از آنجاکه ایران یکی از دارندگان ومصرفکنندگان بزرگ گاز درجهان است این موضوع میتواندقدرت انرژی ایران را افزایش دهد. درباره جزئیات این توافق گزارشی تهیه کردهایم که جزئیات آن در ادامه آمده است.تفاهمنامهای در تهران بین نماینده ویژه فدراسیون روسیه و وزیر نفت کشورمان با هدف توسعه و تقویت همکاری دو کشور در زمینه گاز امضا شد که براساس آن قرار است صادرات گاز روسیه به ایران انجام شود.توافق بین دو دارنده بزرگ ذخایر گازی جهان با در اختیار داشتن حدود۶۰درصد از ذخایر این سوخت پاک مبتنی بر منافع دوجانبه و در چارچوبهای بینالمللی انجام شده است و بهزودی وارد مرحله قرارداد و اجرا خواهد شد. امضای توافقنامه استراتژیک انتقال گاز روسیه به ایران بهعنوان آخرین یادگار شهید رئیسی در حوزه دیپلماسی انرژی مزایای متعددی برای دو کشور خواهد داشت.جواد اوجی روز گذشته به موضوع تفاهمنامه انتقال گاز روسیه به ایران اشاره و اظهار کرد: به حول و قوه الهی اتفاق بزرگ و خوبی برای کشور رقم خورد. خداوند شهید رئیسی را رحمت کند، ایشان در مذاکرات و ملاقاتهای متعددی که با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه چه در تهران و چه در مسکو داشتند، موضوع انتقال گاز روسیه به ایران را پیگیری کردند.
وی افزود: در سهماهه گذشته همکاران ما در شرکت ملی گاز با گازپروم روسیه این مذاکرات را انجام دادند و خوشبختانه دیروز با حضور سرپرست ریاستجمهوری و رئیس هیاتمدیره شرکت گازپروم روسیه، آقای الکسی میلر، مدیرعامل گازپروم، شاهد بودیم که تفاهمنامه انتقال گاز روسیه به ایران توسط شرکت ملی گاز ایران و شرکت گازپروم روسیه امضا شد.وزیر نفت با بیان اینکه ایران و روسیه دارای بیش از ۶۰ درصد ذخایر گازی دنیا هستند و این اقدام بزرگی بود که امروز محقق شد، تصریح کرد: بیشک این مسأله در بحث موازنه انرژی در منطقه تحولات خوبی را رقم خواهد زد، ضمن اینکه ایران با زیرساختها و خطوط انتقال گاز سراسری خود بهطور کامل آماده دریافت این مقدار گاز خواهد بود.
اوجی با تأکید بر اینکه چارچوب اصلی بحث انتقال گاز از روسیه مدت زیادی توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت و خواسته رئیسجمهوری شهید نیز بود، گفت: در مدت کوتاه این آمادگی وجود دارد که این تفاهمنامه تبدیل به قرارداد شود و یک اتفاق بزرگ هم برای ایران و هم برای دولتمردان روسیه رقم بخورد.این توافقنامه گام بعدی توافق سال گذشته بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه است که نشان میدهد حرکت توافقها بهسمت عملیاتی شدن است. با این توافق سهم تجارت ایران جهش مییابد و سبب تغییر موازنههای بینالمللی میشود. به بیان دیگر، توافق گازی ایران و روسیه به مثابه انقلابی در عرصه انرژی و صنعت منطقه عمل خواهد کرد.همچنین باید تاکید کرد که برخی جریانات در ایران و روسیه تلاش میکردند این توافق مهم انجام نشود و از ابزارهای مختلف ازجمله رسانهها برای مقابله با این توافق استفاده میکردند، اما اراده سیاسی قوی در سطح سران دو کشور، یعنی پوتین و آیتا... شهید رئیسی پس از دو سال مذاکره فشرده و محرمانه باعث شد این توافق بین دو غول گازی جهان منعقد شود.
۶۰ درصد گاز جهان در اختیار ۲ همسایه
ایران و روسیه درمجموع ۶۰ درصد ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند. ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا و روسیه و چهارمین مصرفکننده بزرگ گاز جهان پس ازآمریکا،روسیه و چین محسوب میشود؛ اما بهدلیل مصرف بالای داخلی، تاکنون نقش زیادی در تجارت گاز نداشتهایم.با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش پیدا خواهد کرد. ایران عملا به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد و آرزو و طراحی ترکیه برای بازی در نقش هاب انرژی، عملا نقشبرآب خواهد شد. این توافق، عملا مهمترین قرارداد انتقال وتجارت گاز قرن درمنطقه غرب آسیا خواهد بود و موازنه انرژی در منطقه را تغییر میدهد وانقلاب بزرگی در بخش انرژی و صنایع منطقه ایجاد میکند.
تامین انرژی شمال کشور
علاوهبراین، با توجه به قرارگرفتن اغلب ذخایر گاز ایران در جنوب کشور، این توافق به تامین امنیت انرژی مناطق شمالی کشور کمک شایانی خواهد کرد. بر این اساس، ایران میتواند گاز را از روسیه دریافت کرده و به ترکیه، عراق، پاکستان، ارمنستان و کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس صادر کند. همچنین، ناترازی انرژی در کشور عملا برطرف خواهد شد. این اتفاق، ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری استراتژیک بلندمدت قرار میدهد و به ثبات و امنیت منطقه و همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی میکند.
کاهش اثرات تحریم
با توجه به شرایط کنونی روسیه از لحاظ تحریمهای غرب و آمریکا، ارتباط با ایران میتواند برای صنعت نفت هر دو کشور بسیار مفید باشد. این توافق کاهش اثرات تحریم برای دو طرف، دسترسی به فناوریهای پیشرفته و سرمایهگذاری برای ایران را در بر دارد و برای روسیه نیز بازارجدید نفت و گاز را به همراه خواهد داشت.دیمیتری کیسلوف، کارشناس انرژی در مؤسسه مطالعات انرژی روسیه چندی پیش در این زمینه گفته بود: «ایده سوآپ گاز روسیه به ایران و سپس کشورهای نیازمند به گاز، ایدهای جذاب است که از ظرفیت خوبی برای سودآوری همه طرفهای درگیر برخوردار خواهد بود. روسیه میتواند از این طریق گاز مازاد خود را به بازارهای جدید صادر کند و درآمدهای ارزی خود را افزایش دهد. ایران نیز میتواند از این طریق درآمدهای ارزی خود را افزایش و وابستگیاش به نفت را کاهش دهد. کشورهای نیازمند به گاز نیز میتوانند از این طریق نیازهای خود را تأمین کنند