بی‌توجهی خودروسازان به فناوری‌های بومی‌شده قطعات تحریمی/ واردات خودرو دست دوم یک نوع عقب‌گرد است

ابوالفضل خلخالی استاد دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم آنلاین در واکنش به پیشنهاد ورود خودروهای خارجی دست‌دوم برای مدیریت تلاطم فعلی بازار اظهار کرد: با توجه به اینکه ما در داخل کشور صنعت خودروسازی داریم و سال‌های سال در این زمینه کار کرده‌ایم اینکه بخواهیم خودرو کار کرده را از خارج وارد کنیم پیشنهاد جالبی نیست و می‌تواند مشکلات متعددی را به همراه داشته باشد.

خلخالی با بیان اینکه در موضوع کیفیت خودروهای داخلی کنترل‌های خیلی جدی برای ورود آنها به خیابان‌ها انجام می‌شود اظهار کرد: در طرف مقابل خودروی که چندین سال کار کرده می‌تواند به لحاظ بحث‌های عملکردی، ایمنی و کیفیت دچار اشکال باشد و خیلی هم قابل کنترل هم نیست که مثلا یک خودرو چند سال و با چه شرایطی کار کرده است و حتی ممکن است خودروی که کارکرد بیشتری داشته باشد به عنوان کارکرد کمتری در داخل به فروش برسد.

وی با تاکید براینکه واردات خودرو دست دوم یک نوع عقب‌گرد است خاطرنشان کرد: ما نباید وارد چنین شرایطی شویم که با وجود صنعت خودروی که داریم در کشور خود به سمت واردات خودرو دست دوم برویم بلکه باید صنعت خودرو خود را تقویت کنیم و گسترش بدهیم تا بتوانیم خودروهای با کیفیت و با قیمت مناسب در بازار عرضه کنیم.

این استاد دانشگاه به اشاره به نیاز سالانه 1.5 میلیون عدد خودرو در کشور تاکید کرد: این نیاز اصلا با استفاده از واردات خودروهای کارکرده قابل تامین نخواهد بود و خیلی دور از ذهن است.

وی همچنین یادآور شد: پیش از این این مساله مطرح شده بود که خیلی از خودروهای که به اسم خودرو نو فروخته می‌شود استوک هستند و با انجام تغییراتی بر روی آنها در کشورهای مانند امارات و غیره تحت عنوان خودرو صفر وارد کشور می‌شوند.

خلخالی در بخش دیگری از این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: قاعدتا نمی‌شود جلوی بازار و تجارت را با ابلاغیه و دستور العمل گرفت و اگر واردات خودروهای دست دوم در کشور بازار داشته باشد و کسی بتواند وارد کند و بفروشد، خیلی قابل برخورد نیست؛ ما نباید به صورت سلبی با اتفاقات برخورد کنیم بلکه می‌توان به شکل ایجابی آنقدر بازار از خودروهای داخلی با کیفیت مملو باشد که اصلا این گزینه‌ها پیش‌روی مردم قرار نگیرد.

وی مشکل اصلی در صنعت خودرو را موضوع مدیریت دانست و اظهار کرد:‌ اگر یک تحول جدی در بحث مدیریت صنعت خودرو در کشور اتفاق بیافتد همه نیاز کشور به خودرو قابل دستیابی است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری در آخرین صحبت‌شان فرمودند بحث اینکه یک قطعه یا یک نیاز داخلی در داخل کشور تولید می‌شود به صرفه اقتصادی نیست و ما به این دلیل آن قطعه را وارد می‌کنیم کاملا غلط است و ما باید به سمت خودکفای برویم تا تمام مجموعه‌ها، سیستم‌ها و قطعات را در تمام زمینه‌ها در داخل تولید کنیم؛ اما وقتی ما وارد مدیریت صنعت خودرو می‌شویم این را کاملا لمس می‌کنیم که معتقدند دلیلی ندارد که خیلی از این قطعات در داخل کشور تولید شود، این مدیران به دلایلی مانند عدم صرفه اقتصادی و غیره به این سمت می‌‌روند که قطعات داخلی که در خارج ارزان‌تر است حتما وارد شود.

وی با تاکید بر اینکه باید یک استراتژی کلی و کلان در موضوع تولید داخلی داشته باشیم گفت: اگر قرار است که قطعات در داخل کشور تولید شود باید در سطح مدیریت خودروسازی هم این موضوع جاری شود.

