چگونگی تشکیل استان خراسان شمالی با مرکزیت بجنورد به قلم حیدر قلی ابراهیمی خبرنگار پیشکسوت و عضو ستاد مردمی توسعه استان

حیدر قلی ابراهیمی ؛ رویدادهای زیادی از دهه ۷۰ تا کنون در شهرمان بجنورد و استانمان خراسان شمالی اتفاق افتاده است. که مهمترین آن استقلال استان خراسان شمالی به مرکزیت بجنورد است لازم است مردم با فرهنگ بجنورد و شهرهای تابعه بویژه جوانان و نوجوانان عزیز در جریان کم و کیف و چگونگی این رخداد تاریخی که منطقه شمالی خراسان را از خراسان بزرگ جدا کرد و بعنوان استانی مستقل رشدی مضاعف از نظر جغرافیایی و اجتماعی و عمران و آبادانی در نقشه کشور رسمیت یافت کلید این خواسته ابتدا در سال ۱۳۷۱ توسط تعدادی انگشت شمار از معتمدین و دوستداران این خطه مطرح و جانانه پیگیری شد که در سال ۱۳۷۳منجر به تشکیل ستادی بنام (ستاد مردمی توسعه شمالی خراسان ) در دفتر امام جمعه وقت و نماینده ولی فقیه حضرت آیت الله مهمانواز با شرکت عاشقان این دیار تعدادی از علاقمندان که داوطلب پیگیری این خواسته سرنوشت ساز بودند گردید . ابتدا توسط ستاد توماری صد متری با امضاء اهالی بجنورد تهیه که توسط فرمانداری وقت به وزرات کشور ارسال شد در جریان سفر آیت الله رفسنجانی بعنوان ریاست جمهوری ایران که به شمال خراسان (بجنورد) همراه با هیات دولت تشریف آوردند توسط تعدادی از اعضاء ستاد و مردمی از جمله حاج آقا یاهوییان ، آقای انصاری ، آقای محمد مهنانی و آقای احمد معظمی جلسه ای در منزل بنده تشکیل شد و مقرر گردید طی نامه ای از ایشان تقاضا اقدام وکمک شود به همین لحاظ در شبی که فردای آن روز ورود ریاست جمهوری و بنده در چاپخانه ایرانچاپ واقع در در نبش چهارراه مخابرات با حضور اعضاء متن در خواست توسط شهرام ابراهیمی در حال تایپ و طراحی بود که ۴ نفر از ماموران نهاد ریاست جمهوری وارد دفتر چاپخانه شدند و معترض اینکه چرا ساعت ۱۲ شب تجمع کرده اید اما پس از اینکه از موضوع مطلع شدند قانع شده و قول دادند نامه را به خود رئیس جمهور بدهند .

اعضاء ستاد با جلسات متعدد منظم به جد پیگیر درخواست مردم شمال خراسان بودند و بخوبی بخاطر دارم تصمیم گرفتیم جهت رایزنی ملاقاتی با استاندار خراسان بزرگ تولیت آستان قدس رضوی و امام جمعه مشهد داشته باشیم و درخواست کمک و مساعدت کنیم. ابتدا با مشکلات فراوان وقت ملاقات با استاندار محترم داشتیم پس از توضیحات کامل سخنگوی ستاد توسعه آقای دکتر انصاری مبنی بر اینکه بخاطر بزرگی و وسعت استان خراسان مدیران اجرایی از جمله استاندار محترم قادر به بازدید به حد کافی از شهرستانهای تابعه را ندارند که در پاسخ جناب استاندار که گویا در جریان فعالیت ستاد مردمی شمال خراسان بود ضمن انتقاد از تلاش بیهوده ستاد که در یک امرمحال و غیر قابل انجام گفتند این اقدام آبی در هونگ کوبیدن است و غیر منطقی و مارا پند و نصیحت داد که در یک امر نشدنی انرژی مصرف نکنیم این خواسته شما غیرممکن است و مثل آب در هونگ کوبیدن است. نامید از نگاه ایشان به ملاقات آیت الله طیبی تولیت آستان قدس رضوی رفتیم تالاری وسیع و زیبا با آینه کاریهای هنرمندانه در حالیکه ایشان در یک صندلی