آغاز فصل جدید سینمای ایران

جشنواره‌ای که ویترین یک‌سال آینده سینمای ایران است، جایی شد برای خط‌کشی‌های سیاسی و برخی اغتشاشات بر سر این‌که چه کسی خودی و چه کسی غیرخودی است. این در حالی است که مجتبی امینی، دبیر این دوره از جشنواره فیلم فجر پیش از این و حتی در نشست خبری دیروز هم تاکید کرد: «ما چیزی به اسم خودی و غیرخودی در سینما نداریم. همه دوستان اپوزیسیون که الان در خارج هستند، پیشتر در همین جشنواره بوده‌اند. این کلمه خودی و غیرخودی کلمه خوبی برای ما نیست. کمااین‌که در فهرست فعلی هنرمندان می‌بینید که ایدئولوژی‌های مختلفی دارند.»

به هر حال برگزاری چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر به عنوان اولین تجربه اجرایی دولت سیزدهم (در سال گذشته برخی فیلم‌های حاضر در جشنواره فیلم فجر در دولت دوازدهم ساخته شده‌بودند) بسیار حائز اهمیت است. در ماه‌های اخیر هجمه‌های شدیدی از سوی شبکه‌های فارسی‌زبان معاند خارج از مرزها وارد شد که این جشنواره تحریم و تعطیل شود که البته با ورود مجموعه‌های انقلابی این نقشه به سرانجام نرسید. بر این اساس در این مقطع زمانی تمرکزی ویژه‌ معطوف تولیدات سینمایی فاخر در راستای مبانی تفکری انقلاب اسلامی شده‌است. شش فیلم با مضمون انقلاب، دفاع‌مقدس و شهدا در این دوره از جشنواره حضور دارند و در کنار آن تلاش شده در این دوره با امیدآفرینی وفاقی بین سینماگران ایجاد شود. ضمن این‌که ظاهرا خبری هم از فیلم‌هایی که سیاه‌نمایی می‌کنند، نیست. همین موارد به تنهایی گویای رویکرد و نگاه دولت سیزدهم به سینماست که البته امید می‌رود در سال‌های آینده پررنگ‌تر شود. به دلیل آنچه در بالا به آن اشاره شد، نشست خبری روزگذشته دبیر جشنواره چهل و یکم فیلم فجر هم کمی با تنش برگزار شد. در ابتدای این نشست، توسط مدیر عامل موسسه رسانه‌های تصویری و یکی از خبرنگاران صداوسیما پوستر بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر رونمایی شد.

تنوع ژانری جشنواره چهل و یکم

پس از رونمایی از پوستر، مجتبی امینی با یادی از مردم زلزله‌زده خوی، گفت: مشکلات و التهاب‌های اخیر روند تولید آثار را با تاخیر روبه‌رو کرد، اما آثاری که به دبیرخانه رسید نسبت به سال‌های گذشته قابل‌توجه بود. مخاطبان امسال با گرافیکی ویژه‌ از سینمای ایران مواجه می‌شوند. سال‌ها آثار در تک لوکیشن و شهری بود ولی امسال خط تولیدی شکل گرفته‌است که تنوع ژانری آن، مخاطب را راضی می‌کند و بسته خوبی برای اکران سال بعد خواهیم‌داشت و خانواده سینما بعد از دوران کرونا با این فیلم‌ها خستگی‌اش را به در خواهدکرد. این فیلم‌ها نشان دهنده روح جدیدی است که به سینما وارد شده‌است.