خلخالی با بیان اینکه تمام قطعات مورد نیاز ساخت خودرو به لحاظ دانش فنی قابلیت تولید در داخل کشور را دارند اظهار کرد: وقتی که این قابلیت وجود دارد چه دلیلی می‌تواند داشته باشد که ما قعطه‌ای را در داخل تولید نکنیم؟

وی با تاکید بر لزوم اندیشیده شدن مکانیزیم یا سازمانی برای نیازسنجی در صنعت خودروسازی خاطرنشان کرد: در شرایطی که اکنون اصلا معلوم نیست که کدام قطعات وارد می‌شوند و شفافیت در این زمینه وجود ندارد، باید کاملا این مساله شفاف شود و مثلا چه اشکالی دارد که خودروساز در وب‌سایت خود اطلاع‌رسانی کنند که در حال واردات چه قطعه‌ای است و اعلام کند که در چه زمینه‌های به قطعه داخلی نیاز دارد.

این استاد دانشگاه افزود: ما این همه قعطه‌ساز، شرکت دانش‌بنیان و موسسات تحقیقاتی در کشور داریم که قطعا اگر در موضوع قطعات مورد نیاز خودروسازی وارد شوند، مشکل خودروسازهای کشور را رفع می‌کنند.

وی یادآورد شد: ما در حوزه خودرو مثلا در بخش ECU، ترمز ESP، تجهیزات مربوط به ایربگ و حتی کل تجهیزات مربوط به برق و الکترونیک خودرو که خیلی از آنها امروز وارد می‌شود توانمندی‌های خیلی خوبی داریم.

خلخالی با بیان اینکه مثلا در حالی ECU برای خودروهای داخلی وارد کننده‌ایم که ECU موشک‌های کروز را توسط بخش‌های مختلف شرکت‌های دانش‌بنیان تولید می‌کنیم اظهار کرد: براین اساس به لحاظ دانش فنی هیچ مشکلی در داخل کشور نیست، اما مساله‌ای که می‌ماند تصمیم‌گیری برای استفاده از توان داخلی است که این اعتقاد در مدیران کلان ما وجود ندارد.

وی ادامه داد: بنده خودم در جلسات متعددی با مدیران صنعت خودرو بوده‌ام و دیده‌ام که اعتقاد دارند مثلا در دنیا ECU خودرو را چند شرکت تولید می‌کنند و اگر قرار بود همه تولید کنند که به این چند شرکت محدود نمی‌شد و بر همین استدلال اعتقاد دارند ما نمی‌توانیم به سراغ آنها برویم.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در یک نگاه خیلی ایده‌آلی شاید این حرف درست باشد که مثلا بهتر باشد ECU را از شرکت مَندو کره جنوبی و ایربگ را از شرکت ساکاتای ژاپن تهیه ‌کنیم ولی واقعیت این است که این واردات وابستگی ایجاد می‌کند و ممکن است در یک شرایط خاص تحریمی مانند امروز قرار بگیریم.

وی تاکید کرد: مفاهیمی را قدرت‌های جهانی جاانداخته‌ و حتی در متون کتاب‌های که در دانشگاه‌های ما تدریس می‌شود وارد شده است، این مفاهیم ذهنیت مدیران خودروسازی ما را کاملا به خود معطوف کرده است اما در واقعیت بسیاری از این چارچوب‌ها پایه و اساس متقنی ندارد و قابل شکستن است.

وی افزود: باید خیلی جدی از توان داخلی در قسمت‌های که مربوط به صنعت خودرو است و به خارج از کشور وابسته هستیم استفاده کنیم و البته باید به این نکته هم توجه کرد که مثلا اگر یک شرکتی امروز در زمینه فرمان برقی سرمایه‌گذاری و تولید کرد تا نیاز امروز کشور مرتفع شود نباید سه، پنج یا ده سال دیگر در شرایطی که اوضاع تغییر می‌کند رها شود.

خلخالی در پایان با اشاره به نیاز کشور به 1.5 میلیون خودرو در سال خاطرنشان کرد: اگر امروز صنعت خودروسازی کشور با همه ظرفیت خود کار کند می‌تواند 3 میلیون خودرو تولید کند و آنگاه دیگر نیازی به واردات خودرو نو یا دست دوم نخواهد بود.