ناگفته‌های آشوب اوین

حوالی ساعت ۲۲ شنبه بود که خبر وقوع آتش‌سوزی در زندان اوین تهران، موجی از نگرانی را در میان خانواده‌های زندانیان پدید آورد. براساس تصاویر منتشرشده در فضای مجازی، دود و آتش از زندان به آسمان برخاسته بود. اولین اخبار رسمی از این حادثه توسط خبرگزاری میزان منتشر شد. براساس اعلام رسانه مرکز قوه قضاییه، به دنبال وقوع درگیری بین تعدادی از زندانیان بند۷ (سارقان) و بند۶ (محکومان مالی) یک کارگاه کارآفرینی زندان دچار حریق شد و آتش به نقاط دیگر نیز گسترش پیدا کرد. بلافاصله پس از وقوع درگیری و آتش‌گرفتن کارگاه خیاطی، ماموران انتظامات زندان برای کنترل درگیری وارد عمل شده و ایستگاه آتش‌نشانی مستقر در زندان نیز به‌سرعت عملیات اطفای حریق را آغاز کرد و آتش مهار شد. به گفته جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، محل حادثه، یک ساختمان دوطبقه بود که کارگاه‌های آموزشی در آن برگزار می‌شد و حریق نیز در قسمت خیاطی این ساختمان در طبقه فوقانی رخ داده بود. آتش‌نشانان نیز از طریق نردبان هیدرولیکی و از طریق نفوذ به داخل، عملیات اطفای حریق را انجام دادند. تسنیم نیز در گزارش خود از محل آتش‌سوزی اعلام کرد فضا آرام است و ماموران امنیتی و انتظامی در منطقه حضور دارند و برخلاف برخی شایعات، خبری از تجمع یا شعار نیست.

در ادامه به اعلام مرکز رسانه قوه قضاییه، با ورود به‌موقع دادستان تهران و رئیس سازمان زندان‌ها به محل زندان اوین و همچنین همکاری مسئولان زندان، نیرو‌های انتظامی، آتش‌نشانی و اورژانس بیش از ۷۰زندانی که در معرض خطر آسیب‌دیدگی بودند نجات پیدا کردند. هشت زندانی نیز در این حادثه فوت شدند که همگی جزو محکومان سرقت بودند و دوران محکومیت خود را می‌گذراندند. زندانیان مجروح نیز به‌صورت سرپایی مداوا شدند، اما ۱۰نفر از آنان در مراکز درمانی بستری هستند.

در همین شرایط، خبرگزاری فارس با انتشار خبری اعلام کرد: شواهد نشان می‌دهد این اقدام از پیش طراحی شده بود، چراکه تعدادی از زندانیان برای خود به طرقی سلاح سرد تهیه کرده بودند تا ضمن درگیری با نیرو‌های تامین امنیت زندان به آن‌ها آسیب بزنند و به سلاح هم دست پیدا کنند که البته موفق نشدند. در میانه آتش‌سوزی و درگیری با نیرو‌های حفاظت، تعدادی زندانی اقدام به فرار کردند. آن‌ها در ضلع شمالی زندان که کوه وجود دارد، وارد میدان مین شدند که گفته می‌شود صدا‌های انفجار مربوط به همین موضوع بوده است. ساعاتی پس از انتشار این خبر در فارس، یک منبع مطلع در سازمان زندان‌ها ضمن تکذیب خبر انفجار مین تاکید کرد: «در جریان اتفاقات شب گذشته، هیچ زندانی‌ای وارد محوطه نشده و خبر روی مین رفتن زندانی‌ها کذب است. اصل ماجرا در بند سرقتی‌ها رخ داده و مربوط به بخش زندانیان امنیتی نبوده است.»

همچنین دادستان تهران نیز درباره انتشار برخی شایعه‌ها گفت: «درگیری زندانیان هیچ ارتباطی با اغتشاشات اخیر ندارد و اساسا بند مرتبط با زندانیان امنیتی از بند‌های سارقان و محکومان مالی که آتش و درگیری آنجا رخ داده جداست و با آن فاصله دارد.»

در جریان درگیری و آتش‌سوزی شب گذشته، تعدادی از زندانیان جرایم خشن و خطرناک، قصد فرار از زندان را داشتند که با توجه به تمهیدات حفاظتی اتخاذشده موفق به فرار نشدند. شرایط زندان اوین از نیمه‌شب گذشته عادی است و امکان تماس زندانیان با خانواده از همان شب گذشته و ساعتی پس از اطفای حریق فراهم شده تا نگرانی‌های احتمالی رفع شود. هویت زندانیان فوت‌شده نیز به اطلاع خانواده آن‌ها رسیده و اسامی درگذشتگان پس از دستور مقام قضایی منتشر خواهد شد. یک منبع مطلع به روزنامه جام‌جم گفت: زندانیان اندرزگاه ۷، سارقانی بودند که جرایمی مانند کیف‌قاپی و موبایل‌قاپی را مرتکب و با حکم قضایی به زندان اوین منتقل شده بودند. بعد از حادثه شامگاه شنبه، سارقان این اندرزگاه به زندان فشافویه منتقل شدند.

کدام زندانیان در زندان اوین نگهداری می‌شوند؟

نکته جالب درخصوص اقدامات ضدانقلاب پیرامون حادثه شب‌گذشته زندان اوین، استفاده عناوین عجیب برای زندانی‌های بازداشتگاه اوین بود؛ این در حالی است که کلاهبرداران، سارقان، مجرمان امنیتی خطرناک و تروریست‌ها در این زندان نگهداری می‌شوند.

در ۹بند زندان ۵۷هکتاری اوین، به‌جز محکومان امنیتی، محکومان مالی با عناوین مجرمانه کلاهبرداری، صدور چک بی‌محل، فروش مال غیر، جعل سکه، اختلاس، رشوه، اعمال نفوذ در دستگاه‌های اقتصادی، کلاهبرداری الکترونیکی و... نیز نگهداری می‌شوند و آتش‌سوزی شب گذشته نیز در کارگاه خیاطی اشتغال زندانیان رخ داد که مددجویان این کارگاه همگی از محکومان سرقت بوده‌اند.

همچنین براساس اطلاعات دریافتی، زندانی‌هایی که شب گذشته سبب ایجاد درگیری و هرج و مرج در اوین شده بودند، از سارقان حرفه‌ای و با سابقه بوده‌اند که زمینه خشونت در آن‌ها وجود داشته است.