ویرانگری ال‌نینیو با سوءمدیریت‌ها

هرچند اینبار هم مثل دفعات قبل، مسئولان ترجیح دادند به جای برنامهریزی و آماده شدن در برابر اتفاقات احتمالی، دست روی دست گذاشته و از واژه «غافلگیر شدیم» استفاده کنند اما درست در شرایطی که بارشها و بارانهای رگباری موجب وقوع سیلابهای ویرانگر در ایران میشد، کشورهای پیشرفته با مدیریت روانآبهایشان در حال حفظ و ذخیره کردن این منابع بودند.حدود دو ماه پیش بود که «اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا» درخصوص اعلام آغاز پدیده آب و هوایی النینو و اینکه این پدیده ممکن است گرمای جهانی را تشدید کند، هشدارهایی داد و پس از آن دانشمندان حوزه آب و هوا درباره نوع فعالیت این پدیده توضیحاتی ارائه کردند. در آن زمان دانشمندان و کارشناسان هواشناسی اعلام کردند پدیده آب و هوایی النینو رسما شکل گرفته است. این پدیده که میتواند بسیار قوی باشد، آب و هوای سراسر جهان را تغییر میدهد و به زمینی که در حال گرم شدن است، گرمای طبیعی بیشتری میدهد. بارشهای رگباری وقت و بیوقت ازجمله ویژگیهای النینوست که هر پنج تا هفت سال یکباررخمیدهد.با نگاهی به چند سال قبل آب و هوای ایران بهراحتی میتوانیم ردپای النینو در آن روزها را ببینیم. در آن زمان هم با غافلگیر شدن مسئولان، بارشها خسارات زیادی برجای گذاشت و این داستان در حال تکرار شدن است. با اینکه در بسیاری از کشورها برای این بارشها و روانآبها برنامهریزی میشود تا با مدیریت آنها از هدر رفتنشان جلوگیری شود اما در برخی از کشورها مثل ایران، ترجیح بر این است اتفاقی رخ دهد و در مورد میزان خسارات برجایمانده صحبت شود. هماکنون تقربا هر روز شاهد اعلام هشدار وضعیت زرد، نارنجی و قرمز آب و هوایی برای استانهای مختلف هستیم و توفان و سیلهای اخیر با صدمه زدن به سازهها و از بین بردن زیرساختها، راههای اصلی و فرعی زیادی را مسدود کرده اما هرگز سازمان، نهاد و مسئولی در مورد طرح و برنامههایش برای مدیریت وضعیتی که از ماهها قبل احتمال وقوع آن داده میشد، حرف نزد. هر چند پدیده النینو همچنان ادامه دارد و آنطور که کارشناسان پیشبینی کردهاند از اواسط شهریور میتواند بارشهای شدیدی را در استانهای مختلف ایران به همراه داشته باشد. ولی باز هم هیچ اقدام پیشگیرانهای برای جلوگیری از بروز حوادث صورت نگرفته و برنامهای برای هدایت و حفظ روانآبهای احتمالی ارائه نشده است. باید اذعان کرد، النینو از نظر تغذیه منابع آب، مزایای بسیاری دارد اما در مقابل، هرگونه بیبرنامگی برای مهار روانآبها خطرات بسیاری به همراه میآورد. خطراتی که حداقل در چند ماه اخیر گریبان استانهای ایران را گرفته و خسارات ناشی از سیلابها در روستاها و راهها گواهی بر این ادعاست.