هدف آمریکا از تبادل زندانیان چیست؟

دولت جمهوری اسلامی و تمام دولت ها موظف هستند از حقوق شهروندان خود دفاع کنند بخصوص در مورد زندانیانی که در خارج از خاک خود در  بند هستند. در بخش حقوق کنسولی سفارت ها رسیدگی و توجه می شود. جمهوری اسلامی در راستای دفاع تمام و کمال از شهروندان خود که در خارج از خاک ایران در راستای گروکشی دستگیر می شوند به طور تمام و کمال و در چهارچوب قانون تمام سعی خود را به کار می بندد.

 

آنچه که مسلم است در چند سال اخیر آمریکا از دستگیری ایرانیان خارج از کشور به عنوان حربه ای سیاسی استفاده می کند که عمدتا در راستای چند هدف است. اول اینکه جاسوسان و عوامل چندگانه جاسوسی دستگاههای غربی و انگلیسی را آزاد کنند و به عنوان گروکشی چنین کاری را انجام می دهند. همچنین اشخاصی را دستگیر می کنند که به لحاظ اجتماعی دارای نفوذ و جایگاه بیشتری باشند از جمله دانشمندان ایرانی و از افرادی برای گروکشی استفاده می کنند که در اکثر موارد سیاسی نیستند و یا ارتباطی با دستگاههای امنیتی ندارند و حتی خطوط فکری و سیاسی آنها نیز با جمهوری اسلامی هم خوانی ندارد. 

 

اولین دلیل این بود که به عنوان اهرم فشار از این مساله استفاده کنند. دومین مساله این است که می خواهند از تبادل زندانیان به عنوان زمینه ای برای مذاکره استفاده کنند. آمریکا بعد از دو سال به این نتیجه رسیده است که سیاست های فشار حداکثری جواب نمی دهد. و به لحاظ کارشناسی برای اینکه فشار حداکثری به نتیجه برسد این فشارها دو سال کاربرد دارد و سپس نه اینکه از بین برود ولی افت می کند. هدف اصلی آمریکا از این فشارها این بود که طرف مقابل به مذاکره تن بدهد. بعد از یکسال و نیم تا دو سال این هدف دست نیافتنی است زیرا این کشور خود را با شرایط تطبیق داده است. آقای پمپئو وزیر خارجه آمریکا و بخش امنیت ملی و تمام اعضای کابینه به این نتیجه رسیده اند که سیاست حداکثری جوابگو نیست و اقدامات اخیر آمریکایی ها حاکی از همین امر است. لذا سعی می کنند از این حربه استفاده کنند تا گشایشی در مذاکرات همه جانبه صورت بگیرد. اما ایران به هیچ روی مذاکره با آمریکا را نمی پذیرد.

 

 همانطور که آقای ظریف در سخنان خود گفت به مذاکره نیازی نیست و می تواند تبادل کنند ولی آمریکایی ها سر باز می زنند چون به دنبال آن هدف هستند. آمریکایی ها نیت صادقانه ای برای تبادل زندانی ندارند وگرنه پیش از این نیز بارها می توانستند چنین کاری را انجام بدهند. تاکید می کنم که آمریکایی ها نگران جان شهروندان خود و یا آزادی آنها نیستند بلکه به دنبال آزاد کردن عوامل خود هستند. چند نمونه در دولت فعلی و قبلی آمریکا اتفاق افتاد ولی آمریکایی بعد از ناامید شدن از هدف دوم که زمینه چینی برای مذاکره است که تقریبا تا اینجا ناامید شده اند به دنبال این می روند که به جای آزادی تمام زندانیان چند مورد مد نظر خود را مبادله کنند.

 

ایران مثل هر کشور دیگری که نگران جان شهروندان خود هستند موظف به چنین کاری است. خصوصا با وضعیت فعلی زندان های آمریکا که جمعیتی بیش از ۷۰% در زندان های آمریکا به کرونا مبتلا شده اند و یا تست آنها مثبت بود. در حقیقت این حقی از جانب مردم هر کشوری بر دوش دولت آن کشور است. این وظیفه وزارت خارجه ایران است که به دنبال آزاد کردن ایرانیان باشد و از حقوق آنها دفاع کند. خصوصا که در موارد زیادی دیده شده است که این دستگیری ها با بی قانونی همراه است و حتی بعد از اثبات بی گناهی آنها به دلایل گوناگونی همچنان در زندان نگه داشته می شوند. آقای عسگری دانشمند ایرانی ما از این موارد بود که اخیرا و بعد از کارشکنی های فراوان تصمیم به آزادی ایشان گرفته شد ولی آمریکایی ها همین حکم بی قید و شرط آزادی را در قالب تبادل اجرا می کنند چون آمریکایی ها همواره به معامله فکر می کنند و به دنبال معامله برد هستند و ایران نیز خواهان معامله ای نیست که برای او باخت و برای آمریکا برد داشته باشد. ایران نمی پذیرد که بدون دلیل جاسوسی را آزاد کند. در افکار عمومی دنیا از پیشنهاد جمهوری اسلامی دفاع می شود و مذاکره ای وجود ندارد و فقط تبادل زندانی است.

مصطفی خوش چشم، تحلیلگر مسائل بین الملل