روزنامه‌نگاری که عاشق فضا بود

زندهیاد سیروس برزو، روزنامهنگار، مروج علوم فضایی و استاد دانشگاه بود. او متولد ۳۱خرداد۱۳۳۲ در شهر سرخس بود و فعالیت مطبوعاتی خود را از سال ۱۳۵۸ و از مجله دانشمند آغاز کرد. برزو در دهه ۶۰ سردبیر کیهان علمی بود و در سال آخر همین دهه، ماهنامه «مرزهای بیکران فضا» را بنیانگذاری کرد. او در سالهای فعالیتش بهعنوان روزنامهنگار در نشریههای مختلف ازجمله مجله نجوم، مجله دانشمند و روزنامه جامجم قلم زده است و عمده تمرکزش در حوزههای فضا و صنعت فضایی بوده است. او در سال۱۳۹۲ برنده جایزه انجمن ترویج علم ایران شد اما در اعتراض به بیتوجهی مسئولان سازمان فضایی ایران به امر ترویج دانش فضایی و وضعیت نابسامان مروجان فضانوردی در کشور از پذیرش این جایزه خودداری کرد.در کنار روزنامهنگاری، سیروس برزو به تدریس زبان فارسی در دانشگاههای روسیه هم مشغول بود. تأسیس مرکز فرهنگی فردوسی در مسکو و سردبیری ماهنامه پیوند که هم به زبان فارسی و هم به زبان روسی منتشر میشد از دیگر اقدامات او در طول حیاتش بود. دوستی و ارتباطش با برخی از فضانوردان روسی و آمریکایی به او امکان داد تا مجموعهای از یادمانهای فضایی را جمعآوری کند. این یادمانها در قالب نمایشگاههایی در سه شهر تهران، اصفهان و دامغان به نمایش در آمدند. همچنین به همت آقای برزو، کارتپستالهایی از مینیاتورهای محمود فرشچیان و همچنین یک جلد قرآن با دو فضانورد روسی به ایستگاه فضایی بینالمللی برده شدهاند. این ایستگاه، محلی موقت برای اقامت فضانوردان در مدار زمین است.ایستگاه فضایی بینالمللی خودش مثالی از تاثیرات نجوم و صنعت فضایی بر جامعه و ارتباط آن با سایر علوم است. از موارد استفاده این ایستگاه، انجام آزمایشهای علمی است که نیاز به محیطی بدون حضور جاذبه دارد که به آن شرایط میکروگرانش گفته میشود. بهدلیل دور بودن ایستگاه فضایی بینالمللی از سطح زمین، چنین شرایطی در این ایستگاه مهیاست. بسیاری از آزمایشهای زیستشناسی، شیمی و دیگر علوم که نیاز به محیط میکروگرانش دارند در این ایستگاه انجام شده و میشوند. از دیگر کاربردهای نجوم برای جامعه، میتوان به پایش سیاره زمین با کمک ماهوارههای حاضر در مدار زمین اشاره کرد. از پیشبینی شرایط آب و هوایی گرفته تا بررسی زمینها و مزارع کشاورزی و آشناترین مثال برای همه، مکانیابی با جیپیاس قابلیتهایی است که صنعت فضایی و نجوم برای بشر به ارمغان آورده. البته اقدامات بشری در حوزه صنعت فضایی حکم کودکی را دارد که تازه شروع به چهاردست و پا راه رفتن کرده است. پروژههای عظیم دیگری که برخی از آنها بهتازگی شروع به فعالیت کردهاند، مانند استخراج منابع معدنی موجود در منظومه شمسی یا حتی مسکونیسازی دیگر اجرام منظومه مانند مریخ و ماه، قدمهای جاهطلبانهای است که در صورت تحقق یافتن، تاریخ بشر را برای همیشه دگرگون خواهد کرد.