بی‌اعتنایی تماشاگران به سینمای کمدی

این سیمرغ که ازنظربسیاری ازسینماگران،اهالی رسانه وحتی پژوهشگران به‌عنوان مهم‌ترین جایزه این رویدادسینمایی شناخته می‌شود، چند سالی بود که به دنبال ایجاد حاشیه‌هایی، حذف شده بود و اکنون بازگشتش فرصتی را در اختیار همگان قرار می‌دهد تا نمایی کلی از سلیقه مخاطبان سینمای ایران را به دست بیاوریم.زمانی که علی دهکردی مدیر خانه سینما به عنوان متولی سیمرغ مردمی، منوچهر شاهسواری دبیر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر و علی آشتیان‌پور مدیر بخش آرای مردمی برای اعلام منتخب مردمی روی صحنه حاضر شدند، مشخص شد که دو سیمرغ مردمی به بهترین پویانمایی و بهترین فیلم از نگاه مردم اهدا خواهد شد. نخست علی دهکردی پشت میکروفن قرار گرفت که علی‌رغم رویه مرسوم در اعلام منتخب‌های مردمی که از ‌آخر به اول اعلام می‌شود، یک‌راست سراغ اولین اسم یعنی؛ انیمیشن پسر دلفینی ۲ رفت و باعث شد تا ترتیب دیگر آثار پویانمایی از نظر مردم در هاله‌ای از ابهام قرار بگیرد.پس از آن نوبت به اعلام جایزه بهترین فیلم از نگاه مردم رسید؛ جایزه‌ای که بسیاری از حضار در سالن منتظر آن بودند و با شنیدن نام آن متعجب شدند. طبق اعلام منوچهر شاهسواری دبیر جشنواره هفت فیلم منتخب از نگاه مردم از آخر به اول: «خدای جنگ»، «زیبا صدایم کن»، «بچه مردم»، «ناتور دشت»،«موسی کلیم‌ا...»،«رها» و«پیشمرگ» بود و به این ترتیب فیلم پیشمرگ به کارگردانی علی غفاری سیمرغ مردمی فجر چهل و سوم را از آن خود کرد.
حال این سؤال پیش می‌آید که چرا مردم این فیلم را انتخاب کردند؟ این سؤال زمانی اهمیت پیدا می‌کند که در فجر چهل و سوم علاوه‌بر فیلم پیشمرگ پنج فیلم در ژانر دفاع‌مقدس و به صورت جزئی‌تر سه فیلم دیگر در زیرژانر پرتره ساخته شده‌ است. آثاری که به قهرمانانی می‌پردازد که به مراتب شناخته شده‌تر از قهرمان فیلم پیشمرگ هستند. پیشمرگ برشی از زندگی یکی از چهره‌های ملی است یعنی؛ شهید سعید قهاری. این فیلم به دزدیده شدن یک هلی‌کوپتر ارتش به همراه دو خلبان آن از سوی حزب کومله (در اوایل دهه ۱۳۷۰) و تلاش برای آزاد کردن آنها، به فرماندهی شهید سعید قهاری می‌پردازد. فیلم از لحاظ کارگردانی و داستان دارای ضعف‌های بسیاری است اما با این حال توانسته نظر مخاطب خود را جلب کند و هنگامی که این انتخاب را با سیمرغ‌های مردمی ادوار قبل مقایسه می‌کنیم، مشخص می‌شود که دیگر خبری از آن نگاه حرفه‌ای در میان مخاطبان حرفه‌ای سینما نیست. 
     
پاسخ مردم به سینماگران
فارغ از فیلم پیشمرگ که چگونه فیلمی است ومنتقدان نسبت به آن چه موضعی دارند، بایدگفت که این اثر با دریافت سیمرغ مردمی نشان داد که توانسته است با مخاطب خود ارتباط برقرار کند اما همان‌طور که پیش از این هم گفته شد، سیمرغ مردمی برای پژوهشگران و سیاستگذاران فرهنگی می‌تواند یک قطب‌نمای مطمئن برای ریل‌‌گذاری سینما باشد. یکی از نکات قابل توجه فجر چهل سوم حضور چهار فیلم کمدی در بخش مسابقه سودای سیمرغ بود، انتخابی که با واکنش طیف وسیعی ازمنتقدان روبه‌رو شد اماحضور این آثاروقرار نگرفتن هیچ‌کدام از آنها در منتخبان مردمی، پیامی صریح به سینماگران و مسئولان فرهنگی است.چراکه هر بار صحبت از کیفیت نازل کمدی‌ها می‌شود، دست‌اندرکاران این‌گونه آثار ادعا می‌کنند که این فیلم‌هاهستند که سینما راسرپانگه داشته‌اند ومنت خود را بر سر سینما می‌گذارند. در صورتی که سیمرغ مردمی جشنواره فجراین ادعا را ردمی‌کند؛ چراکه در آوردگاهی که مخاطب با فیلم‌های متنوعی از نظر موضوع، ژانر و محتوا روبه‌رو است، انتخابش یک فیلم کمدی با سطح پایینی ازکیفیت نیست وآنچه که امروزه درسینما شاهدهستیم یک سلیقه‌سازی کاذب است که توسط سرمایه‌گذاران انجام می‌شود و توجه بیش از پیش دست‌اندرکاران سینما را می‌طلبد.
     
منتخب مردمی در گیشه
و اما نکته آخردرباره سیمرغ مردمی عملکرد برندگان این جایزه در گیشه است، طبیعی است که برندگان سیمرغ مردمی که منتخب مردم هستند در گیشه هم عملکرد موفقی از خود برجای بگذارند. همان‌طور که در ادوار گذشته از آغاز که آژانس شیشه‌ای ابراهیم حاتمی‌کیا برنده این جایزه شد تا آخرین دوره آن‌که ابلق به کارگردانی نرگس آبیار همیشه به همین منوال بوده، البته ذکر این نکته درباره فیلم ابلق الزامی است که این اثر ازبخت بد به همه‌گیری کرونا رسید و نتوانست آن‌طورکه باید و شاید در سپهر سینمای ایران بدرخشد. حال باتوجه به آثار حاضر در فجر چهل و سوم مانند موسی کلیم‌ا...، زیبا صدایم کن وحتی کمدی‌های نازل جشنواره، آیا فیلم پیشمرگ می‌تواند در گیشه حضور موفقی داشته باشد یا خیر.