کیفیت بالای تولیدات جدید

امینی با تاکید بر کیفیت بالای تولیدات جشنواره امسال گفت: کار هیات انتخاب در بررسی آثار سخت بود. چون آثاری باید انتخاب می‌شدند که استانداردهای لازم را داشته‌باشند. ۳۰ فیلم خوب داشتیم تا جشنواره پر رونق شکل بگیرد؛ ۲۴ اثر به بخش رقابتی راه پیدا کرد و چهار اثر در رزرو ماند که البته امیدواریم کار مسعود جعفری جوزانی هم به جشنواره برسد. امروز ۱۰ صبح بلیت فروشی در سه سامانه آغاز شده‌است و از ۳۰ بهمن اکران‌های استانی آغاز خواهدشد و ۴۸ ساعت قبل از ۱۷ بهمن بلیت‌های مردمی استان‌ها به فروش می‌رسد. امینی درباره بخش بین‌الملل جشنواره چهل و یکم بیان کرد: همکاران در این بخش زحمات زیادی کشیدند و از میان فیلم‌های ارسالی ۲۶ فیلم از ۲۵ کشور در جشنواره حضور دارند. برخی آنها اولین اکران منطقه‌ای و برخی اولین اکران جهانی خود را در جشنواره فیلم فجر خواهندداشت و برخی از آنها تولیدات و محصولات مشترک هستند. همچنین امسال از ۲۸ کشور پذیرای مهمانان خارجی هستیم و بازار جشنواره در خانه جشنواره (برج میلاد) برگزار می‌شود.

بستر سازی برای خانواده سینما

امینی تصریح کرد: کارگاه‌های آموزشی تخصصی در موزه سینما در نظر گرفتیم و برای مهمانان بین‌الملل نیز در همان برج میلاد ورکشاپ‌هایی برگزار خواهدشد. همزمان با افتتاح جشنواره، سینماهای اطلس مال و پرند نیز بازگشایی خواهندشد. ما باید به خانواده سینمای کشور کمک کنیم و این جشنواره بستری است برای خانواده سینما تا زحمات چند ماهه خود را در آن ارائه کنند و مخاطب خود را راضی نگه‌دارند.

حاشیه ها تاثیری بر عدالتخواهی ندارد

دبیر جشنواره فیلم فجر درباره هنرمندانی که نمی‌خواهند در جشنواره‌ فیلم فجر حاضر باشند، گفت: متولی تصمیم‌گیری برای یک اثر تهیه‌کننده است و او برای حضور در فستیوال و اکران آن تصمیم می‌گیرد. حالا برخی همراه با تهیه‌کننده هستند و برخی هم خیر. ممکن است مسائل اجتماعی دخیل باشد یا شخصی ولی حاشیه‌ها تاثیری در بستر عدالتخواهی نمایش ندارد و ملاک ما نظر تهیه‌کننده است. در دوره‌های قبل پیش آمده که گروهی برای پرسش و پاسخ حاضر نشدند که ما در این مورد کاری نداریم. سعی می‌کنیم بستر آرامی برای فیلم برقرار کنیم تا بعد در داوری ارزیابی شوند.

تصمیم گیری برای سیمرغ مردمی

او همچنین درخصوص سیمرغ مردمی و اکران فیلم‌ها در روزهای پایانی جشنواره خاطرنشان کرد: ما یک ماه قبل می‌توانستیم ۲۰ اثر را انتخاب کنیم و درگیر کیفیت نشویم، ولی امسال شش فیلم با پروداکشن بزرگ داریم. به همین دلیل صبر کردیم و با توجه به ترافیک استودیوها همراهی کردیم. با این حال یک‌سری آثار از نیمه‌های جشنواره به ناوگان اکران اضافه می‌شوند، بنابراین اینها شرایط را برای برقراری عدالت در بخش آرای مردمی فراهم نمی‌کند تا الان که اینجا هستیم، نمی‌توانیم ۲۴ اثر را در سبد بخش رای‌گیری مردمی قرار دهیم، ولی باز هم امشب جلسه داریم تا درباره سیمرغ مردمی تصمیم‌گیری کنیم.

نشست های داغ برای اهالی رسانه

امینی درخصوص جلسه‌‎های نقد و معرفی فیلم بیان کرد: نشست‌های خبری طبق روال قبل است و در این زمینه برنامه‌ریزی‌های جامعی انجام شده است و برای اهالی رسانه نشست‌های داغی را پیش‌بینی خواهیم کرد.

دبیر جشنواره فیلم فجر در پاسخ به این‌که آیا کسانی که اعلام کردند در جشنواره شرکت نمی‌کنند، داوری می‌شوند؟ گفت: جشنواره متعلق به خانواده سینماست و از این ۴۰دوره گاهی حال همه خوب بوده و گاهی هم خوب نبوده. ما مهمان اهالی فرهنگ و هنر و رسانه هستیم و این آثار برای مردم خلق شده نه برای یک شخص یا جریان. باید تلاش کنیم انرژی خوبی بدهیم و چرخه اقتصادی صنعت سینما را دوباره زنده کنیم. من جای مشکلی نمی‌بینم و با همدلی این حال خوب را به خانواده‌ها منتقل می‌کنیم.

