حرکت است. برهمین اساس سیاسیون دمشق قراردادی ۸۰۰ میلیونی با شرکت اماراتی DP World حول محور توسعه بندر راهبردی طرطوس امضاء کردند.تجمیع ثروت در دستان جولانی به او ابزار تخصیص اقتدارمندانه درآمد در جامعه سوری را خواهد داد که ستون وفاداران تازهای را اطراف هیات تحریرالشام ایجاد خواهد کرد. مسلما در چنین ساختاری فرقه‌ها و جنبش‌های متعارض توسط دولت دمشق طرد میشوند.
به اعتقاد جسی مورتیز، پژوهشگر اقتصاد سیاسی در منطقه غرب آسیا، دولتهای رانتی عموما در بُعد سیاسی دارای خصوصیات خاصی میشوند. درواقع منجر به ظهور طبقه رانتی با شبکهای از آشنایان شده، در ادامه تمرکز قدرت در بخش اجرایی دولت تسهیل می‌شود. همچنین رویکردهای اقتدارگرایانه با استفاده از ثروت منابع ادامه مییابد تا نهادهای دولتی از طریق رانت گسترش‌یافته و در نهایت دولت مقتدر شکل‌گرفته فاقد عناصر مردم‌سالارانه است.
سیاست مشت آهنین در سرزمینهای حاشیهای
باوجود تثبیت سلطه رژیم جولانی بر مراکز راهبردی سوریه اعم از دمشق، حلب، حمص و لاذقیه؛ حکام دمشق همچنان مسیر سختی را در هضم حاشیه به‌ویژه استانهای اقلیتنشین دارند. در شمال شرقی کشور، نیروهای کرد موسوم به قسد به مرکزیت حسکه اختلافات ناتمامی با هیات تحریرالشام داشته و به تبع آن در سواحل غربی نیز با قیام‌های علوی دست به گریبان است.
استانهای جنوبی سوریه نیز از همان روزهای پایانی حکومت بشار اسد با تاسیس گروه‌های جداگانه نظیر ارتش آزاد سوری و اتاق عملیات جنوب، هویت مستقل خود را به رخ شبه نظامیان جولانی کشیدند. برخی از جمعیت دروزی‌نشین جنوب غرب پیوندهایی با رژیم صهیونیستی جهت ایجاد منطقه حائل میان نیروهای نظامی هیات تحریرالشام و بلندی‌های جولان برقرار کردند.
درنتیجه ارتش اسرائیل بعدازظهر دیروز اعلام کرد که در پاسخ به آنچه «تهدیدات تروریستی علیه جامعه دروزی» خوانده، به تانک‌های رژیم دمشق در منطقه سُمیع و سُجَین در استان السویداء در جنوب سوریه حمله کرده است تا مانع بسط نظامیان جولانی در نزدیکی اراضی اشغالی شود.
رابطه پیچیده دمشق-تل‌آویو
رژیم صهیونیستی همان‌قدر که به حکومت ناسیونالیستی و حامی آرمان فلسطین بشار اسد زاویه داشت، به همان میزان نسبت به حکام تکفیری فعلی دمشق نیز بدبین است. در نخستین روزهای پیریزی رژیم جولانی، گیدئون ساعر، وزیر خارجه اسرائیل هیات تحریرالشام را «یک باند خلافکار» معرفی کرد.همزمان با اشغال ناحیه حائل بین بلندی‌های جولان توسط ارتش اشغالگرقدس این خصومت به اوج رسید. حملات پیدرپی جنگندههای صهیونیست علیه مواضع نظامیان جولانی و زیرساخت‌های نظامی نیز به مسأله روزمره سوریه تبدیل شد.با ورود دونالد ترامپ و تمایل او در به رسمیت شناختن جولانی به‌عنوان حاکم سوریه، زمینه تسریع مذاکرات میان نمایندگان دمشق و تل‌آویو جهت تنشزدایی تا احتمال عادی‌سازی روابط فراهم شد؛ هرچند صهیونیست‌ها از اشغال بلندی‌های جولان یقینا دست نکشیده و هیات تحریرالشام را در موضع سختی میان افکارعمومی سوری و فشار واشنگتن قرار داده است.
مخالفت مرجعیت فرقه دروزی‌ها با ورود نیروهای امنیتی به سویداء
حکمت الهجری، مرجع مذهبی طایفه دروزی در سوریه ضمن تاکید بر خواسته‌های قبلی خود در خصوص حمایت فوری بین‌المللی از دروزی‌ها با توجه به خطرناک شدن اوضاع، با ورود هرگونه نیرویی اعم از نیروهای امنیت عمومی و نیروهای هیات تحریرالشام به استان سویداء مخالفت کرد. الهجری افزود، این نیروها به بهانه محافظت از ساکنان منطقه وارد آنجا شدند ولی اقدام به گلوله‌باران روستاهای مرزی کردند و با استفاده از سلاح سنگین و پهپاد، به گروه‌های تکفیری یاری رساندند.این مرجع دروزی‌ها، همه کسانی را که در حملات به منطقه و ساکنان آن شرکت دارند و همه کسانی را که در صدد وارد کردن نیروهای امنیت عمومی به منطقه هستند، مسئول عواقب اقداماتشان دانست. الهجری بار دیگر بر درخواست حمایت فوری بین‌المللی برای جلوگیری از ریخته شدن خون ساکنان منطقه تاکید کرد.
