ترامپ چگونه خودزنی کرد؟

همه با یک نام و نشان

سپهر سیاسی ایران، رنگ‌های مختلفی دارد. هر کدام از جریان‌ها و گروه‌های سیاسی سال‌ها در فضای رقابتی موجود در عرصه‌های مختلف حضور داشتند و بر سر اثبات حقانیت گفتمانی خود کوشیده‌اند و حتی در برخی مواقع نیز به مجادله با یگدیگر پرداخته‌اند اما زمانی که موضوعی مرتبط با مساله امنیت ملی و منافع جمعی در میان باشد همه یکصدا و یکپارچه مانند ید واحده در برابر چالش‌های موجود ایستادگی می‌کنند. نکته قابل تامل این‌که با وجود برخی اختلاف نظرهای داخلی که در بعضی مقاطع، پررنگ‌تر هم می‌شود وقتی پای دخالت و توطئه خارجی در میان باشد این اختلاف‌نظرها رنگ می‌بازد و همه به اظهار نظر قاطع در مخالفت با اقدام جنگ‌طلبان آمریکایی می‌پردازند.
در همین رابطه پس از اقدام آمریکا در قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی، محمود صادقی نماینده اصلاح‌طلب مجلس که عکس خود با لباس سپاه را برای صفحه توییترش قرار داده است در مطلبی در فضای مجازی نوشت: «دولت ایالات متحده بانی و پشتیبان اصلی گروه‌های تروریستی در منطقه ما است. اقدام ابلهانه آمریکا واکنشی منفعلانه به شکست گروه‌های تروریستی دست‌پرورده خود در برابر اقتدار سپاه‌پاسداران انقلاب اسلامی است. مجلس شورای اسلامی یکپارچه پشتیبان سپاه خواهد بود.»
عبدا... رمضان‌زاده سخنگوی دولت اصلاحات هم در واکنش به اقدام خصمانه آمریکا علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، پستی را با این محتوا در حساب کاربری توییتر به اشتراک گذاشت: «علی‌رغم همه اختلاف نظرها در مسائل داخلی، در مقابل دشمن بی‌منطق خارجی، متحد و یکپارچه از نیروهای مسلح خود پشتیبانی می‌کنیم».
سید عطاءا... مهاجرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دوران اصلاحات با انتشار توییتی در صفحه شخصی خود نوشت: «ترامپ و همکارانش، نتانیاهو و ارتجاع منطقه شاهد حمایت همه‌جانبه ملت ایران از سپاه‌پاسداران انقلاب اسلامی خواهند بود.»
همچنین محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید و یکی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب با انتشار توییتی در صفحه شخصی‌اش نوشت: «خوش‌رقصی ترامپ برای رژیم صهیونیستی و بازی خطرناکی که در برابر جمهوری اسلامی ایران آغاز کرده است نشان از اوج کینه و عداوت دولتمردان کاخ سفید از ملت ایران دارد. به مانند گذشته در برابر دسیسه‌های دولت متخاصم آمریکا از نیروهای مسلح کشورمان حمایت می‌کنیم. صدای شکسته شدن استخوان‌های استعمار و امپریالیسم شنیده می‌شود. این اقدام ناقض قوانین حقوق بین‌الملل است. منادیان صلح در جهان باید نسبت به این اقدام گستاخانه ترامپ اعتراض خود را نشان دهند.»
سید محمدعلی ابطحی، فعال اصلاح‌طلب هم در اینستاگرام خود نوشت: ایران به وحدت نیاز داشت. همچنان که در جنگ تحمیلی همه مردم، ایران شدند، این بار همه مردم سپاه‌پاسداران می‌شوند. حتی ایرانیان دلخور از سیاست‌های حکومت و سپاه. این اختلاف‌نظرها داخلی است.
این همگرایی و حمایت قاطع از سپاه‌پاسداران انقلاب اسلامی یکی از تاثیرات اقدام آمریکا در قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی است.

