مواجهه با قصه تلخ ناکامی در کنکور

وقتی فرد با ناکامی روبه‌رو می‌شود احساس متفاوتی را تجربه می‌کند، مانند خشم، غم، نفرت، سرخوردگی و... و همچنین برخی از افراد وقتی به خواسته‌های خود نمی‌رسند ممکن است دچار فاجعه‌سازی ذهنی شوند.

باید توجه کنیم که خواسته‌های فرد لازم است متناسب با استعداد و تلاش و امکانات او باشد و وقتی فردی به اندازه کافی برای رسیدن به خواسته خود برنامه‌ریزی درستی نکند و عوامل مداخله‌گر را در نظر نگیرد، احتمال نرسیدن به خواسته‌هایش افزایش می‌یابد.

با اعلام نتایج کنکور برخی دانش‌ آموزان دچار سرخوردگی روانی و فروپاشی سلامت روان می‌شوند و توانایی این‌که با رشته پذیرفته شده یا مردودی خود کنار بیایند را ندارند.

این افراد نتیجه کنکور را به‌شدت مهم می‌دانند و بعضا دچار یأس شدید می‌شوند و ممکن است اقدامات نامطلوب به‌دنبال ناکام‌شدن در کنکور داشته باشند.

این ناکامی می‌تواند به افسردگی فرد منجر شود و احساس شکست شدید موجب سرخوردگی محض گردد و چنانچه فرد نتواند با پذیرفته‌نشدن کنار بیاید ممکن است اقدامات مخرب مبنی بر تمایل به خاتمه زندگی داشته باشد بنابراین باید توجه داشته باشیم که نوع روحیات دانش‌آموز را مورد توجه قرار دهیم و با هر دانش‌آموزی به فراخور نوع واکنش او نسبت به ناکامی برخورد کنیم.

ناکامی به معنای پایان زندگی و تلاش نیست. لازم است تا خانواده‌ها نیز به‌عنوان همراهانی التیام‌بخش و امیددهنده با دانش‌آموز رفتار کنند و به احساس ناکامی آنها دامن نزنند.

در صورت لزوم حتما از مداخلات روان‌شناسی و روانپزشکی برای دانش‌آموز بهره برده و از هر‌گونه سرزنش، مقایسه و تحقیر پرهیز کنند.

برخی جملات بسیار مخرب مانند «به اندازه کافی درس نخواندی، من که گفتم به هیچ جا نمی‌رسی، آن‌طور که تو درس خواندی باید همین نتیجه را می‌گرفتی، چطور بچه‌های مردم نتیجه گرفتند ولی تو نگرفتی و...»

تأثیری بر بهبود اوضاع نخواهد داشت و فقط وضعیت را بدتر می‌کند. بنابراین لازم است در گفتار و رفتار خود دقت کافی داشته باشیم تا ناراحتی فرد شدت پیدا نکند.

دکتر مهرنوش دارینی - روان شناس و مشاور / روزنامه جام جم