نگاه امنیتی وجود ندارد

دبیر جشنواره فیلم فجر در بخشی دیگری از نشست خبری این رویداد در پاسخ به این‌که آیا عدم شفاف‌سازی درباره جزئیات و حواشی جشنواره فجر از نگاه امنیتی شما سرچشمه می‌گیرد یا ناچار شدید دستوری و توصیه‌ای عمل کنید، بیان کرد: این موج رسانه‌ای در رسانه‌ها مطرح شد که تهیه‌کننده گاندو دبیر جشنواره شده است.

ژانر پلیسی و امنیتی یک ژانر ویژه‌ای است که در همه دنیا به آن می‌پردازند. در آمریکا سریال ۲۴ می‌سازند و درامی خلق می‌کنند. همه دنیا این ژانر را در سینمای‌شان دارند. در کشور ما هم چند اثر در این ژانر تولید شده، اما این آخرین اثر خیلی سروصدا کرد و نسبت به آثار قبلی مخاطب را بیشتر درگیر کرد. من البته در ژانرهای مختلف فیلم ساختم. فیلم استراتژیک شکارچی شنبه، فیلم اجتماعی بدون مرز و فیلم‌های متعددی را در ژانرهای مختلف سینمایی ساختم. همه روی این اثر و ژانر پلیسی و امنیتی که سروصدای رسانه‌ای کردند بیشتر ذهنیت دارند.

او ادامه داد: این موضوعی که شما می‌گویید ربطی به نگاه امنیتی ندارد. قاعده امر این است که هرکسی در کرسی مسئولیت می‌نشیند یک استراتژی طراحی می‌کند. با توجه به التهابات جامعه، هرکسی جای من هم بود یک برنامه‌ریزی می‌کرد. نه دستگاهی به من دستور داده و نه تذکر از مراجع و ارگانی در کار بوده است. تدبیر خود بنده بوده که چطور برنامه‌ریزی کنیم که آسیبی به آثار و صاحبان آثار نرسد.

او ادامه داد: اگر کنداکتورها و برنامه‌ریزی‌ها را دیرتر اعلام می‌کنیم بخاطر شرایط غیر استانداردی است که در آن قرار گرفتیم و فیلمسازان هم با سختی این فیلم‌ها را به جشنواره می‌رسانند. باید توقعات سال‌های پیش را پایین بیاوریم و همراه باشیم. در این ۴۰دوره تاکنون همه در جشنواره فیلم فجر حضور داشتند و آمار فیلمسازان مشخص بوده‌اند. کلمه خودی یا ناخودی در سینمای ما وجود ندارد و همه در کنار هم هستیم.

اقتدار برای رفع مناقشه‌ها

مجتبی امینی در بخشی دیگر درباره پیگیری‌های خودش برای رفع مناقشه‌ها و حضور نداشتن انجمن منتقدان توضیح داد: در کنار ۱۵۱۲ نفری که برای بخش رسانه ثبت‌نام کردند، نام ۱۴۷ منتقد در جشنواره تایید شده و این نشان می‌دهد که آنها خود را جدا از بدنه رسانه‌ای نمی‌دانند. در این مدت همه کسبه و مشاغل به حالت عادی، زندگی خود را می‌گذرانند، ولی موج مطالبه‌ای که از خارج کشور به حوزه هنر به‌خصوص سینما وارد می‌شود از سوی اهالی رسانه هم نقد می‌شود. اهالی هنر حق دارند به جریان طبیعی کار خود برگردند و از زیر فشار ذره‌بین بی‌اخلاقی و بی‌عدالتی که از سوی رسانه‌های معاند اتفاق می‌افتد، خارج شوند.
در پایان این نشست دبیر جشنواره فیلم فجر بیان کرد: فشارهای رسانه‌ای خارجی هیچ تاثیری روی ما نداشته و با اقتدار پیش می‌رویم تا فصل جدیدی را برای سینمای ایران رقم بزنیم.

روزنامه جام جم