تاثیر ناچیز اقدام آمریکا

مجید شاکری/ اقتصاددان
واقعیت این است که آمریکا نمی‌تواند منطقی بالاتر از منطق تخریبی کاتسا ارائه کند، چرا که تمام تحریم‌های فعلی در کاتسا نیز قابل انجام بود. قانون کاتسا قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم است، این قانون راهبرد منطقه‌ای مقابله با تهدیدهای متعارف و غیرمتوازن ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا، اعمال تحریم‌های بیشتر در پاسخ به برنامه موشک‌های بالستیک ایران، اعمال تحریم‌های مرتبط با تروریسم در رابطه با سپاه پاسداران و... بود که سال 2017 از سوی آمریکا تصویب شده بود، بنابراین به‌واسطه قانون تحریمی کاتسا آمریکا با سپاه به‌عنوان گروه تروریستی برخورد کرده و از نظر اقتصادی تحریم‌های یک گروه تروریستی را بر این نهاد اعمال کرده است. به این ترتیب هر آنچه باید، رخ داده و اتفاق دیگری نخواهد افتاد. در عین حال در این ارتباط ضعف اطلاع رسانی داریم و این موجب ناراحتی است، چرا که آنها یک تحریم را دوبار ارائه داده و هر بار وحشت و نگرانی را به بازار وارد کرده‌اند. نمی‌توانیم به هیچ وجه افزایش قیمت‌های اخیر را به اقدام آمریکا در قرار دادن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی ارتباط دهیم. از سوی دیگر همزمان با این اقدام، آنها درصدد وارد آوردن فشار بسیار شدید روی نرخ برابری درهم و ریال هستند و می‌خواهند به هر قیمتی از این فرصت استفاده کنند چرا که برآوردشان این است که سهم دبی به دلایل متعددی در نقشه ارزی ایران در حال کاهش بوده و ممکن است این کاهش به جایی برسد که درهم امارات آن‌چنان نقشی در مسائل ارزی ایران نداشته باشد، در این صورت دیگر آنها ابزار لازم را در اختیار نخواهند داشت، پس تلاش می‌کنند در حال حاضر حداکثر استفاده را از این ابزار داشته باشند.

تبعات تصمیم ترامپ برای نظامیان آمریکا
قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی، حاشیه امن نیروهای نظامی و امنیتی آمریکا را در منطقه به خطر می‌اندازد و این هشداری است که در گذشته نه‌تنها از سوی مقامات ایران که از سوی تحلیلگران و مقامات آمریکایی نیز مطرح شده است. زمزمه‌های تروریست خواندن سپاه از سوی آمریکا از دوران ریاست جمهوری اوباما شنیده می‌شد، اما به گفته رئیس هیات ایالات متحده در مذاکرات هسته‌ای ایران، آمریکایی‌ها خیلی زود دریافتند که این مساله خطراتی برای آنها در پی خواهد داشت.
وندی شرمن می‌گوید: این‌که یک ارتش خارجی را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی اعلام کنیم، نیروهای ما را به‌ویژه در عراق که در همسایگی ایران است در معرض خطر قرار می‌دهد. پیش از شرمن نیز ریچارد نفیو، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که از او به عنوان یکی از معماران تحریم‌های ضدایرانی یاد می‌شود در چند توییت اقدام واشنگتن را برای قرار دادن سپاه‌پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های به‌ا‌صطلاح تروریستی کم‌اهمیت جلوه داده و آن را از سر ناتوانی واشنگتن توصیف کرد.
علاوه‌بر مقامات سیاسی، برخی سازمان‌های امنیتی آمریکا نیز از مدت‌ها قبل نسبت به تصمیم ترامپ برای تروریست خواندن سپاه و عواقب آن هشدار دادند. در همین رابطه شبکه خبری سی.ان.ان در گزارشی نوشت مقامات امنیتی آمریکا نگران تأثیر «تروریستی» خواندن سپاه در شرایط جنگ با تروریست‌ها در عراق نیز هستند، زیرا در حالی که مقامات عراقی از پشتیبانی نیروهای آمریکایی استفاده می‎‏کنند، در عین حال در طول نبرد با داعش در این کشور از نقش مستشاری مؤثر سپاه پاسداران نیز بهره برده‌اند. همچنین این مقامات امنیتی بر این باورند که ممکن است نیروهای نظامی و کارکنان سفارت آمریکا در عراق نیز در معرض خطر
قرار بگیرند.
همچنین سی.جی.تی.ان تلویزیون انگلیسی زبان چین از قول منتقدان اقدام رئیس‌جمهور آمریکا در اعلام سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی، هشدار داد این حرکت می‌تواند مقامات نظامی و اطلاعاتی آمریکا را به اقدام مشابه توسط دولت‌های غیرمتحد واشنگتن، مواجه کند.
تارنمای نشریه تایمز انگلیس هم نوشت: تروریستی نامیدن سپاه پاسداران از سوی دونالد ترامپ، دیپلماسی در خاورمیانه را پیچیده می‌کند و از این ‌پس سربازان آمریکایی و دیپلمات‌ها از تماس با مقام‌های عراقی و لبنانی که با مقام‌های سپاه تعامل می‌کنند، منع خواهند شد. این برای اولین بار است که ایالات‌متحده آمریکا یک‌نهاد حکومتی در جهان را تروریست نامیده است. با این‌حال کارشناسان هشدار داده‌اند این تصمیم می‌تواند با واکنش منفی علیه سربازان آمریکا در خاورمیانه روبه‌رو شود.

عیان تر شدن انزوای آمریکا
عدم همراهی کشورها با تصمیم آمریکا در قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی و انتقاد کشورهای مختلف از این تصمیم کاخ سفید، بار دیگر باعث انزوای بیشتر آمریکا در عرصه بین‌المللی شد.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از زمانی که در این مسند قرار گرفت با اقدامات خود در حوزه سیاسی و اقتصادی موجب انزوای هر چه بیشتر این کشور در عرصه بین المللی شده است. ترامپ پس از به دست گرفتن سکان ریاست‌جمهوری، به صورت یکجانبه از قراردادهایی همچون پیمان آب و هوایی پاریس، تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) و... خارج شد. همچنین رئیس‌جمهور آمریکا که از همان زمان تبلیغات انتخاباتی خود مواضع خصمانه‌ای علیه ایران گرفته بود، درصدد عملی کردن اقدامات ضد ایرانی خود برآمد که خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران از جمله این اقدامات بود.
ترامپ همچنین چندی پیش با سوءاستفاده از موقعیت خود در سازمان ملل و شورای امنیت و به واسطه کشورهایی از جمله فرانسه و انگلیس به بهانه آزمایش موشکی ایران درصدد دستیابی به اجماع علیه ایران در شورای امنیت بود که باز در این زمینه ناکام ماند.
در تازه ترین مورد از اینگونه رفتارهای ترامپ علیه ایران که انزوای این کشور عیان و آشکارتر شده است می‌توان به قرار دادن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی اشاره کرد، تهدیدی که از دو سال قبل مطرح شده بود.
این اقدام آمریکا که حتی مورد تأیید نهادهای نظامی و امنیتی آمریکا هم نیست تا کنون صرفا مورد حمایت رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای مرتجع منطقه از جمله بحرین و عربستان قرار گرفته و آنها از این اقدام قدردانی کرده‌اند اما در مقابل، روسیه و چین اقدام آمریکا را مورد انتقاد قرار داده و معتقدند این اقدام اوضاع خاورمیانه را پیچیده‌تر خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه چین ضمن انتقاد از اقدام آمریکا در تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران، بر لزوم پرهیز کشورها به ویژه قدرت‌های بزرگ از قلدری و ضرورت احترام گذاشتن به قوانین بین‌المللی تأکید کرد.
همچنین وزیرخارجه عراق در اولین واکنش اعلام کرد که کشورش تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران را رد می‌کند. لبنان و جنبش جهاد اسلامی نیز از دیگر منتقدان اقدام آمریکا هستند.