خدمت به اصالت نوحه‌ ها

 از سال۱۳۸۳ در سراسر ایران تحقیقاتی در زمینه نغمه‌ های موسیقی سنتی نواحی مختلف را آغاز کردم و موفق به گردآوری نزدیک به ۴۰هزار نغمه در این باره شدم که برخی از آنها با خطر فراموشی مواجه بودند اما در چند پروژه موفق شدیم برخی از آنها را بازخوانی و بازآفرینی کنیم. سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران قدمی برداشت برای انتشار نوحه‌ های نواحی ایران و هر سال از من خواستند که ۱۰نوحه خاص و درجه یک را به آنها معرفی کنم؛ آثاری که ملودی‌های کمتر شنیده‌شده‌ای دارند و اصالت آنها به موسیقی سنتی کشورمان برمی‌‌گردد. این قطعات را بازخوانی کردم و در قالب «نواحی اشک۱» منتشر شد. امسال هم فرصت بیشتری در اختیار داشتیم و هم تجربه بیشتر و به قصد ایجاد تنوع از دوستان دیگری خواستیم که در کنارمان باشند و خواندن برخی از این قطعات را برعهده بگیرند. حالا قطعات «نواحی اشک۲» نیز در دسترس مردم قرار گرفته است. امیدواریم سال آینده نوحه‌خوان‌هایی از سراسر ایران با ما همکاری کنند و بتوانیم سومین آلبوم را نیز به علاقه‌مندان ارائه کنیم.

در بازخوانی قطعات مهم‌ترین دغدغه من و دیگر خوانندگان، درست‌خواندن نغمه‌ها بود و البته حفظ اصالت هر قطعه. هر خواننده‌ای برای آوازش شناسنامه‌ای دارد، لحنی دارد، تحریرهای خاص خودش را اجرا می‌کند و نوانس‌هایی ارائه می‌دهد که در کنار هم شناسنامه آوازش را شکل می‌دهند. تلاش ما در بازخوانی این نوحه‌های قدیمی، حفط اصالت تحریرها، نوانس‌ها و ملودی هر قطعه بود. نکته مهم این است که نوحه‌های اصیل از متن بسیار قوی برخوردار هستند و ترانه‌ها به قدری موثر و درست سروده شده‌اند که نه‌تنها نیازی به تغییر و بازآفرینی نداشتند، بلکه باید تلاش می‌کردیم خدشه‌ای به آنها وارد نشود. این نوحه‌های ارزشمند و این متون قدرتمند، باید طوری اجرا می‌شدند که اصالت و تاثیرگذاری آنها از بین نرود.

معتقدم در فرآیند بازخوانی هر قطعه‌ای اگر شعر یا ترانه خوب و درست ارائه شود و اصالت اثر مدنظر قرار گیرد، حتما نتیجه کار مورد توجه قرار خواهد گرفت و قطعه بین مخاطبان فراگیر خواهد شد. امیدوارم مردم به‌خصوص جوان‌ها این آلبوم‌ها که از اصالت موسیقی سنتی و فرهنگ بومی نواحی ایران برآمده‌اند را بشنوند و به احیا و فراگیری این اصالت‌ها کمک کنند.

همه تلاش ما حفظ همین اصالت‌ها بوده و فقط در شکل تنظیم قطعات کمی به‌روزتر عمل کردیم، موسیقی به منظور فضاسازی و ایجاد ریتم ملایم زیر آواز گنجانده شده، فقط با این هدف که نوحه‌ها برای جوان‌های امروز جذابیت داشته باشد و از آن استقبال کنند اما در آواز به سنت‌ها پایدار ماندیم.

در این پروژه گام به گام پیش رفتیم؛ ابتدا قطعات را با موسیقی همراهی‌کننده ارائه دادیم. در گام بعدی از حضور چند خواننده بهره گرفتیم و در آینده قصد داریم از حضور هنرمندان نواحی استفاده کنیم. ضمن این‌که قطعات یکی بعد از دیگری منتشر شدند تا هم متناسب با روزهای محرم باشند، هم پاسخگوی نیاز و علاقه مخاطبان و نیز فرصت داشته باشیم دیدگاه‌ها و نظرات مخاطبان را دریافت کنیم.

خوشبختانه آلبوم‌ها با استقبال مخاطبانی از طیف‌های مختلف قرار گرفته و آنچه به اطلاع ما رسیده مهر و تشویق شنوندگان بوده است. سال گذشته استقبال مخاطبان ما را به ادامه این پروژه امیدوار کرد و قدم بعدی را برداشتیم. امسال هم استقبال و تشویق‌های مخاطبان می‌تواند این مسیر را هموار کند و در فرصت مناسب‌تر و با اطمینان بیشتر، آلبوم بعدی را تدارک ببینیم.

در کنار جوان‌ترهایی که قطعات این آلبوم را به خاطر اصالت‌شان دوست داشتند و مهرشان را به ما اظهار کرده‌اند بزرگ‌ترها و پیشکسوتان هم پیام‌های مثبت ارسال کردند و از دلگرمی‌ها و تشویق‌های آنها بسیار برخوردار شدیم. آنها بیشتر از جوان‌ترها، انتشار این آلبوم را ستودند و به اعتقاد این گروه از مخاطبان اجرای دوباره نوحه‌های قدیمی کار ارزشمندی بوده و به دلیل حفظ این اصالت بوده که محبت‌شان را نثار ما کردند.