بازگشت دزد مجسمه‌ها

حالا اما با دزدیده شدن سردیس قیصر، یکی ازمحبوب‌ترین شعرای معاصر بازهم این تحلیل‌ها زنده شده، البته دیروز پیروز حناچی، شهردار تهران در واکنشی خنثی به این دزدی گفت سرقت اموال عمومی شهر تنها به سرقت مجسمه‌ها محدود نمی‌شود و دریچه‌های چدنی را نیز می‌دزدند. بله،‌ سرقت اموال عمومی نه در تهران بلکه درهمه شهرهای کشور اتفاق می‌افتد. دزدها حتی به شیرهای آبخوری در پارک‌ها هم رحم نمی‌کنند و برای همین خیلی از شیرها با پیچ و صفحات فلزی، ضد سرقت شده‌اند! حتی دفتر تحقیقات راهبردی پلیس پیشگیری ناجا سال 86 گزارشی مفصل از میزان سرقت سیم برق در استان لرستان منتشر شد که سر شنونده از حجم آن سوت می‌کشید. در این گزارش مشخص شد فقط در عرض یک‌سال 31 هزار و 998 کیلو سیم برق در این استان دزدیده شد که سهم مرکز استان (خرم‌آباد) 16 هزار و 225 کیلو و سهم شهرهای نسبتا کوچکی مثل الیگودرز، پلدختر و دورود به ترتیب 5953، 2709 و 2161 کیلو بود. سیم برق را به خاطر مس‌ آن می‌دزدند که باارزش است، دریچه‌های چدنی و درپوش‌های فلزی فاضلاب و شیرهای برنجی آب را هم برای قیمتش می‌دزدند، اما مجسمه‌های تهران را چرا به یغما می‌برند. وقتی مجتبی موسوی، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان زیباسازی شهر تهران می‌گوید این مجسمه‌ها ارزش هنری دارند فقط و ارزش ریالی‌شان چندان نیست. به‌خصوص این که می‌گوید فلز مجسمه‌ها را نیز که آب کنند، می‌توانند به قیمت ضایعات بفروشند. پس موضوع چیست؟ آیا کسانی نمی‌خواهند پای مجسمه‌ها به شهر باز شود یا اساسا از قماش وندال‌ها و شهرخراب‌کن‌ها هستند که از سرقت مجسمه‌ها لذت می‌برند؟
شورای شهر چه می‌گوید؟
اعضای شورای شهر تهران تا امروز پاسخ روشنی برای این پرسش‌ها نداشته‌اند حتی حسن خلیل‌آبادی، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا به فارس گفته است هرگونه اظهارنظر مستلزم بررسی دقیق موضوع است،‌ حجت نظری، عضو دیگر این کمیسیون نیز درگفت‌وگو با ایسنا تردید داشته که پاسخ روشنی به پرسش‌ها بدهد و میان انگیزه‌های مادی و غیرمادی، یکی را انتخاب کند. البته او گفته است اگر انگیزه دزدها مادی باشد، می‌توان جنس مجسمه‌ها را عوض کرد و نجات‌شان داد مثلا این که از این به بعد همه سردیس‌ها را با سنگ ساخت که ارزان است و منفعتی برای سارقان ندارد. طبق آمارسازمان زیباسازی شهر تهران 25درصد مجسمه‌های پایتخت از برنز ساخته شده‌ است و معاون فرهنگی و اجتماعی این سازمان نیز می‌گوید، برنز برای ساخت مجسمه از اصالتی خاص برخوردار است. پس این که برای جلوگیری از دزدی، جنس مجسمه را تغییر دهیم، راهکاری اصولی نیست و به گفته مجتبی موسوی شاید نتواند به عنوان یک سیاست همیشگی در دستور کار باشد. پس باید چه کار کرد؟ آیا مجسمه‌سازی با فلزات با ارزش را باید کلا بوسید و کنار گذاشت یا باید حفاظت از سرمایه‌های هنری شهر را جدی‌تر گرفت؟ علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران که می‌گوید حفاظت و صیانت از آثار و مجسمه‌های شهر تهران نیاز به قانون و مصوبه جدید ندارد و هر اثر هنری به این دلیل که ثروتی عمومی و متعلق به بیت‌المال است باید توسط شهرداری و با کمک پلیس محافظت شود. این شاید درست‌ترین و معقول‌ترین راهکار باشد که بر لزوم هوشمندی مدیریت شهری و پلیس که حافظ نظم و امنیت است اشاره دارد، راهکاری که تا به حال دست‌کم دوبار درباره مجسمه‌ها در تهران جواب داده است.
مراقبت لازم است
8 مهر پارسال ساعت 30 دقیقه بامداد سه موتور‌سوار در خیابان قائم‌مقام فراهانی داشتند تندیس برنزی شهید ارمنی گاگیک طومانیان را که50 میلیون تومان ارزش داشت و فقط یک روز از نصبش می‌گذشت، می‌دزدیدند که با فریادهای «آی دزد» مامور آبیاری فضای سبز این محدوده پا به فرار گذاشتند. سال 89 نیز در قالب همان سرقت‌های سریالی معروف، عده‌ای داشتند مجسمه 700 کیلویی عبدالرحمن صوفی رازی منجم و ریاضیدان برجسته ایرانی را در منطقه20 تهران با جرثقیل و تجهیزات کامل می‌ربودند که با تلاش نگهبان پارک ناچار به فرار شدند. پس با مراقبت و هوشیاری می‌توان مانع سرقت سارقان شد، حتی می‌توان با راهکارهای هوشمندانه‌تر از وقوع سرقت‌ها جلوگیری کرد تا کار به جایی نرسد که مجسمه‌ها مثل مجسمه عبدالرحمن درجریان کش و قوس با سارقان آسیب ببیند وشهرداری مجبور شود برای ترمیم آن 95 میلیون تومان از بیت‌المال هزینه کند.
معاون سازمان زیباسازی شهر تهران دیروز گفت تا پایان سال، 30 مجسمه جدید در تهران نصب می‌شود و سردیس به یغما رفته قیصر امین‌پور نیز دوباره ساخته و نصب می‌شود که با آن 30 تا می‌شود 31 مجسمه که به حفاظت نیاز دارند، هر روز، هرلحظه، حتی حفاظت از سوی مردم و این که با حواس جمع و ششدانگ مراقب اموال شهر باشند، گویی که دارند مال و اموال خود را می‌پایند.

مریم خباز

جامعه