بی«چتر نجات» نپرید!

رضوانی درباره شکل‌گیری این برنامه می‌گوید: ما دیدیم که با تغییر سبک زندگی مردم و دیجیتالی شدن آن، خیلی اتفاقات تغییر کرده و در ادامه این جریان نوع خطراتی که مردم را تهدید می‌کند هم عوض شده است. در زمانی بیشترین دغدغه امنیتی تلاش برای جلوگیری از سرقت پول، خانه و.... بود اما امروز اگر به عنوان مثال اطلاعات شخصی هر کسی لو یا به سرقت برود، ممکن است تهدیدهایی برای جان، مال و بخش‌های مختلف زندگی او پیش بیاید، از همین رو ما حس کردیم که لازم است تا به مردم آموزش‌های تازه‌ای بدهیم که به‌واسطه کسب آنها به خود مراقبتی که لازم است برسند. جرقه چتر نجات هم از اینجا زده شد و در ادامه به همراه اتاق فکر گروه به موضوعات زیادی رسیدیم که در جریان آن اگر امنیت خودمان را بالا ببریم امنیت جامعه را هم افزایش می‌دهیم.
او در پاسخ به این که چه شد پایشان به شبکه آموزش باز شد، ادامه داد: بعد از بررسی فضاهایی که ظرفیت تولید چنین برنامه‌ای را داشتند به رسانه ملی که پرمخاطب ترین رسانه کشور است رسیدیم. در ادامه هم در بین شبکه‌ها دیدیم که بستر ساخت این برنامه در شبکه آموزش فراهم است. شاید خیلی از شبکه‌های دیگر پربیننده‌تر باشند اما ما می‌خواستیم به رسانه ملی کمکی کرده باشیم تا شبکه‌ها مأموریت محور جلو بروند چرا که تا زمانی که تهیه‌کننده‌ها مأموریت شبکه‌ها را نشناسند و فقط بیننده را مدنظر قرار دهند؛ کمکی به این رسانه نمی‌شود و ما می‌خواستیم در جهت مسیری که درست تر است پیش برویم، به همین دلیل به سراغ شبکه آموزش رفتیم و آنها هم از این طرح استقبال زیادی کردند. من معتقدم اگر همه شبکه‌ها بر مبنای مأموریتی که دارند جلو بروند، تولیداتشان هم تقویت می‌شود مثل شبکه سلامت، آموزش و... .
خطرات تازه با تغییر سبک زندگی
رضوانی در ادامه از رسیدن به طرح مشخصی که قرار است در 52 قسمت ارائه شود، گفت و افزود: شروع کار ما فصل سفر بود و گفتیم که مهارت ها، بایدها و نبایدهایی که لازم است را به مردم یاد دهیم و یادآوری کنیم، چرا که تغییر سبک زندگی روی این موضوع هم تأثیر گذاشته است. نیاز و عدم نیاز بعضی کشورها به ویزا، اعتبار پاسپورت، ارائه اطلاعات برای کسب مدارک لازم و... از مواردی‌اند که در قسمت‌های اول این برنامه مطرح شد. به عنوان نمونه گاهی دیده شده که شخصی اطلاعات غیرضروری را ارائه کرده و در ادامه ناخواسته به جاسوس تبدیل شده است. بعد از آن هم احتیاط‌های حین سفر را مطرح کردیم و در برنامه گفتیم که حتی یک کاغذ را هم برای انتقال از کسی قبول نکنید چون ما با مشکلات متعددی در این زمینه مواجه شدیم. امروز ایرانیان زیادی در کشورهای مختلف به دلیل همین ناآگاهی‌ها در زندان هستند، مثل خانواده‌ای که سه نسل از پدربزرگ و مادربزرگ گرفته تا نوه‌ها و بچه‌های آن در زندان‌های مالزی هستند، چرا که در ازای سفر ارزان قیمت به آنها پیشنهاد داده شده که چند بار اضافه را هم باخود ببرند، باری که مواد مخدر بود و آنها را گرفتار کرد.
خلاصه آن که رفع خطرها و موانعی که امنیت افراد را خدشه‌دار می‌کنند، رسالت اصلی این برنامه است که بخش‌های مختلفی هم دارد، اتفاقی که رضوانی درباره‌اش گفت: بعد از جلساتی که داشتیم دیدیم ضعف‌های زیادی در حوزه‌هایی مثل نه گفتن و مهارت‌های شخصی امنیتی داریم. به عنوان مثال از آنجایی که ما ایرانی‌ها احساسات زیادی داریم، گاهی با صحبت از بعضی مقدسات و موارد دیگری مثل هدیه گرفتن، به خواسته طرف مقابل که شاید تبعات سویی داشته باشد، تن می‌دهیم، اتفاقی که بعضی‌ها با تکنیک کولی گرفتن از آن بهره می‌برند. در این میان ما این که چطور در برابر چنین مواردی قدرت نه گفتن داشته باشیم را به همراه موارد امنیتی و مصداق‌های واقعی که رخ داده را نمایش می‌دهیم.