نشسته بودند مارا از این اقدام غیر ممکن برحذر داشته و تاکید داشتند هیچگاه سرزمین بزرگ خراسان تفکیک شدنی نیست. از ملاقات با امام جمعه منصرف شدیم. لازم به ذکر است بعد از این دیدارها فرمانداری بجنورد جلسات ستاد مردمی را ممنوع جلسه اعلام کرد ولی با لطفی که داشتند سختگیری زیادی نمی شد و ستاد همچنان فعال دنبال گیر خواسته مردم بود . ولی نمی توانست به طور علنی جلسه داشته باشد و هر بار در جایی جدید حتی منزل اعضاء به رایزنی ادامه میداد با تماس های مختلف ابتدا به شناسایی مقامات در حال کار و بازنشسته وکسانیکه به هرنوع میتواستند همکاری داشته باشند بویژه نمایندگان مجلس و نمایندگان ادوار مجلس پرداخت که عمل بسیار کارساز و سازنده ای بودند مراتب کتباً و شفاهاً به مجلس شورای اسلامی رسیده جلسات مختلفی انجام شد که اکثراً مخالف این امر بودند با توجه به اینکه چندین بار تعدادی از اعضاء ستاد با همکاری نمایندگان و دست اندرکاران شمال خراسان در جلسات مجلس شرکت میکردند تا جایی که در یک جلسه ویژه درخواست استان شدن بنده و آقای دکتر انصاری و آقای محمد مهنانی در مجلس حضور داشتیم موافق و مخالف درباره ی این موضوع سخنرانی میکردند. نماینده نیشابور با عصبانیت بعنوان مخالف گفت این خواسته بی مورد است اگر خدای ناکرده به نتیجه برسد چنان انفجاری در سرزمین خراسان بوقوع بپیوندد که غیر قابل تحمل باشد در هر صورت جلسه با نتیجه ۶ ماه مسکوت ماندن طرح تقسیم پایان یافت. در کریدور مجلس من و آقای مهنانی با حجت السلام قربانی نماینده شهرستان قائن که یکی از مخالفین سرسخت بود و در جلسه سخنرانی کرد ملاقات داشتیم که آقای مهنانی گفت حاج آقا به مردم شمال خراسان ظلم شده که ۶ ماه موضوع مسکوت ماند و من توضیح دادم که جهت گستردگی خراسان و جهت مشکلات و رفت و فتق امور ساکنان شهرهای تابعه جهت انجام کار به مشهد مراجعه کنند. وقتی استاندار خراسان در ۴ سال ماموریت خود وقت سرکشی و رسیدگی به مشکلات مردم نمی تواند به کلیه شهرستانهای تابعه سفر کند و هزاران مشکل دیگر این تقسیم لازم است جناب آقای قربانی با عصبانیت و داد و بیداد مبنی بر اینکه شما را کی راه داده اینجا شما چکاره هستید که اظهار نظر می کنید و با فریاد از پلیس حاضر در محل خواست که ما را از مجلس بیرون بیاندازن در همین حین آقای نوبخت نماینده تهران که از موافقین بود وقتی سر و صدای آقای قربانی را شنید و حضور پلیس را دید با وساطت مارا نجات داده و موضوع را فیصله داد .انصافاً کسانیکه با علاقه و جدیدیت پیگر استقلال استان بودند مانند حاج آقای حسینی ، حاج آقای محقر ، جناب آقای تبریزی اولین نماینده بجنورد آقای گرامی که در زمان های مختلف حضورمان در مجلس با معرفی به همکاران و دوستان نمایندگان مختلف کشور خواهان همکاری و مساعدت با خواسته ستاد مردمی شمال خراسان بودند . رایزنیها با جدیت کامل پیگیری میشد و جلسات کماکان ادامه داشت و دیگر نمایندگان شمال خراسان را به همکاری دعوت می شدند فعالیت ستاد مردمی و پیوستن تعدادی از معتمدین همچنان ادامه داشت و باعث گردید تا مجدداً موضوع پس از ۶ ماه مسکوت ماندن به صحن مجلس کشانده شد . با توجه به اینکه شهرستانهای سبزوار – قوچان با جدیت خواهان استان شدن بودند. واتفاقات ناگواری هم در آن زمان از جمله متوقف کردن اتوبوس بجنورد که از جاده سمنان تردد داشت و در قوچان راهپیمایی های بوقوع پیوست لاکن ستاد مردمی شمال خراسان با تشکلی منطقی و پیگیر و با رعایت قوانین کشوری و اولین ستاد متشکله تقسیم استان فعالیت خود را ادامه میداد و پس از طرح مجدد تقسیم هئیتی از اعضاء پژوهش مجلس برای تحقیق و بررسی طرح تقسیم به بجنورد آمدند که در دفتر آیت الله مهمان نواز شبانه جلسه پر باری تشکیل شد . این هیئت اعزامی از ملاقات با امام جمعه و اعضاء ستاد اظهار خرسندی کردند و با رضایتمندی نوید اینکه خواسته مان بسیاری منطقی است و با تایید اینکه این خواسته بحق به مجلس ارائه میگردد به تهران بازگشتند. مجلس شورای اسلامی این بار موضوع را جدی تلقی کرده بود و این تلاش و پیگیری حدود ده سال بطول انجامید تا اینکه برخی از مسئولین مارا نصیحت میکردند که بیهوده تلاش نکنید این خواسته به هیچ وجه برآورده نمی شود. در طی این مدت سرکار خانم دکتر احمدی مسئول تقسیمات کشور با هیئتی به بجنورد سفر کردند تا از کم کیف مسئله آگاهی پیدا کند در استقبال از ایشان در محل فرودگاه بجنورد ایشان اظهار داشتند که مردم سبزوار قول ۸۰۰ میلیون تومان کمک به استان شدن جهت زیر ساختهای سبزوار سرمایه گذاری می کنند و خطاب به اعضاء ستاد فرمودند شما چه کمکی درجهت استان شدن دارید که آقای دکتر انصاری با بیانی شیرین با آمار و ارقام گفتند سرکار دکتر خانم احمدی با گرامیداشت تشریف فرمائی شما در این محل فرودگاه این فرودگاه از صفر تا صد توسط مردم شریف شمال خراسان بنا شده و تقدیم دولت گردید که بیش از... تومان هزینه داشته و مردم با هدیه زمینهای خود و برخی زمینهای قیمتی و متری خود را بصورت هکتاری در اختیار احداث فرودگاه گذاشتند وشهرداری بجنورد هزینه سهم آسفالت شهربجنورد را طی سه سال متوالی با تحمل خوب مردم در این فرودگاه هزینه شده که بجای آن چند میلیون سبزواز تقدیم دولت شده است. خانم دکتر احمدی ضمن تقدیر از همت مردم این خطه به این همبستگی احسن گفتند در طی این زمان در جلسات متعدد صحن مجلس تصمیم گرفته شد که موضوع ارجاع شود به کمیسیون امنیت ملی لذا مجلس ۲ نفر از بجنورد و ۲ نفر از سبزوار بعنوان معتمدین منتخب علاوه بر اینکه هرشهرستان ۲ نفر از نماینده در در مجلس داشتند به جلسه کمیسیون امنیت بخاطر دفاع از خواسته خود دعوت شدند که با افتخار آقای دکتر انصاری مسئول و سخنگوی ستاد جهت شرکت در جلسه و بنده انتخاب عازم تهران شدیم . لازم به ذکر است پیش از اعزام به تهران بروشوری حاوی درخواست مردم شمال خراسان حاوی مطالب لازم با آمار و ارقام و مشخص کردن شهرهایی که می باید در نقشه آینده خراسان شمالی به استان ملحق شوند با عکسهایی از پتانسیلها و موقعیت منطقه توسط طراح شهرام ابراهیمی با زیبایی خاص طراحی و کلمه مرکز استان (بجنورد ) درشت و طلاکوب در اندازه 30*60 دو طرفه رنگی که وقتی تا میشد بصورت 3 برگ آکاردئونی در مقوای ضخیم و با سلفون براق تهیه و چون آن زمان پیش از استان شدن ماشین چاپ رنگی در استان موجود نبود که الحمدالله پس از استقلال استان اولین ماشین چاپ افست رنگی توسط بنده در مرکز استان نصب گردید. لذا برای چاپ توسط شهرام به تهران ارسال گردید و در روز تشکیل جلسه هنوز این بروشور زیبا و نفیس آماده نبود و قرار شد ساعت ده صبح روز جلسه آماده شود بنده و دکتر انصاری راهی مجلس شدیم وشهرام پسرم و دخترم عازم چاپخانه که پس از تحویل به مجلس برسانند . در کریدور مجلس نمایندگان ۲ شهر بجنورد وسبزوار به هم معرفی شدند و موقع ورود با تعارفات اکیپ سبزوار ابتدا وارد سالن شدند جلسه ای بسیار سنگین با حضور نماینده چند وزارتخانه ، اعضاء کمیسیون امنیت ملی و نمایندگان و منتخبین سبزوار و بجنورد حدود بیش از سی نفر جلسه رسمیت یافت ریاست کمیسیون امنیت ملی هدف از تشکیل جلسه دفاع از خواسته ۲ منطقه اعلام کرد و افزود ۲ نفر مهمان از معتمدین ۲ شهر هر کدام میتوانند ۱۰دقیقه و نمایندگان مجلس ۲ شهر هر کدام ۵ دقیقه که در جمع بجنورد ۳۰ دقیقه و سبزوار ۳۰ دقیقه میتوانند از خواسته خود دفاع داشته باشند . ابتدا توسط نماینده هر شهر مهمانان منتخب معرفی شدند سپس رئیس کمیسیون به بنده که نزدیکتر بودم فرمودند آقای ابراهیمی شما ۱۰ دقیقه خودتان را شروع کنید در این میان هیئت سبزوار ۲ برگ کاغذ A4 که حاوی موقعیت و پتانسیل های منطقه خودشان بود جلوی شرکت کنندگان به تعداد تقسیم کردند و من هم از اینکه هنوز برشور ما به مجلس نرسیدن بسیار ناراحت و هیجان زده بودم لذا جهت وقت خریدن در حالیکه از جای برخواستم عرض کردم با سلام احترام به حاضرین محترم و تشکر از مجلس شورای اسلامی که بخاطر احقاق حق مردم، پرونده استان محول به کمیسیون امنیت ملی که یکی از بزرگترین کمیسیون های مجلس است ارجاع نموده است که حق به حق دار برسد .لذا ادب حکم می کند که ابتدا از عزیزان سبزواری که زودتر از ما وارد سالن کمیسیون شده اند دفاعیه خود را آغاز بفرمایند با موافقت حاضرین یکی از دعوت شدگان از سبزوار از جایگاه سبزوار بعنوان دارلعلم ، دارالقران با پیشینه افتخار آمیز و بزرگانی همچون ملا هادی سبزواری ، دکتر شریعتی به مدت ۷ دقیقه سخنرانی کرد و در پایان اظهار داشت کلیه مطالب لازم در مرقومه ای که در خدمت حضار محترم پخش شده به تفضیل ذکر شده است . دومین نفر از اقتصاد سبزوار - صادرات و پسته کاری و موقعیت جغرافیایی سبزوار حدود ۶ دقیقه صحبت کرد . یکی از نمایندگان مجلس حدود ۵ دقیقه مطالبی بیان داشت . که با دقت زمان را یادداشت میکردم که سبزواریها ۲۰ دقیقه از منطقه خود دفاع کردند .پس از پایان وقت سبزواریها بمدت ۱۵ دقیقه تنفس اعلام شد در حالیکه بخاطر نرسیدن بروشور خودمان ناراحت بودم که حد و حساب نداشت در همین حین ماموری وارد شد و خطاب به حاج آقای حسینی نماینده بجنورد گفت آن ۲ نفر که سفارش کرده بودید دم درب هستند و من ناخودآگاه بلند شدم و درب را باز کردم دیدم شیوا و شهرام ۱۰۰۰ برگ سفارش ما را آورده اند کلی خوشحال شدم و با توجه به ضخامت و سنگینی مقوا که مقداری را هم در طی راه تا کرده بودند تعجب کردم که چگونه این 2 جوان آنها را آورده اند . بروشورها را گرفتم و در میزی که کنار درب