اعتبار دارو‌های ایرانی در بازار جهانی

این موضوع درحالی است که براساس آمار گمرک ایران، سال گذشته سهم واردات دارو ۲.۳میلیارد دلار وصادرات دارو ۱۷۰ میلیون دلار بود که بیانگر کاهش ۱۳.۶درصدی واردات و ۱۱درصدی صادرات نسبت به سال ۱۴۰۱ است. همین روز گذشته هم حسین امیرعضدی، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکنولوژی پزشکی ایران گفته که با وجود تحریم‌های ظالمانه صنعت بیوتکنولوژی دارویی کشور، سال گذشته به ۳۳ کشور و امسال به ۳۵ کشور صادرات داشته‌ایم؛ موضوعی که نشان از چشم‌انداز روشن و امیدوارکننده آینده صادرات دارویی ایران دارد.در طول سال‌های بعد از انقلاب، صنعت دارویی کشور توانسته از پله‌های رشد و توسعه بالا برود به‌گونه‌ای‌که ایران در دوران پهلوی محتاج واردات پزشک از پاکستان و هند بود اما امروزه به یکی از قطب‌های توریسم درمانی منطقه تبدیل شده است. از آن طرف صادرات دارو در ایران و در حال حاضر به یکی از بخش‌های مهم و حیاتی در صنعت دارویی به‌شمار می‌رود که نقشی اساسی در تامین سلامت جهانی ایفا می‌کند. صنعتی که می‌تواند موجب ارزآوری و رشد اقتصادی کشور شود و نه فقط به تامین نیازهای سلامت در کشورهای دیگر کمک می‌کند، بلکه موجب ارتقای اعتبار علمی و اقتصادی ایران در سطح جهانی نیز می‌شود. همین چند ماه پیش بود که غلامحسین صادقیان، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، گفت: «به ۴۰کشور دنیاصادرات دارویی داریم که نشان از کیفیت بالای فرآورده‌های ما دارد.» تجارب موفقی که ایران را به صادرکننده‌ای معتبر در بازارهای بین‌المللی تبدیل کرده است.

خودکفایی ایران در صادرات داروهای بیوتکنولوژی
«در نیمه نخست امسال۴۹ هزار و ۴۰۰ تن انواع دارو به ارزش ۱۰۴ میلیون و ۶۰۰هزار دلار صادر شد که افزایش ۱۵ درصدی در وزن و ۱۹.۷درصدی در ارزش نسبت به مدت مشابه پارسال را نشان می‌دهد.» این آماری است که از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام شده است. در میان این داروهای صادراتی و طبق گفته مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو، نیمی از رقم صادرات داروها مربوط به داروهای بیوتک بوده که ایران در آن به خودکفایی رسیده است؛ مسأله‌ای که محمد هاشمی، مشاور رئیس و مدیر روابط‌عمومی سازمان غذا ودارو هم درگفت‌و‌گو باجام‌جم به آن اشاره می‌کندومی‌گوید: «صنعت داروسازی ایران طی سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته وبه‌ویژه درحوزه داروهای بیوتکنولوژی و درمان‌های نوین مانند سل‌تراپی و ژن‌تراپی به یکی از بازیگران مهم منطقه تبدیل شده است. اکنون بسیاری از داروهای بیوتکنولوژی که در سطح جهانی مورد مصرف قرار می‌گیرد، در داخل ایران تولید می‌شوند.» البته او به ما توضیح می‌دهد که با وجود این هنوز هم میزان صادرات کل دارو در کشور کمتر از۱۰۰میلیون دلار در سال بوده که نشان‌دهنده فاصله زیاد با پتانسیل‌های جهانی این صنعت است.

تقویت موقعیت ایران در بازارهای جهانی 
امروزه، ایران با بهره‌مندی از دانش فنی پیشرفته و نیروی کار متخصص، به‌عنوان یک صادرکننده برجسته در حوزه داروهای تخصصی و عمومی شناخته می‌شود. در این مسیر، همکاری‌های بین‌المللی و ارتباطات مؤثر با کشورهای مختلف می‌تواند به تقویت موقعیت ایران دربازارهای جهانی کمک‌شایانی کند.هاشمی هم دراین خصوص باما هم‌نظربوده چراکه معتقداست ایجاد همکاری‌های بین‌المللی در زمینه تولید داروهای مشترک و تبادل دانش در بخش داروسازی و همکاری با کشورهایی که تجربه‌های موفقی در تولید داروهای بیوتکنولوژی دارند، می‌تواند به بهبود فرآیندهای تولید و توسعه داروهای جدید کمک کند. صادرات دارو، محرکی نوآورانهاما حالا سؤال اینجاست برای تقویت جایگاه ایران در بازار داروهای بین‌المللی چه اقداماتی مؤثر است؟ هاشمی در پاسخ به این سؤال عنوان می‌کند: «یکی از راهکارهای مؤثر در این خصوص تقویت نوآوری، تحقیق و توسعه در زمینه‌های کلیدی همچون سل‌تراپی، ژن‌تراپی و پزشکی شخصی در کشور است. در کنار تحقیق و توسعه، ارتقای استانداردها و توجه به الزامات بین‌المللی تولید دارو برای ورود به بازارهای جهانی ضروری است.» با این حال تولید و صادرات دارو در ایران می‌تواند محرک نوآوری در بخش‌های مختلف صنعت داروسازی باشد. مسأله‌ای که نیازمند ارتقای استانداردهای تولید دارو در داخل کشور است و افزایش آن به‌عنوان یک دستاورد و مزیت رقابتی محسوب می‌شود.