ما بر آن عهد که بستیم، هستیم

جام‌جم، همان روزنامه 12‌صفحه‌ای نوپا، با آن همه رنگ و لعاب و محتوای جذاب و آن لوگوی فیروزه‌ای چشم‌نواز و خبرنگاران جوان و باانگیزه‌ای که دیگر همه‌شان جزو پیشکسوتان مطبوعات هستند حالا به یک رسانه ریشه‌دار، جریان‌ساز و پرمخاطب تبدیل شده است. راه طی شده اگر چه بافراز و نشیب و مخاطرات و تلخ و شیرینی‌های فراوان همراه بوده، اما تجربه‌ای گرانبها و سترگ را در اختیار میراث‌داران امروز جام‌جم اعم از مخاطبان، خبرنگاران، دبیران، سردبیران و مدیران فعلی قرار داده است.

پیدایش و تولد روزنامه جام‌جم در اردیبهشت 79 و انتخاب راهبرد و رویکرد و جهتگیری آن در نقطه شروع، قابل تامل است و اتفاقا راز مانایی و ماندگاری این رسانه در طول دو دهه اخیر به همین قوت و استحکام ایده بر می‌گردد. در انتهای دهه 70 و در شرایطی که به دلیل تحولات سیاسی - اجتماعی ناشی از دوم خرداد 76 با پدیده تکثر روزنامه‌ها و مجلات غالبا سیاسی مواجه بودیم و همه روزنامه‌ها در آن مقطع، تمرکز خود را بر حوزه سیاسی و حزبی قرار داده بودند، جام‌جم به‌خوبی با انتخاب کارکرد اجتماعی و فرهنگی، از خلأ موجود بهره برد و نگاه‌ها را به سمت خود متوجه کرد. در سرمقاله اولین شماره روزنامه جام‌جم این رویکرد به‌صراحت قابل مشاهده است: «اگر می‌گوییم جام‌جم حوزه‌های فرهنگ و هنر و اجتماع را هدف قرار داده است و می‌کوشد روزنامه تخصصی این حوزه‌ها باشد، علاوه ‌بر ضرورت ذاتی و حرفه‌ای خود، با عنایت به این نکته نیز است که مردم به رسانه‌هایی که اعصابِ خردشده به آنان هدیه نکند، رغبت نشان می دهند.»

امروز اغلب صاحب‌نظران و جامعه‌شناسان بر این واقعیت تفاهم دارند که در جامعه ایرانی روز به روز غلبه امر اجتماعی بر امر سیاست بیشتر می‌شود و حرف (صرفا)سیاسی کارکرد خود را در جامعه از دست داده و میان افکار عمومی مسموع نیست و تنها در لایه‌های تخصصی و مخاطب خاص قابلیت نفوذ دارد، مگر آن‌که همان مساله سیاسی نیز از نظرگاه اجتماعی محل بحث قرار گیرد. خلاصه این‌که انتخاب ایده «رسانه اجتماعی» آن‌هم در اوج دوره سیاست‌زدگی افراطی رسانه‌ها، مهم‌ترین دلیل موفقیت و ماندگاری جام‌جم بوده است؛ رویکردی که در همه دوره‌ها و فراز ونشیب‌های عمر جام‌جم سعی شده از آن مراقبت و حراست شود.

در عبارتی که از سرمقاله اولین شماره جام‌جم ذکر شد، کلید واژه مهم دیگری قابل توجه و اعتناست: « مردم به رسانه‌هایی که اعصابِ خردشده به آنان هدیه نکند، رغبت نشان می دهند...» این جمله طلایی در هر زمان و مکان و موقعیتی برای اصحاب رسانه موضوعیت دارد، اما در روزگاری که به دلیل تشدید فشارهای ناشی از زندگی کردن در عصر مدرن و وجود میلیون‌ها رسانه خرد و کلان و بالا رفتن ضریب نفوذ فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و شیوع وحشتناک اخبار تلخ و شایعات سیاه، ذهن مخاطب در معرض آسیب و آزار رسانه‌ای است، حضور یک رسانه «حال خوب کن» غنیمت است؛ رسانه‌ای که سعی می‌کند با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و داشته‌هایش ضمن این‌که به رویدادها و مساله‌های تلخ و شیرین می‌پردازد، روح و روان مخاطب را محترم شمرده و در جهت امن و آرامش روان مردم تلاش می‌کند. جام‌جم در این سال‌ها سعی کرده است راهبرد «رسانه‌ حال خوب کن» را با جدیت پیگیری کند و همواره در جهت آرامش روحی و ذهنی مخاطبانش حرکت کند.

اینک جام‌جم به 20 سالگی رسیده است؛ با کوله باری از تجربه های گرانبها، با جامعه مخاطبانی که حالا جام‌جم جزئی از تعلقات زندگی‌شان شده است، با مجموعه‌ای از خبرنگاران و همکاران باتجربه و جوانی که کنار هم ترکیبی کارآمد و کارساز ساخته‌اند و البته با مجموعه‌ای از فرصت‌ها، امتیازات، ظرفیت‌ها و البته چالش‌ها، محدودیت‌ها و تهدیدها.

در عصر غربت رسانه‌های مکتوب که روزنامه‌ها با مصائب و مشکلات جدی - از تامین کاغذ گرفته تا آگهی و رقابت با غول فضای مجازی- مواجه‌اند، جام‌جم سعی کرده است با بهره گرفتن از همان تجربه گرانبهای 20 ساله و تلاش مضاعف خبرنگاران، دبیران، سردبیران و مدیرانش و همچنین به‌کارگیری روش‌ها، فرآیندها، بسترها و قالب‌های متنوع رسانه‌ای، به‌ویژه توسعه بخش فضای مجازی و مهم‌تر از همه تقویت حوزه تعاملی و بهینه‌سازی ارتباط با مخاطبان، مشکلات و مسائل را پشت سر بگذارد و امیدوارتر از همیشه به سوی آینده حرکت کند.

همه آنچه درباره روزنامه جام‌جم گفته شد در مقابل موضوع «وفاداری مخاطبان» ناچیز است. بنده به‌عنوان کوچک‌ترین عضو خانواده بزرگ جام‌جم اعتراف می‌کنم در طول فعالیت 20 ساله‌ام در رسانه‌های مختلف، مخاطبانی اینچنین وفادار، متعصب و پای‌کار ندیده‌ام. فی الواقع بزرگ‌ترین سرمایه روزنامه، انبوه مخاطبانی هستند که جام‌جم به بخش جدانشدنی زندگی‌شان تبدیل شده است. با وجود این سرمایه عظیم، حتما آینده درخشان‌تری در انتظار جام‌جم است. ان‌شاءا...!

مهدی عرفاتی - مدیرمسؤول / روزنامه جام جم