سوال اصلی اینجاست که آیا شرکای غربی ریاض، واقعا نسبت به آنچه حقوق بشر در یمن میخوانند دغدغهمند و پایبند هستند؟ لوئیجی دیمایو، وزیر خارجه ایتالیا با اشاره به تعهد رم برای برقراری صلح در یمن جنگزده و حمایت از حقوق بشر، فروش هزاران موشک به عربستان و امارات را متوقف کرد.
سازمان ملل اعلام کرده است یمن، بزرگترین بحران انسانی در جهان را میگذراند و ۸۰ درصد مردم این کشور به کمک نیاز دارند. دیمایو در بیانیهای گفت: این اقدامی است که ما آن را ضروری دانستیم و همراه با یک پیام شفاف صلح از طرف کشور ماست. برای ما احترام به حقوق بشر یک تعهد غیرقابل عبور است.
شبکه صلح و خلع سلاح ایتالیا گفت تصمیم رم مانع فروش حدود ۱۲هزار و ۷۰۰ موشک به عربستان سعودی میشود.
توقف فروش سلاح به این دو کشور در حالی انجام میشود که ایتالیا در زمان دولت ماتیو رنتزی در سال ۲۰۱۶ قرارداد فروش ۲۰هزار موشک به قیمت ۴۰۰میلیون یورو را منعقد کرده بود.
رنتزی هفته گذشته با خارج کردن حزبش از ائتلاف حاکم باعث سقوط دولت ایتالیا شد. وی بهخاطر اظهاراتش در تمجید از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان پس از سفر به این کشور مورد انتقاد شدید قرار گرفته بود. وی گفته بود عربستان شاهد رنسانس جدید است.
دو روز پیش نیز دولت جو بایدن، رئیسجمهوری جدید آمریکا، فروش سلاح به عربستان و جنگندههای اف-۳۵ به امارات عربی متحده را بهمنظور بررسی دوباره تصمیمی که در زمان ریاستجمهوری دونالد ترامپ گرفته شده بود، متوقف کرد.
وزارت خارجه آمریکا نیز موقتا اجرای برخی قراردادهای مربوط به فروش تسلیحات دفاعی و نیز تجاری را متوقف کرده تا دولت جدید امکان بررسی مجدد آنها را داشته باشد.
فروش جتهای اف۳۵ بخش اصلی معامله ۲۳میلیارد دلاری آمریکا با امارات متحده عربی است که پاییز سال گذشته میلادی امضا شد.
در چارچوب این معامله، تسلیحات فوق مدرن ساخت کارخانجات جنرال اتمیک، لاکهید و ریتون به امارات متحده فروخته میشود.
اخیرا مدیریت ریتون در یک کنفرانس تلفنی با سرمایهگذاران گفت: «با تغییر دولت، گرفتن مجوز برای فروش تسلیحات دفاعی به ارزش تخمینی ۵۰۰میلیون دلار به یکی از مشتریانمان در خاورمیانه (غرب آسیا) نامحتملتر شده است.» او نامی از این کشور نبرد.
آنچه مسلم است اینکه آمریکا و کشورهای اروپایی، نه تنها نیتی واقعی در خصوص پایان دادن به نسلکشی کودکان ندارند، بلکه خود اصلیترین حامیان بازی خونین سعودیها و اماراتیها در یمن هستند.
جنگ یمن از سال ۲۰۱۵میلادی و با چراغ سبز آمریکا به رژیمسعودی و شخص بن سلمان (وزیر دفاع وقت عربستان) آغاز شد.
به عبارت بهتر، اوباما و بایدن هر دو حامی جنگ یمن و نسلکشی در این کشور محروم بودهاند. در آن زمان، بنسلمان به کاخسفید تعهد داد جنگ یمن را در عرض مدتی بسیار کوتاه (در عرض دو هفته ) به پایان رسانده و زمین سوخته یمن را تحویل آمریکا دهد اما اکنون، نزدیک به شش سال است عربستان در رسیدن به اهداف خود در یمن ناکام مانده و مقهور مقاومت مردم این کشور در برابر جنایاتش شده است.
اکنون، اصلیترین دغدغه بایدن و همراهانش، پایان دادن به جنگ یمن نیست بلکه حذف بنسلمان از معادلات سیاسی و اجرایی ریاض است. دموکراتها و حتی عدهای از جمهوریخواهان معتقدند باید مهره بازی واشنگتن در دربار سعودی تغییر پیدا کند.
دموکراتهای آمریکا و متحدان اروپای واشنگتن معتقدند استمرار حضور بن سلمان در ریاض (به دلیل اثبات جنایتکار بودن بن سلمان نزد افکار عمومی جهان) برای آنها هزینهساز خواهد بود.
از این رو مقامات کاخسفید و کشورهای اروپایی سعی دارند در برهه فعلی با سخن گفتن از پایان جنگ یمن، از یک سو خود را حامی حقوق بشر نشان داده و از سوی دیگر، زمینه لازم را برای تغییر مهره بازی خود در ریاض و دربار سعودی ایجاد کنند.
بدون شک، این بازی مشترک آمریکا و اروپاییان نمیتواند از چشم افکار عمومی دنیا دور بماند. قطعا دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکا همراه مقامات کشورهایی مانند آلمان، ایتالیا، فرانسه و آلمان باید بابت حمایت از جنایات شش ساله سعودیها و اماراتیها (و دیگر شرکای ائتلاف سعودی در یمن) پاسخگو باشند، حتی اگر جنگ یمن همین امروز به پایان برسد.
در هر حال، آمار و مستندات موجود، هرگز ادعای مقامات آمریکایی و اروپایی مبنی بر حمایت از حقوق بشر را تایید نمیکند.
موسسه تحقیقات صلح سیپری (موسسه پژوهشهای صلح در استکهلم) گزارش داده است، آمریکا جایگاه خود را به عنوان بزرگترین صادرکننده اسلحه در جهان تثبیت کرده است.
بیشتر تسلیحات آمریکایی به منطقه غرب آسیا صادر شده است. طبق این گزارش، ایالت متحده آمریکا از لحاظ صدور تسلیحات همچنان پیشتاز است و در رتبه نخست قرار دارد و عربستان سعودی نیز از سوی دیگر بزرگترین واردکننده تسلیحات در جهان محسوب میشود.
سعید سبحانی - بین الملل / روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم:
رضا کوچک زاده تهمتن، مدیر رادیو مقاومت در گفت گو با "جام جم"
اسماعیل حلالی در گفتوگو با جامجم: