می‌خواهیم مخاطب خاص جذب کنیم

چه شد وارد حوزه برنامه‌سازی در زمینه کتاب و علوم انسانی شدید؟ خلأیی در این‌باره وجود داشت که شما تصمیم به ساخت برنامه‌ای با این دو محوریت گرفتید؟
ورود به حوزه علوم انسانی از برنامه زاویه شبکه چهار شروع شد. پیش از این هم پراکنده در این حوزه کار کرده بودیم ولی درنهایت به برنامه چراغ مطالعه رسیدیم. این موضوع از چند وجه قابل انجام بود. وجه اول علوم انسانی است. پیش از این، ما برنامه مشخصی که به طور اختصاصی در حوزه کتاب باشد، نداشتیم. ما در حوزه کتاب برنامه داریم، اما برنامه‌هایی که با خود نویسنده گفت‌وگو کند کمتر وجود دارد. در گذشته برنامه‌هایی داشته‌ایم که با نویسنده کتاب گفت‌وگو می‌شد، اما بیشتر در حد معرفی کتاب بوده‌اند، این که کتاب نقد شود، وجود نداشته است. نکته دوم این است که می‌خواستیم به کتاب‌هایی که در حوزه علوم انسانی و با موضوعات مردم، در ارتباط بوده است، بپردازیم. هدفمان از گفت‌وگو، گفت‌وگوی انتقادی با نویسنده‌ها و موضوعات علوم انسانی که بخشی از زندگی مردم را هم شامل شود، باشد. نگاهمان در بحث علوم انسانی این است که به سمت گفت‌وگوی آکادمیک برویم.
نگاه آکادمیک داشتن به موضوعات علوم انسانی با توجه به رسانه‌ای مانند تلویزیون که مخاطب عام را هدف قرار داده است، به برنامه شما ضربه نمی‌زند؟
مخاطبان شبکه‌هایی مانند شبکه دو و سه، عمومی‌تر هستند و مخاطب شبکه‌ای مانند شبکه چهار، اتفاقا مخاطب نخبه است. سعی ما بر این بوده است تا مخاطب خاص‌تری را جذب کنیم، کسانی که حداقل با ادبیات علوم انسانی آشنا هستند. در انتخاب موضوعاتمان در زمینه علوم انسانی اما مسائلی را که عموم مردم با آن سروکار دارند انتخاب می‌کنیم. به عنوان مثال، درباره اعتیاد صحبت می‌کنیم. در برنامه چراغ مطالعه در واقع، مسائل عمومی با ادبیات علمی مورد بحث قرار می‌گیرد. در برنامه‌های دیگر، موضوعات عمومی با ادبیات عمومی بررسی می‌شود. سعی ما این است به مسائل عمومی پرداخت خاصی داشته باشیم و این مهم هم با لحن، پرداخت و ادبیات خاصی انجام می‌شود.
چه شد که برای انتخاب مجری سراغ کوروش علیانی رفتید؟
اولین ویژگی ایشان، فعالیت در حوزه کتاب و نویسندگی است، بنابراین با ادبیات آشناست. در بین نویسنده‌ها هم شناخته شده‌ است.
در این میان اما نکات دیگری هم وجود داشت. نکته اول این که توانایی گفت‌وگوی انتقادی با نویسنده‌ها را دارد. نکته دوم این است که شأن علمی دارد و هم از نظر لحن و هم از لحاظ ادب، می‌تواند با نویسنده‌ای گفت‌وگوی انتقادی داشته باشد. همه این خصوصیات باعث شد که ایشان انتخاب شوند. برای این انتخاب هم نظرات خوبی از مخاطب دریافت کرده‌ایم.
علاوه بر شما، مرتضی روحانی هم که خود ناشر و دکترای علوم انسانی دارد، در این برنامه، به عنوان تهیه‌کننده حضور دارد، حضورشان با سابقه‌ای که دارد، چه تاثیری در برنامه داشته است؟
با روحانی در دو فصل قبلی، برنامه زاویه همکاری داشتم. پیش‌تر هم با هم دوست بودیم. طرح برنامه چراغ مطالعه هم از همین برنامه زاویه شروع شد. طرحی که ایشان پیشنهاد دادند و بعد از چکش‌کاری هر دو، نتیجه کار، برنامه چراغ مطالعه شد. آقای روحانی دوستان خوبی در بین نویسنده‌ها دارد و آنها در اتاق فکر برنامه حضور داشتند. خود روحانی هم از پژوهشگران حوزه علوم انسانی است و همه این‌ها باعث شده تا تاثیر خوبی در نتیجه برنامه داشته باشند.
چشم‌انداز برنامه چراغ مطالعه چیست؟
برنامه چراغ مطالعه در واقع به تلاش‌های مکتوب نویسنده‌ها و پژوهشگران ایرانی در زمینه علوم انسانی می‌پردازد. این که نویسنده ایرانی باشد، برایمان مهم بوده و بر آن هم تاکید داشتیم. هدفمان اما این است که به تلاش مکتوب پژوهشگران به کتاب خلاصه نشود. اگر برنامه ادامه پیدا کند، دوست داریم که به پایان‌نامه‌ها و تلاش‌های دیگری که در زمینه علوم انسانی شده است، بپردازیم. در زمینه موضوعات هم دوست داریم که اختصاصی‌تر کار کنیم. به عنوان مثال، ویژه برنامه‌ای برای اعتیاد، انقلاب اسلامی، زنان و دفاع مقدس داشته باشیم. مثلاً چند نویسنده دعوت کنیم تا در این موضوعات صحبت کنیم. دوست داریم که هم در قالب کتاب و هم در موضوعات فراتر از این سری عمل کنیم. همه این‌ها اما به این بستگی دارد که فصل‌های بعدی از برنامه ساخته شود.

لیلا شوقی
خبرنگار