بازگشت هالیوود به خانواده در ایام تعطیلات

خبرنگار نشریه هالیوود ریپورتر، در این رابطه صحبت می‌کند که در ایام کریسمس فیلم‌هایی در ژانرهای کمدی، موزیکال، خانوادگی و حتی فانتزی به نمایش عمومی درمی‌آیند. اما در تمام فیلم‌هایی که در این ژانرهای مختلف اکران عمومی می‌شوند، یک وجه مشترک وجود دارد.
داستان این فیلم‌ها (در هر ژانر و گونه‌ای که باشند) بالاخره به نوعی به جشن فرارسیدن سال نو اختصاص دارد. حتی اگر این اختصاص داشتن، در حد اشاره‌ای کوچک و گذرا باشد. به باور تهیه‌کنندگان سینما، فیلم‌های کریسمسی باید داستانی را در ارتباط با موضوع کریسمس تعریف کنند تا بتوانند این لقب را بگیرند.

دلهره در تعطیلات
اما منتقدان به نکته مهم و جالب دیگری هم اشاره می‌کنند. آیا می‌توان از ژانر اکشن (و حتی دلهره) استفاده کرد. در اینجا منتقدان دو دسته می‌شوند. جواب عده‌ای مثبت و جواب عده دیگر منفی است، اما اکشن دلهره‌آوری مثل «جان سخت» بروس ویلیس را در کجای این بحث می‌توان قرار داد؟
اکثر منتقدان بر این باورند که ژانرهایی چون کمدی، فانتزی، خانوادگی و رمانتیک، المان‌های لازم برای قرار گرفتن در سینمای فیلم‌های کریسمسی را دارند.
در حقیقت، در آنها شایستگی و قابلیت‌های لازم برای تبدیل شدن به فیلمی کریسمسی وجود دارد، اما آیا ژانر اکشن و دلهره، این قابلیت‌ها و شایستگی را در خودش دارد؟
این صحبت‌ها در شرایطی ادامه دارد، که تهیه‌کنندگان جان‌سخت آن را فیلمی کریسمسی می‌دانند. هر سال و همزمان با تعطیلات سال نو میلادی هم، این فیلم در کنار بقیه محصولات ملقب به فیلم‌های کریسمسی از شبکه‌های مختلف تلویزیونی به نمایش درمی‌آید. البته در این فیلم اکشن دلهره آور هم، پای جشن سال نو میلادی به وسط کشیده می‌شود.

بحث عمومی سالانه
هر سال با نزدیک شدن ایام تعطیلات و جشن‌های سال نو، دوباره این پرسش‌ها مطرح و به صورت بحث عمومی نشریات سینمایی، منتقدان و اهالی سینما درمی‌آید. طبق معمول، اغلب اوقات این بحث‌ها به نتیجه‌ای هم نمی‌رسد و فقط محل بحث و صحبت و جدل بین موافقان و مخالفان می‌شود. بسیاری از منتقدان جان سخت را فیلمی کریسمسی نمی‌دانند.
خب، اگر چنین است، پس فیلم کریسمسی چیست؟ آیا به دلیل زمان اکران عمومی فیلم‌هاست، که از آنها به عنوان فیلم کریسمسی یاد می‌شود؟ خیر. نمونه‌اش دو فیلم کلاسیک و معروف «معجزه در
خیابان 34» (1947) و «کریسمس در کانکتیکات» (1945) است، که هر دو در فصل تابستان اکران عمومی شدند.
به این دو می‌توان فیلم‌های دیگری چون «مغازه سر نبش» (1940)، «قهوه‌خانه تعطیلات» (1942) و «کریسمس سفید» (1954) را اضافه کرد.
این فیلم‌ها هم در زمانی غیر از ایام کریسمس به نمایش عمومی درآمدند. اما تمام منتقدان و تماشاگران، آنها را فیلم‌های کریسمسی می‌دانند.

کلید جادویی
پس نکند بحث بازاریابی و مارکتینگ است؟ این هم نمی‌تواند باشد! روش و سیاست تولید و توزیع‌کنندگان فیلم‌های سینمایی معمولا یکسان است و تفاوت زیادی در نوع بازار‌یابی برای فیلم‌های سینمایی وجود ندارد. طرح و چیدمان داستان چطور؟ آیا این نکته می‌تواند همان کلید جادویی موضوع
باشد؟ پاسخ تا حد زیادی مثبت است. یک فیلم کریسمسی باید یک جورهایی در ارتباط با تعطیلات سال نو باشد. ممکن است داستان فیلم موضوعی کاملا متفاوت و شخصی باشد، اما بخش مهمی از آن باید به کریسمس ارتباط پیدا کند. فیلم‌های زیادی را می‌توان در این رابطه مثال زد که «مرا در سن لویی ملاقات کن» (1944) فقط یکی از آنهاست.

نزدیک به واقعیت
در عین حال، آیا این موضوع به ژانر مربوط می‌شود؟ این مورد نسبت به بقیه موارد، نزدیک‌تر به واقعیت است.
فیلم‌های کریسمسی باید در مرکز و محور خود، سرخوشی ،عشق، شادی، تحرک و نوستالژی را داشته باشند، که توضیح‌دهنده جشن سال نو هستند.
نکته اصلی در تمام فیلم‌هایی که لقب فیلم‌های کریسمسی گرفته‌اند، این است که توضیح‌دهنده سنت‌های سال نو هستند و داستان‌هایشان در دل اتفاقات مربوط به کریسمس رخ می‌دهد. همیشه هم، خانواده نقش مهمی در این داستان‌ها داشته‌اند. حتی در برخی از این فیلم‌ها (و از جمله «تنها در خانه» محصول 1990) تنهایی و دور از جمع خانواده بودن، به شکلی جذاب در معرض دید تماشاچی قرار داده شده و انتقادات مربوط به آن مطرح می‌شود. پیام تمام این فیلم‌ها این است که حضور در جمع خانواده و کانون گرم آن، مهم‌ترین نکته است و باید در ایام جشن سال نو، دیدارها را تازه کرد و دور هم جمع شد.
فیلم‌های هالیوودی سال نو همیشه پایانی خوش دارند.
فرارسیدن سال جدید، همواره به معنی بهتر شدن و خوشبخت‌تر شدن است. جشنی که به‌خاطر از راه رسیدن سال جدید برپا می‌شود، حکایت از این می‌کند که زندگی ادامه و جریان دارد و باید به چیزهای مثبت و خوب فکر کرد.

کیکاووس زیاری

جام‌جم