رضوانی می‌گوید که از آنجایی که جنس این مسائل تلخ است و بیان صرف آن ممکن است حس ناامنی در مردم ایجاد کند، برای جلوگیری از این موضوع سعی کرده اند تا برنامه را به شکل شیرین و طنزآلود ارائه دهند که هم مخاطب خسته نشود و هم حس ناامنی را به او القا نکنند.
انیمیشن، فیلم و...
و اما ریتم چتر نجات به چه شکل است؟ این برنامه با پلاتو ورودی شروع می‌شود و بعد از پخش تیتراژ صحبت‌های کارشناسی آغاز کننده ماجراست. در ابتدا حدود سه دقیقه کارشناس برنامه از موضوع آن قسمت می‌گوید و بعد از این گپ کوتاه بخش موشن گرافیک پخش می‌شود. این بخش به گفته رضوانی حکم همان تخته‌ای را دارد که زمان توضیح مطلبی روی آن طرح می‌کشیم تا طرف مقابل کامل متوجه موضوع شود. در این قسمت موضوع برنامه و صحبت‌هایی که قرار است مطرح شود در قالب موشن گرافیک ارائه می‌شود.
فیلم کوتاه با داستان واقعی
بعد از آن هم گفت‌وگوی کارشناسی چند دقیقه‌ای ادامه پیدا می‌کند و در ادامه فیلم کوتاهی متناسب با موضوع برنامه پخش می‌شود. این فیلم بین 8 تا 16 دقیقه است که در طول آن تلاش می‌شود یکی از مسائلی که در واقعیت هم به تناسب بحث هر قسمت در جامعه رخ داده را به مردم نشان دهند. در این فیلم‌ها با توجه به بودجه شبکه و وضعیت مالی صدا و سیما که به تبع آن نمی‌شود به سراغ هر چهره‌ای رفت، بازیگرانی حضور دارند که خیلی‌ها آن‌ها را می‌شناسند ولی این روزها کم‌کارتر از برخی از همکاران خود هستند. افرادی چون حسن اسدی، شهرام آریا، مجید حاجی‌زاده و... .
یکی دیگر از بخش‌های برنامه هم به انیمیشن‌های کوتاهی اختصاص دارد که بهرام عظیمی آنها را طراحی کرده و جذابیت‌های ویژه‌ای دارد. این آیتم هم بعد از چند دقیقه گفت‌وگو به روی آنتن می‌رود.
یک امتحان مخفی
در کنار اینها از بخش‌های جذابی که در چتر نجات وجود دارد، باید به دوربین مخفی آن هم اشاره کرد. در این بخش به جز چند برنامه که به جای آن گزارش مردمی داشتند، گروهی با طرح موضوعاتی که وجود دارد، واقعیت کف جامعه را منعکس می‌کنند. رضوانی دراین باره می‌گوید: ما مسائل مختلفی که در حوزه امنیت مطرح است را در دل جامعه منعکس می‌کنیم و رو در رو آنها را به شکل یک امتحان با مردم در میان می‌گذاریم، اتفاقاتی اگر واقعی بودند، هر کدام می‌توانستند بسیار خطرآفرین باشد، به عنوان مثال یکی از آسیب‌هایی که داریم بنگاه‌های کاریابی بین‌المللی است که گاهی اطلاعات زیادی را از شما می‌گیرند بدون آن که در نهایت چیزی دستتان را بگیرد، این اطلاعات و در مقابل آن کارهایی که از شما می‌خواهند گاهی آسیب‌هایی مثل جاسوسی دارد.
«باحالی وود» هم بخش دیگری است که در طول آن از فیلم‌های خارجی استفاده می‌شود و روی آن دوبله‌هایی متناسب با موضوع گذاشته می‌شود. این آیتم هم به گفته رضوانی مورد استقبال قرار گرفته است.

این داستان ادامه دارد...

تهیه‌کننده چتر نجات درباره عنوان برنامه می‌گوید از این جهت آن را انتخاب کرده که وقتی در حال سقوط باشی فقط یک چتر نجات می‌تواند حافظ جان تو باشد.
او همچنین نوید ساخت چتر نجات 2، 3و... را داد و گفت: در 40 دقیقه ما تلاش می‌کنیم تا مراتب خودمراقبتی را به مردم آموزش دهیم، به طوری که مخاطب خسته نشود. همچنین برای این برنامه استودیو گریزی را در دستور کارمان قرار دادیم چرا که خیلی از تولیدات امروز در فضای ثابتی هستند که خسته کننده است، به همین دلیل برای فرار از آن مثلا برنامه مربوط به سفر را در هتل گرفتیم و مواردی از این دست که با موضوع به شکل هماهنگ پیش می‌رود. علاوه‌بر این‌ها بعد از این سری تلاش ما این است تا آن را در فصل‌های بعدی نیز ادامه دهیم و حتی بازپخش آن را در شبکه‌های دیگر هم داشته باشیم.

فاطمه شهدوست

رسانه