بود گذاشتم بلافاصله آنها را بین حاضرین تقسیم کردم با اینکه اعضای حاظر درجلسه کوچکترین توجهی به ۲ برگ مطالب سبزوار نکردند به محض تقسیم همگی بدون استثناء دو روی بروشور که شامل ۶ صفحه رنگی براق و کم نظیر نظاره میکردند در همین حین آقای مهندس مبلغ معاون وزیر کشور به بنده فرمودند آقای ابراهیمی میشه ۲ برگ دیگر به من بدهی و به شوخی اضافه کرد بشرطی که از من بپرسی که اینها که عین همدیگر هستند چرا ۳ برگ خواستم مثل اینکه از یک روزنامه در یکروز ۳ شماره بخریم من هم عرض کردم جناب مهندس من جرات سوال از حضرتعالی را ندارم وی اضافه کرد این بروشور از زیبایی خاصی برخودار است مطالب آن مستند توام با آمار و ارقام و عکسهای مرتبط است . طراحی آن بسیار عالیست ، منکه ۳ برگ خواستم بخاطر این است که این بروشور نفیس و بی نظیر را یکی روی میز وزریر ، یکی روی میز خودم و یکی بعنوان یادگاری ببرم به خانه ام ، من با خوشحالی ۴ برگ دیکر به ایشان تقدیم کردم و به دکتر انصاری که کنار من نشسته بود یواشکی گفتم دکترجان ما بردیم و انشالله استان میشویم دکترگفت هنوز که شروع به دفاع نکرده ایم اشاره کردم که بعداً جریان را میگویم پذیرایی که خاتمه یافت ریاست کمیسیون مجدداً از من خواست که ده دقیقه دفاعیه خود را آغاز کنم لذا با کمال ادب گفتم جناب رئیس ، ما در بجنورد ستادی توسط مردم بنام شمال خراسان تشکیل داده ایم که از نظم خاصی برخوردار است و هر آنچه لازم باشد توسط سخنگوی ستاد اعلام می شود که منافاتی باهم نداشته باشد لذا من ۱۰ دقیقه وقت خود را اگر اشکالی ندارد به سخنگوی رسمی ستاد مردمی توسعه استان شمال خراسان که منتخب اعضاء هستند که سخنگوی ما جناب آقای دکتر انصاری محقق محترم و چهره مردمی محول میکنم تعدادی از حاضرین و رئیس کمیسیون موافقت خود را اعلام کرده آقای دکتر انصاری پس از تشکر از تصمیم مجلس و اینکه پرونده تحقیق را به عهده کمیسیون امنیت ملی گذاشته تشکر کرد و سخنان خود را چنین آغاز نمود : در حالیکه ۲ انگشت خود را روی میز کنفرانس قرار دادگفت اگر پرگاری را یک نوک آن را در یکی از میادین بجنورد بگذاریم و نوک دیگر آن را از بین الغرین بچرخانم که شامل کشورهای همسایه میشود نقطه ثقل و وسط آن بجنورد خواهد بود چنانچه در آینده جنگی در خزر اتفاق بیافتد بجنورد بعنوان پشتیبانی قوی و دفاع از کشور در اولویت خواهد بود . حاضرین با دقت و چشم و گوش باز مجذوب سخنان دکتر انصاری بودند . دکتر انصاری سپس وجود رنگین کمان ملیت های مختلف در این خطه از جمله کُردکرمانج ، ترکمن ، ترک ، تات ، با گویش و فرهنگ های مختلف با آمار و مستندات اعلام کرد و افزود این قومیت های متنوع بیش از ۱۰۰ سال است که با مسالمت همزیستی خوبی که باهم دارند و کوچکترین مشکل و تنشی تاکنون رخ نداده است در صورتیکه در بالکان در قرن جدید جنگی خانمان سوز بین ملیت ها و قومیت ها رخ داده است که لازم است این همزیستی مسالمت آمیز منطقه شمال خراسان بعنوان الگویی بی نظیر در سازمان های بین المللی و در گینس به ثبت برسد . ریاست کمیسیون فرمود آقای دکتر شما ۳ دقیقه بیشتر از حق آقای ابراهیمی صحبت کردید حالا ۱۰ دقیقه خودتان را شروع کنید. آقای دکتر انصاری با کلماتی زیبا در نهایت با درایت و منطق توام با مستندات و عدله لازم با آمار و ارقام بخش دوم را با موقعیت تاریخی بجنورد مبنی بر اینکه زمانی بجنورد دارالحکومه بوده که گرگان ، قوچان ، سبزوار تحت فرمان حکومت بجنورد بوده اند و...