به گزارش جام جم آنلاین، این روزها با کاهش دما و بارش برف در ارتفاعات برخی گونههای جانوری به مناطق مسکونی نزدیک میشوند. به همین دلیل برخی شهروندان نسبت به تغذیه دستی آنها اقدام میکنند، رویکردی که مورد تایید کارشناسان محیط زیست نیست.
حسن اکبری، معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست نیز معتقد است که تغذیه دستی حیات وحش فقط باید در مواقع بحرانی انجام شود، زیرا پیامدهای ناگواری برای محیط زیست در پی دارد.
او در گفتوگو با جام جم آنلاین می افزاید: تغذیه دستی حیات وحش در مواقع بحرانی کار درستی است. اما خارج از این شرایط نباید انجام شود.
اکبری درباره شرایط بحرانی نیز عنوان میکند: زمانی که برف سنگین میبارد و پوشش گیاهی منطقه زیر برف میرود تغذیه دستی حیات وحش اجتناب ناپذیر میشود، زیرا برای عبور از بحران باید به حیات وحش کمک کرد.
این درحالی است که تغذیه دستی با اهداف دیگری نیز انجام میشود، برای نمونه در مناطقی که زیستگاه حیات وحش به مناطق مسکونی نزدیک است کارشناسان محیط زیست با تغذیه دستی مانع از نزدیک شدن حیات وحش به مزارع کشاورزی و مناطق مسکونی میشوند.
کارشناسان محیط زیست تاکید میکنند که تغذیه دستی حیات وحش در مواقع غیر بحرانی پیامدهای ناگواری برای محیط زیست در پیدارد، زیرا نظم اکوسیستم را بهم میزند. برای نمونه با افزایش پرندگان زمینه برای کاهش جمعیت حشرات فراهم میشود، وقتی جمعیت حشرات کاهش پیدا کند نیز گرده افشانی برخی گونههای گیاهی نیز دچار مشکل میشود.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست در این باره عنوان میکند: تغذیه دستی غیر اصولی حیات وحش سبب بهم خوردن نظم اکوسیستم میشود و شرایط را از حالت پایدار خارج می کند. فراموش نکنیم که اگر جمعیت حیات وحش در سطحی قرار گیرد که پوشش گیاهی منطقه کفاف تغذیه طبیعی آنها را ندهد، زمینه برای تخریب زیستگاه فراهم میشود.
او در باره تغذیه دستی پرندگان در شمال کشور نیز عنوان میکند:در شرایط خاص تغذیه دستی پرندگان نیز اجتناب ناپذیر است، مثلا در مورد قوهای فریدونکنار میتوان گفت کارشناسان محیط زیست با تغذیه دستی آنها مانع از این میشوند که قوها به مناطقی که برایشان خطرناک است، بروند.
محمد کرمی، رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش استان تهران نیز معتقد است که برای تغذیه دستی حیات وحش باید نکات زیادی را در نظر گرفت. به همین دلیل بهتر است شهروندان در این خصوص کاری نکنند و به یاد داشته باشند که کارشناسان محیط زیست اقدامات لازم را در این خصوص انجام میدهند.
آن طور که او توضیح میدهد تغذیه دستی حیات وحش در استان تهران در زیستگاههایی انجام میشود که در اطراف مناطق مسکونی قرار دارند، زیرا وقتی تامین غذا در ارتفاعات سخت میشود، حیات وحش به مناطق پایین دست میآیند.
در واقع کارشناسان تاکید میکنند که برای پیشگیری از ورود حیات وحش به مناطق شهری ناچار به تغذیه دستی آنها هستند، زیرا اگر حیات وحش وارد مناطق مسکونی شود، احتمال تصادفات جادهای یا شکار آنها از سوی افراد سودجو افزایش پیدا میکند.
افزون بر این برخی کارشناسان معتقدند تغذیه دستی پرندگان سبب میشود، جمعیت آنها در یک منطقه افزایش پیدا کند و این مساله زمینه را برای فراگیری بیماری در بین آنها فراهم میکند. به همین دلیل کارشناسان محیط زیست تاکید میکنند که برای تغذیه دستی حیات وحش باید نکات زیادی را در نظر گرفت و با تغذیه دستی نامناسب شرایط را برای آسیب دیدن بیشتر آنها فراهم نکرد.
بنابراین میتوان گفت بحث تغذیه دستی حیات وحش مسالهای است که نباید شهروندان در خصوص آن تصمیمگیری کنند، زیرا اقدامات اشتباه زمینه را برای مرگ آنها فراهم میکند به این شکل که حیات وحش به مناطق مسکونی نزدیک میشوند و احتمال تصادف جادهای آنها افزایش مییابد. علاوه بر این با حضور حیات وحش در اطراف روستا و شهرها فرصت برای فعالیت شکارچیان غیر مجاز نیز فراهم میشود.
مساله دیگری که این روزها بسیاری از شهروندان نسبت به پیامدهای آنها آگاه نیستند، تغذیه دستی حیواناتی است که در شهرها زندگی میکنند. این روزها بسیاری از شهروندان برای کبوترها دانه میریزند یا برای سگ و گربههای بیصاحب غذا تهیه میکنند. اقدامی که کارشناسان آن را توصیه نمیکنند.
معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست در این باره به جام جم آنلاین میگوید: غذا دهی دستی به حیواناتی که در شهرها زندگی میکنند نیز توصیه نمیشود، زیرا این اقدام نظم طبیعت را بهم میزند.
آن طور که او توضیح میدهد تغذیه دستی سبب افزایش جمعیت این حیوانات میشود. این درحالی است که در فرایندهای طبیعی جمیعت این حیوانات کنترل میشود و وقتی این نظم بهم بخورد فرصت رشد از برخی حیوانات دیگر گرفته میشود.
اکبری ادامه میدهد: طبیعت خیلی پیچیدهتر از چیزی است که ما تصور می کنیم. فراموش نکنیم که زندگی حیوانات مانند زنجیره به هم متصل است. به همین دلیل دخالت نامناسب انسان نظم این زنجیره را بهم میزند. بنابراین بهتر است تغذیه دستی حیات وحش در شرایط خاص و برای گونههای خاص انجام شود.
لازم به یادآوری است که انسان با تغذیه دستی زمینه را برای وابستگی حیات وحش فراهم میکند، ماجرایی که در نهایت زندگی آنها را از شرایط طبیعی خارج میکند. به این ترتیب مشکلاتی برای سایر گونههای جانوری، محیط زیست و در نهایت انسان ایجاد میشود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد