کوچ دلالان خودرو به بورس

تنها راهکار این وزارت خانه برای مدیرت بازار هدایت مردم به سمت بورس کالا است ، این بازار نیز در سایه حضور گسترده واسطه‌ها و نمایشگاه داران به محلی برای سودجویی تبدیل شده است. حضور همزمان این واسطه‌ها در صف بورس کالا و صف فروش خودرو به نوعی ابتکار عمل مدیریت بازار را در دست واسطه ‌ها قرار داده است،‌ البته اقدامات وزارت صمت در ماه‌های اخیر تمرکز بر کاهش زیان خودروسازان بوده و درخصوص حفظ منافع مصرف کنندگان اقدام خاصی صورت نگرفته است.

قیمت خودرو در بازار طی هفته‌های گذشته روند صعودی داشته تا جایی که قیمت پراید۱۳۱ به حدود ۲۴۰میلیون تومان رسید، رقمی که تا چند سال گذشته قیمت خرید یک بنز بود اما با کاهش ارزش ریال و کمبود عرضه خودرو، قیمت خودروهای داخلی بدون هیچ افزایش کیفیتی به قیمت خودروهای خارجی در سال‌های گذشته رسید. در بازه ۱۶ماهه وزارت فاطمی‌امین، پراید به طور میانگین هر ماه هفت میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کرده است. قیمت پراید۱۱۱ ابتدای شهریور پارسال ۱۵۲میلیون تومان بود که هم‌اکنون به ۲۶۵میلیون تومان رسیده است. یا پژو۲۰۶ تیپ۲ از ۲۴۵میلیون تومان به ۴۷۰میلیون تومان تغییر قیمت داشته است. این یعنی به‌طور میانگین ماهی ۱۶میلیون تومان این خودرو رشد قیمت داشته است. تیبا۲ هم از ۱۶۰میلیون تومان ابتدای شهریور پارسال به ۳۰۰میلیون تومان افزایش قیمت یافته است. پژو ۲۰۰۸ هم از ۹۷۰ میلیون تومان به یک میلیارد و ۹۷۰ میلیون تومان تغییر قیمت داده است.

مردم مقصرند

وزارت صمت مردم را مقصر افزایش قیمت خودرو می‌داند و به‌نوعی با شانه خالی کردن از وظایف خود برای عرضه خودرو در بازار به‌صورت تلویحی اعلام می‌کند توان متعادل‌سازی عرضه و تقاضا را ندارد. در همین خصوص رضا فاطمی‌امین در حاشیه جلسه هیات‌دولت با تاکید بر اثرگذاری دلار بر قیمت کالاهای مختلف گفت علت افزایش قیمت خودرو در بازار، تلاش مردم برای حفظ ارزش پول خود از مسیر تبدیل نقدینگی به خودروست.

دلار در صف اول مقصران

سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت علاوه بر مردم، افزایش نرخ ارز را در گرانی‌های اخیر بی‌تاثیر نمی‌داند و در خصوص علت افزایش قیمت خودرو گفته بود: نرخ ارز از پنج مسیر بر بازارهای کشور تاثیر می‌گذارد؛ یکی روی مواد اولیه است. این‌گونه که محصولی مانند خودرو حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد قطعات آن متناسب با نوع خودرو وارد کشور می‌شود. وقتی قیمت دلار افزایش می‌یابد، قیمت تمام شده خودرو نیز بالا می‌رود اما این قیمت تمام شده با قیمتی که اکنون در بازار است، متفاوت است. وی اضافه کرده بود: نکته مهم این‌که از این مسیر قیمت خودرو در بازار در حال افزایش نیست. ما امروز یک قیمت تولیدکننده و یک قیمت بازار داریم. قیمت بازار بعضا ۲۰۰ تا ۳۰۰میلیون بالاتر از قیمت تولیدکننده است.

فاطمی‌امین یادآور شده بود: پس وقتی قیمت دلار افزایش می‌یابد، قیمت خودرو نیز بالا می‌رود. اگر دلار نیز پایین بیاید، قیمت خودرو نیز کاهش پیدا می‌کند. در سال‌های گذشته نیز دقیقا قیمت‌های بازار با قیمت ارز بالا رفته و با قیمت ارز نیز پایین آمده است.

انکار به جای اقدام

موج انکار قیمت در بازار این بار به وزارت صمت رسید و امید قالیباف، سخنگوی این وزارتخانه با بیان این‌که قیمت خودرو در بازار آزاد را قبول ندارد، به خریداران پیشنهاد کرد برای معامله خودرو به بورس کالا مراجعه کنند. این پیشنهاد در حالی صورت می‌گیرد که قیمت خودروهای معامله شده در بورس با اختلاف کمی نسبت به بازار معامله می‌شود و به‌نوعی می‌توان گفت بورس در حال پیروی از قیمت بازار است.

حضور پررنگ واسطه ها در بورس

سخنگوی وزارت صمت در حالی مردم را برای خرید خودرو به بورس هدایت می‌کند که میزان عرضه در این بخش نیز چشمگیر نیست و معمولا میزان تقاضا حداقل چهار برابر عرضه است، آن هم در شرایطی که هنوز الگوی فروش خودرو در بورس فراگیر نشده و بسیاری از مردم اطلاع دقیقی نسبت به نحوه حضور در این بازار ندارند و عمده خریداران خودرو در این بازار را فروشندگان و نمایشگاه‌دارانی تشکیل می‌دهند که با هدف واسطه‌گری وارد بورس می‌شوند و با بالابردن پیشنهاد، عملا خریداران واقعی را از چرخه خارج می‌کنند و با آگاهی از کمبود عرضه، قیمت خودرو را در کف بازار افزایش می‌دهند. حضور این واسطه‌ها در دو صف خرید بورس کالا و فروش در بازار ابتکار عمل را برای مدیریت بازار به دست آنها داده است.

درآمدزایی دولت از بورس کالا

در حال حاضر طرح مالیات بر عایدی سرمایه توسط دولت به منظور جلوگیری از سوداگری ارائه شده اما کارشناسان معتقدند حتی این ایده نیز نمی‌تواند مانع افزایش قیمت خودرو در بورس کالا شود و به دلیل ذی‌نفع بودن دولت از گرانی خودرو، حتی می‌تواند به عنوان منبعی برای افزایش درآمد دولت تبدیل شود. این شرایط زمانی نگران‌کننده خواهد بود که طرح عرضه ۲۰۰هزار خودرو در بورس کالا در دستور کار قرار دارد و تصمیم صحیح نگرفتن در این خصوص به افزایش چالش در بازار خودرو منجر خواهد شد.

اما و اگرهای کاهش قیمت خودرو

محمدرضا حامدی، کارشناس صنعت خودرو: وزارت صمت اعلام می‌کند افزایش قیمت‌ خودرو در بازار کاذب است اما مشاهدات در بازار نشان می‌دهد خودرو در بازار همواره در حال افزایش است و ادعای وزارت صمت صحت ندارد. افزایش قیمت‌ در بازار خودرو به‌قدری سرعت گرفته که تغییرات قیمتی به‌صورت ساعتی اعمال می‌شود و چنین افزایشی به هیچ‌وجه منطقی نیست. به نظر می‌رسد بازار به این روند خود تا پایان سال ادامه دهد. البته اگر خودروسازان عرضه محصولات خود را به بازار افزایش دهند و نرخ ارز نیز در کنار آن کاهش پیدا کند، می‌توان انتظار کاهش قیمت خودرو را داشت.

روزنامه جام جم