از بناهای متعدد تاریخی و موقعیت سوق الجیشی و بیش از ۳۰۰ کیلومتر مرزی با ترکمنستان را به تفصیل بیان داشت حاضرین مجذوب علم و سخنرانی زیبای ایشان بودند و کاملاً جو جلسه تحت تاثیر مطالب دکتر قرار گرفته بود. ریاست کمیسیون با اعتراضی رضایتمندانه اظهار داشت آقای دکتر انصاری سخنان زیبای شما باعث شد که ۲ دقیقه اضافه صحبت کردید و اعتراضی نشد. لذا وقت به ۲ نماینده مجلس شما میرسد که هر کدام ۵ دقیقه دفاعیه خود را اعلام کنند لذا حاج آقای حسینی نماینده فعال و محبوب مجلس اظهار داشت حال که آقای ابراهیمی وقت خودش را به سخنگوی ستاد محول کرد لذا من و مهندس وحیدی هم وقت خودمان را به ایشان می دهیم پس از قبول حاضرین آقای دکتر انصاری طی سخنانی افزود شمال خراسان کلکسیونی از نعمتهای الهی است چه از نظر تاریخی و چه جغرافیایی و چه گردشگری مردم شمال خراسان را بعنوان (گنجینه فرهنگها) میشناسند که بعنوان یکی از زیباترین مناطق کشور با ۴ فصل کامل سال و طبیعتی دارای جنگل های زیبا و انبوه ، حیوانات مختلف از جمله یوز پلنگ ، پلنگ ، خوک و از مهمتر بعنوان بهشت شکارچیان جهان معروف است در طول چند کیلومتر شاهد گله های گوزن ، تکه ، میش هستیم. در بحث کشاورزی دارای زمینهای حاصلخیز مانند پنبه با چندین کارخانه پنبه که از صادرات مهم استان است ، گندم ، جو ، زمینهای آبی و دیم ، چشمه های مختلف ، مردمی مهمانواز و با فرهنگ ، زحتمکش ، دارای باغات متعدد انواع میوه جات و صیفی جات که اکثراً به سایر استان ها و کشورها صادر میشود باغات متعدد انگور که همه ساله صادر میشود . این بار هم دکتر ۱۲ دقیقه صحبت کرد که مجدداً رئیس کمیسیون هشدار داد . لازم به ذکر است نوشته بنده چکیده ای از سخنان فرهیخته عزیز دکتر است. که بصورت کلیات درج شده در واقع دکتر سخنگوی ستاد شمال خراسان با سخنرانی زیبا به مدت ۳۷ دقیقه و نمایندگان سبزوار با ۲۰ دقیقه از موقعیت منطقه خود ارائه دادند و جلسه در ساعت ۱۲ ظهر خاتمه یافت . آری این جریانات استقلال استان گوشه ای بود از فعالیت معتمدین و مسئولان این ستاد است. کماکان در خدمت شهروندان استان فعال است و تاکنون با کارنامه ای درخشان در زمینه های مختلف اجتماعی فعال هستند و تا کنون تعداد جلسات بالغ بر ۸۹۰ صورتجلسه رسمی میباشد که لازم است در تاریخ این منطقه ماندگار باشد. بنظر بنده وقایع پیگیری استان رویداد بزرگی است که آیندگان ماحق دارند چگونگی آن را بدانند این یک جهش تاریخی ، جغرافیایی و اجتماعی است لذا از کلیه نویسندگان و وقایع نگاران ، مطبوعات استدعا دارم این رویداد بزرگ را برشته قلم در آورند تا یادگاری باشد ماندگار که از سال ۱۳۸۳ حاصل ۱۱ سال پیگیری عاشقان منطقه بوده که با انرژی وحس مسئولیت شب و روز پیگیری کردند و هیچگاه نا امید نشدند که الحمدالله به ثمر رسید. حیدرقلی ابراهیمی