کلاغ‌ها به خانه نمیرسند

به گزارش جام جم آنلاین، از سوی دیگر انیمیشن‌های کوتاه و تجربی، در چرخه صنعت انیمیشن نمی‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند یا به عبارتی امیدی به بلیت‌فروشی ندارند؛ در نتیجه انیمیشن‌های کوتاه و تجربی و به‌خصوص آثار برگزیده در جشنواره تهران، به‌ندرت ممکن است پیش چشم مخاطب عام به نمایش درآیند.

کلاغی که از عقاب متولد شد

«کلاغ» تندیس طلایی فیلم اول بخش کوتاه دوازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران را به‌دلیل اقتباس خلاق و کمال‌گرا در قصه‌گویی روان و خلق فضایی حماسی به خود اختصاص داده است.
اهورا شهبازی این انیمیشن را براساس شعر «عقاب» سروده پرویز ناتل‌خانلری ساخته که با مطلع «گشت غمناک دل و جان عقاب/ چو ازو دور شد ایام شباب» داستان عقابی را روایت می‌کند که در پی دانستن راز طول عمر کلاغ است، اما درنهایت عمر کوتاه، اما زندگی باقدرت و پریدن در اوج آسمان را به داشتن عمر طولانی و زندگی حقیرانه کلاغ ترجیح می‌دهد.

شاید همین اندک اطلاعات برای کنجکاو شدن درباره انیمیشن کلاغ و علاقه‌مندی به تماشای آن کافی باشد، اما بد نیست بدانید که اهورا شهبازی از زاویه‌دید کلاغ به زندگی نگاه کرده و این‌که موقعیت دشوار کلاغ چگونه می‌تواند باشد و چه امید‌هایی می‌توان در زندگی دشوار و طولانی یافت. در ضمن او این نگاه تازه را در ۸.۵دقیقه به تصویر کشیده که فرصتی مختصر، اما مفید به نظر می‌رسد. احتمالا حالا بیشتر از قبل به تماشای این انیمیشن علاقه‌مند شده‌اید، اما حتی شهبازی در مقام کارگردان هم نمی‌داند چطور و چه وقت فرصتی ایجاد خواهد شد برای علاقه‌مندان که بتوانند به تماشای این اثر بنشینند. مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در کنار شهبازی تهیه انیمیشن کلاغ را برعهده داشته و در نتیجه تصمیم‌گیری درباره آینده فیلم به تصمیم این مرکز هم بستگی دارد، اما باید دید فرصتی فراهم می‌شود که کلاغ در معرض تماشا قرار بگیرد یا مانند اکثر انیمیشن‌هایی که در این مرکز تولید شده، شانس اکران نخواهد داشت.

اهورا شهبازی برای ساختن انیمیشن کلاغ یک‌تنه بار چند مسؤولیت را بر دوش گرفته و بخشی از کار را به همسرش ویدا شیرازی سپرده است. احتمالا این شیوه برای صرفه‌جویی در هزینه تولید فیلم به کار گرفته شده است.

ساخت این فیلم حدود چهار سال طول کشیده به این دلیل که او در کنار ساخت کلاغ، به چند پروژه کاری دیگر هم رسیدگی کرده است. ساخت کلاغ براساس توضیحات شهبازی می‌توانست در طول هشت ماه تا یک سال به انجام برسد، اما کلاغ درآمدی نداشت که شهبازی و شیرازی بتوانند یک سال از عمرشان را بدون انجام هیچ پروژه دیگری به این کار اختصاص‌دهند.

سرنوشت کلاغ در فرآیند تولید و بعد از آن، شبیه هزاران انیمیشن کوتاه دیگری است که از ورود انیمیشن به ایران، ساخته شده و به انجام رسیده‌اند، اما شهبازی امیدوار است با تغییر شرایط سرنوشت این انیمیشن هم عوض شود. او به ظهور پلتفرم‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از پتانسیل‌های تازه برای اکران انیمیشن‌های کوتاه، پلتفرم‌ها هستند. می‌شود در شبکه‌های اینترنتی این آثار را برای فروش گذاشت که علاقه‌مندان فرصت تماشای آن‌ها را داشته باشند.

این انیمیشن‌ساز یکی دیگر از فرصت‌های اکران عمومی انیمیشن کلاغ را سینمای هنر و تجربه می‌داند و معتقد است شاید برای برخی انیمیشن‌ها این فرصت وجود داشته باشد که در کنار فیلم‌های هنر و تجربه برای عموم مردم اکران شوند.

فرصت اکران در سینما

سینما‌های کشور هم می‌توانند میزبان انیمیشن‌های کوتاه باشند به این ترتیب که تعداد مشخصی از این آثار در کنار هم قرار بگیرند، به اندازه‌ای که یک سئانس سینما را پوشش دهند که مخاطب علاقه‌مند بتواند با اطلاع از برنامه اکران این انیمیشن‌ها، بلیت بخرد. این شیوه در برخی کشور‌ها اجرا می‌شود و یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های اکران انیمیشن کوتاه در جهان، برنامه نمایش نمایش‌ها یا The Animation Show of shows است که از سال ۱۹۹۹ توسط راین دایموند برگزار می‌شود و بهترین انیمیشن‌های برترین جشنواره‌های انیمیشنی جهان را در کنار هم، در سینما‌های آمریکا و برخی کشور‌های دیگر دنیا به نمایش می‌گذارد.

آذر مهاجر - گروه فرهنگ و هنر / روزنامه جام جم