پایان حیات‌ سیاسی ظریف

مطالب اخیر وزیرخارجه دقیقا و به صورت مستند نوع نگاه او را نسبت به غرب، شرق، چین و روسیه و همچنین منطقه و حتی امنیت کشور نشان می‌دهد.

از سویی دیگر موضوع اختلاف او با حاج‌ قاسم را هم از جنبه‌های معرفتی می‌توان دریافت. به عبارت دیگر این شواهد نشان می‌دهد بحث‌های منتقدان درباره آقای‌ظریف و تیم مذاکره‌کننده درست بوده‌است.

نکته دوم تحلیل فرامتنی این فایل‌ صوتی است. در یک تحلیل کلی باید انتشار این فایل را به ضرر آقای ظریف دانست چون هر کسی در جامعه بخواهد یک دو قطبی و تقابلی را با حاج‌ قاسم شکل دهد به طور طبیعی از طرف مردم حذف خواهدشد و دیگر نمی‌تواند مورد اقبال و محبوبیت مردم قرار گیرد.

از این رو به گمانم پس از انتشار این فایل‌ صوتی، وزیرخارجه حیات‌سیاسی خود را از دست داده‌است. البته ممکن است کسی گمان کند مثلا تقابل مذاکره و مقاومت و این‌گونه دوقطبی‌سازی‌ها بتواند برای آقای ظریف در انتخابات آورده‌ای داشته‌ باشد اما باید دانست تقابل میان آقای ظریف و حاج‌ قاسم به از بین رفتن حیات‌ سیاسی او منجر خواهد شد و حتی بر این باورم که انتشار این فایل برای جریان سیاسی اصلاحات و همچنین جریان اعتدالی و دولتی هم آورده‌ای نخواهدداشت چون به صورت تقابل با حاج قاسم جلوه خواهدکرد و به‌شدت محبوبیت‌زداست.

از سویی دیگر بایداز منظر دیگری هم به قضیه نگاه کرد. به هر صورت این فایل‌صوتی از سوی رسانه‌ای به نام ایران اینترنشنال منتشر شده و به نظر می‌رسد منتشرکنندگان هدف‌گذاری بالاتری را مد نظر داشتند و آن هم رساندن مخاطب به این نقطه است که تغییر از طریق صندوق رای انجام نخواهد شد.

کلیدواژه آقای‌ ظریف در این فایل‌صوتی، میدان یا به عبارت دیگر مدیریت نظامی از سوی جمهوری اسلامی ایران است.

به این معنا که اگر مشکلاتی مثلا در برجام وجود دارد ناشی از مدیریت مبتنی بر میدان است. به صورت خلاصه می‌توان گفت این فایل‌صوتی سه‌ساعته با ساختن دوگانه دیپلماسی و میدان می‌خواهد بگوید که در تحولات کشور رئیس‌جمهوری و دستگاه سیاست خارجی کاره‌ای نیستند و بلکه میدان‌دار اصلی، جریان نظامی است؛ بنابراین حضور در صندوق رای در صورتی که رئیس‌جمهوری اختیاری ندارد، فاقد ارزش است. از این رو هدف اصلی از انتشار این فایل‌صوتی، بی‌اعتمادی به صندوق رای است.

حرف‌های بی‌سند

انتشار فایل صوتی آقای ظریف بسیار محل تعجب بود. گرچه گفته شد که این گفت‌وگو برای رسانه‌ها نبوده اما وقتی طرف مصاحبه‌کننده با آقای ظریف یک شخص رسانه‌ای است چگونه می‌توان انتظار داشت که مطالب مطرح‌شده برای رسانه‌ها نباشد؟! صحبت‌های وزیر خارجه و تعرضی که ایشان به میدان و فرمانده میدان داشت، باعث تاسف شد.

گمان نمی‌کردم در شرایطی که قدرت‌های سلطه‌گر در منطقه مشغول آشوب هستند و دولت‌های مستقر هم درخواست مشاوره نظامی از ایران کرده‌اند کسی این‌گونه مدعی شود که دیپلماسی فدای میدان شده است.

وزیر خارجه در فراز دیگری از این گفت‌وگو مدعی شده‌ که برخلاف شواهد موجود درباره این‌که سردار سلیمانی، روسیه را راضی به مشارکت در جنگ سوریه کرد، شخص پوتین از قبل تصمیم خود را دراین‌باره گرفته بود.

این در حالی است که جهانیان به نقش سردار سلیمانی در این زمینه اعتراف کرده‌اند و به‌واسطه همین تدبیر سردار سلیمانی بود که حضور روسیه در صحنه میدان و تحولات نظامی سوریه افزایش یافت و برگزاری نشست‌ های مختلف پیرامون موضوع سوریه، پررنگ‌تر شد.

محسن مهدیان - تحلیلگر مسائل سیاسی / روزنامه جام جم