خانواده امن‌ترین پایگاه دوران قرنطینه

این در حالی است که ما ابتدا احساس می‌کردیم به دلیل شیوع ناگهانی کرونا و مبهم بودن این موضوع، آسیب‌های روانی بیشتری در خانه‌های مردم بروز پیدا کند، اما خوشبختانه برخلاف انتظار ما این اتفاق رخ نداد. یعنی نرخ اختلافات خانوادگی یا بروز خشونت‌ های خانگی در این دوران به میزان بسیار اندکی بالا رفت و ما تا اینجا توانستیم با کمترین آسیب‌ها  از این مرحله عبور کنیم.

در این میان، ریشه اصلی موفقیت عمومی جامعه در جلوگیری از بروز گسترده آسیب‌های روانی و اجتماعی در شرایط قرنطینه داوطلبانه خانگی نیز به سبک زندگی اسلامی- ایرانی مردم و به‌خصوص اهمیت بنیادین نهاد خانواده در فرهنگ سنتی ما بازمی‌گردد.

همچنین وجود رابطه قوی عاطفی بین والدین و فرزندان باعث شد اعضای خانواده در مدت نه‌چندان کوتاه قرنطینه خانگی بتوانند شرایط سخت این دوران را بهتر تحمل کنند و خانه و خانواده در دوران قرنطینه در حکم امن‌ترین پایگاه برای ایرانیان بود.

همچنین همان‌طور که رهبر معظم انقلاب دیروز در دیدار ویدئوکنفرانسی با اعضای ستاد ملی مبارزه با کرونا تاکید کردند، جایگاه ویژه زنان ایرانی در مدیریت خانواده‌ها که قبلا هم وجود داشت و در این شرایط پررنگ‌تر نیز شد، تاثیری بسزا در جلوگیری از بروز آسیب‌های روانی شدید در دوران قرنطینه در خانه‌های ایرانیان داشت.

این در حالی است که زحمات روزمره خانم‌ها در این دوران سنگین‌تر هم بود، اما آنها توانستند با فداکاری همه سختی‌ها را مدیریت کنند.

به همین دلیل، قطعا می‌توان گفت آرامش نسبی حاکم بر بیشتر منازل ایرانیان در دوران قرنطینه مرهون تلاش‌ بانوان ایرانی است البته در دوران خانه‌نشینی خیلی از آقایان نیز نگاه دوباره‌ای به مفهوم عشق و خانواده داشتند و زندگی خانوادگی‌شان در این دوران گرم‌تر از گذشته شد البته باید توجه داشت در کنار همه این اتفاقات مثبتی که در دوران کرونا در خانواده‌های ایرانی رخ داد، تحلیل قطعی کارشناسان سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره این است که در دوران پساکرونا وضعیت این‌طور نخواهد ماند زیرا در دوران شیوع کووید 19 به نوعی در حال دفاع همگانی در برابر کرونا به عنوان یک عامل تهدیدکننده خارجی هستیم و به همین دلیل، مردم و به‌خصوص اعضای یک خانواده در این دوران به صورتی طبیعی با یکدیگر همدلی ویژه‌ای پیدا می‌کنند اما در دوران پساکرونا، یعنی زمانی که دیگر تهدید این دشمن خارجی بسیار کمرنگ‌تر شود، دامنه بروز آسیب‌های روانی بسیار وسیع‌تر از دوران شیوع این ویروس خواهدبود و باید منتظر رشد نرخ شیوع افسردگی، خشم، پرخاشگری و اختلال سوگ در این دوران باشیم.

از این رو، ستاد ملی مبارزه با کرونا هرچه زودتر کمیته‌ای ویژه جهت پیشگیری از آسیب‌های روانی دوران پساکرونا تشکیل دهد و با به‌کارگیری متخصصان علم روان‌شناسی برای مقابله با بروز گسترده احتمالی برخی اختلالات روانی در دوران پساکرونا در سطح جامعه برنامه‌ریزی کند.

دکتر محمد حاتمی - رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره / روزنامه جام جم