این روزها در فضای مجازی بهخصوص اینستاگرام در زیر برخی پستهای مذهبی و غیرمذهبی، شاهد نظرات کاربرانی هستیم که نهتنها اعتقادی به ادیان مذهبی ندارند بلکه در نهایت پذیرش خالق هستی را نیز زیر سؤال میبرند و معلوم نیست این افراد چه اهداف و طرز تفکری دارند و این دیدگاهشان از سر آگاهی است یا ناآگاهی.
مصطفی محمدیمکی، کارشناس ارشد علوم قرآن در گفتوگو با جامجم میگوید: «درطول تاریخ شخصیتهای بزرگ و انسانساز بهخصوص پیامبران، همواره از سوی مخالفان کینهتوز در معرض اتهامات و نسبتهای ناروا قرار داشتهاند و به پیامبر(ص) که برگزیده خلق عالم است، از همان صدر اسلام اتهامات زیادی نسبت داده شد و این موضوع در دوره معاصر نیز توسط آتئیستها (خداناباوران) اتفاق میافتد تا در میان مسلمانان ایجاد شبهه کنند. یکی از روشهای آنها استفاده از فضای مجازی یا همان اینترنت است. شبهاتی که آتئیستها درباره شخصیت پیامبر(ص) وارد میکنند، در سه حوزه، یعنی نبوت پیامبر(ص)، اخلاق پیامبر(ص) و در حوزه سیاسی و حکومتی پیامبر(ص) است.»
علت شکلگیری شبهات چیست؟
شاید در فضای مجازی در بحث با برخی افراد سستاعتقاد یا بیاعتقاد، تجربه کرده باشید، به محض اینکه نتوانند براساس عقل و منطق مخاطب حرف خود را به اثبات برسانند، به یک روایت یا حدیث تحریفشده یا قسمتی از یک آیه و سوره از قرآن که به میل خود و نادرست تفسیر کرده استناد میکنند تا بتوانند با طرح شبههای دیدگاه منفی خود را به اثبات برسانند. مصطفی محمدیمکی در مورد علت بهوجودآمدن و پذیرش شبهات در خداناباوران میگوید: «شبهات از کتابهای تاریخی یا حدیثهایی منشأ گرفته که مخالفان، بدون بررسی سند روایت به آنها استناد میکنند و برخی دیگر ازشبهات مطرحشده توسط مخالفان اسلام به علت تفسیر نادرست از آیات قرآن است، چراکه کورکورانه به قرآن مراجعه کرده و آیات صریح قرآن را طبق باب میل خود تفسیر کردهاند.»
محمدیمکی معتقد است دلیل بیخدایی و عدم اعتقاد افراد به خالق از عادتکردن نشات میگیرد. این قبیل افراد بهدنبال خالق میروند اما بهدلیل ندیدن خدا، وجود او را انکار میکنند. آنها به نشانههای وجود خالق عادت کرده و انحصاری و چشمگیر بودن این نشانهها به چشمشان نمیآید.
خداناباوری، آگاهانه یا ناآگاهانه؟
در فضای مجازی کاربران نوجوان و جوانی حضور دارند که به نظر میرسد خداناباوری آنها از روی ناآگاهی باشد. محمدیمکی میگوید: «دلیل خداناباوری بیشتر نوجوانان و جوانان این است که خدا را در ذهن خود یک بتمن قرار داده و به او توسل میکنند و اگر به خواستهشان نرسند اعتقادشان را به خدا از دست میدهند. مثلا جوانی به دلیل اینکه به همسر ایدهآلش نرسیده یا نتوانسته خانه و خودرویی برای مهیاشدن شرایط ازدواجش تهیه کند اعتقادش را به خدا از دست داده و وقتی جوانانی با این طرز تفکر به کشورهای خارجی مهاجرت کرده یا پناهنده میشوند، در حلقه خداناباوران بیشتری گیر افتاده و به آنها میپیوندند و با تداوم این چرخه معیوب بر لجاجت، جهالت و دین و خداستیزیشان افزوده میشود.»
این کارشناس دینی میافزاید: «برخی آتئیستهای بهظاهر دانشمند هم هستند که خدا را مقابل علم قرار میدهند و بر این باورند این علم است که به جامعه معنا میدهد و خدا ساخته اذهان و توهمات است و این نشانه تقابل علم و دین و گاه علم و خداست. همچنین افرادی را که این روزها میبینیم بدون هیچ دلیل منطقی از رژیم غاصب صهیونیستی حمایت میکنند، برخی از روی عناد و دشمنی با ایران و نظام و ولایتفقیه این کار را انجام میدهند و تعدادی هم از گروه آتئیستها یا همان خداناباوران هستند که با طرفداران ادیان ابراهیمی ازجمله اسلام مشکل دارند.»
تدابیر و راهکارهای پیشرو
درحالحاضر برای جلوگیری از اشاعه این طرز تفکر و بیاعتقادی، تدابیر و راهکارهایی وجود دارد. محمدیمکی میگوید: «اگر فکر و ذهن جوان و نوجوان ما در بحث اعتقادی قوی نباشد بالطبع با طرح چندین شبهه، اعتقادات دینی و خدایی خود را بهراحتی کنار میگذارد. در موجهای اخیر که برخی از خانمها بدحجاب و بیحجاب شدهاند، اگر با فلسفه حجاب آشنا بودند و بهدرستی اعتقاداتشان شکل گرفته بود هیچگاه راضی به بدپوشی و بیحجابی نمیشدند. جوانان و نوجوانان ما در بحث نبوت، امامت، معاد و احکام شرعی باید تقویت شوند و آموزشهای لازم را دریافت کنند و برای فراهمشدن این بستر باید بهخصوص در فضای مجازی، بیش از پیش، تولید محتواهای ارزشی و اعتقادی شود که اگر کیفیت این کارها در فجازی بیشتر باشد میتواند روی نوجوان و جوان ایرانی تاثیر خوبی بگذارد.»